Μάθημα : ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ & ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
Κωδικός : MED2135
ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ & ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
MED2135 - Α. Χ. Λάζαρης, Καθηγητής Παθολογικής Ανατομικής - Κ. Καλαχάνης, Δρ Φιλοσοφίας - Μ. Γιάνναρη, M.Ed.
ΝΑ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΕΞ;
Περιγραφή
H σωματική βίωση του έρωτα - άντε, χάριν συντομίας, το σεξ – έχει τόση σημασία όσο η ίδια η ζωή μας και η συνέχισή της και έτσι εντάσσεται στα βασικά στοιχεία και της ανθρώπινης φύσης, πιο συγκεκριμένα σε εκείνο το απαραίτητο για την επιβίωσή μας 1/3 μας, που συχνά αποκαλώ «το τομάρι μας» (που όμως δεν πρέπει να ανάγεται στα 3/3 της ύπαρξής μας). Δεν είναι λοιπόν τυχαίο το ότι η πλειονότητα των οργανωμένων θρησκευτικών «συστημάτων» καταπιέζει το σεξ με συχνά ολέθρια αποτελέσματα σε όσους το πετυχαίνει, χωρίς να σημαίνει ότι σε όσους δεν το πετυχαίνει, αυτοί «πλέουν σε πελάγη ευτυχίας». Το σίγουρο είναι ένα: η εκτίναξη στα ύψη του τζίρου της πορνοβιομηχανίας, σε επίπεδα παρόμοια με εκείνα της βιομηχανίας όπλων, καθώς, ως γνωστόν, το απαγορευμένο «πουλάει».
Τις προάλλες, παρακολούθησα την πρόσφατα γυρισμένη, συγκινητική ταινία “How to Have Sex” της σκηνοθέτιδας Μόλι Μάνινγκ Γουόκερ με φόντο το καυτό ελληνικό καλοκαίρι και βασικό καύσιμο τον ανεξέλεγκτο ηδονισμό των νεανικών διακοπών στα Μάλια της Κρήτης. Εκεί φτάνουν τρία «λαϊκά» κορίτσια, τρεις φίλες που ανήκουν στη βρετανική εργατική τάξη, στο τέλος της εφηβείας τους, με ένα και μόνο πλάνο: να πιουν, να παρτάρουν και να κάνουν σεξ όσο περισσότερο μπορούν. Ο έξυπνα προβοκατόρικος τίτλος της ταινίας υπάρχει για να δηλώσει όχι πώς γίνεται το σεξ, αλλά πώς οφείλει να είναι. Η Τάρα, η κεντρική ηρωίδα της ταινίας, την οποία ενσαρκώνει αφοπλιστικά η Μία ΜακΚένα-Μπρους, βιώνει ένα δισυπόστατο ψυχολογικό αδιέξοδο, ανάμεσα στην κοινωνική πίεση (είναι κουλ το σεξ στις διακοπές, άρα πρέπει επιτέλους να το γνωρίσεις και να το κάνεις) και την απουσία μηχανισμών ώστε να προστατευτούν τα προσωπικά όρια, ιδιαίτερα όταν το ίδιο το άτομο είναι εκτεθειμένο και νιώθει μια δυσερμήνευτη αμηχανία. Σε αυτό το ήδη περίπλοκο πλαίσιο, η σκηνοθέτης δεν διστάζει, επιπλέον, να απεικονίσει με σοκαριστική ευστοχία τις ακανθώδεις περιπλοκότητες της σεξουαλικής συναίνεσης, διαχειριζόμενη την ίδια στιγμή ενδοσκοπικά και με ψυχραιμία τα αδιόρατα αίτια που οδήγησαν την Τάρα σε μια κατάφωρα βλαπτική συνθήκη.
Η Τάρα είναι ένα κορίτσι στο κατώφλι της ενηλικίωσης, από αυτά πού όταν τα βλέπω να σαχλαμαρίζουν και να αλαλάζουν δημόσια, εγώ ο καθηγητής τα θεωρώ «τσακλοκούδουνα» και τα αποστρέφομαι. Τρομάρα μου∙πόσο ανόητος είμαι! Ανάμεσα σ’ αυτά τα «χαζοπούλια» σίγουρα υπάρχουν αρκετά με την ευαισθησία της Τάρας, πέρα από το τι φαίνεται προς τα έξω. Η Τάρα συναινεί να κάνει σεξ για πρώτη φορά μόνο για να το κάνει, με αποτέλεσμα να αισθάνεται πληγωμένη λιγότερο σωματικά και κυρίως ψυχικά. Αυτό το μηχανικό σεξ που γνωρίζει την πρώτη της φορά, χωρίς καμία ζεστασιά με το αγόρι που γνώρισε πριν μια μέρα, την πληγώνει βαθιά κι απομυθοποιεί ό,τι φανταζόταν μέχρι τότε το εφηβικό μυαλό της. Η ερημιά που νιώθει στο κατώφλι της ενηλικίωσής της ενισχύει την άποψή μου ότι είτε είναι η πρώτη φορά ή όχι, στο «καλό» σεξ δεν θέλει μόνο ο ένας κι ο άλλος απλώς συναινεί, αλλά θέλουν και οι δύο. Δεν είναι θέμα συναίνεσης του ενός ή της μιας, αλλά αποτέλεσμα έντονης αμοιβαίας έλξης και των δύο. Άρα πέρα από οποιοδήποτε υποκριτική ηθικολογία, το πρώτο σεξ της νιότης δεν γίνεται για να γίνει∙ γίνεται εν καιρώ, με σωστό συγχρονισμό και ενισχυτική, βαθιά επικοινωνία των συντρόφων, πέραν της σωματικής.
Ας αφήσουμε τώρα το σεξ της πρώτης φοράς και να περάσουμε στο «καθημερινό». Η πρώτη τέχνη -μιλάω για τέχνη, όχι για πορνοβίντεο- που μου έρχεται κατά νου μόλις σκέφτομαι τη σωματική έκφραση του έρωτα είναι, με διαφορά, ο χορός είτε με την κλασική (βλ. παρακάτω πίνακα του Γκαλ Ναγουάζ) είτε με τη σύγχρονη αισθητική του (βλ. σχετικό πίνακα του Άλεν Μπέντλεϊ). Δείτε και τη σχετική ανάρτηση της 6ης Οκτωβρίου στο «Ιστολόγιό» μας, η οποία συνδύασε ένα απόσπασμα από τη σύγχρονη χορογραφία της Α. Πρελιοτσάι "Το πάρκο" με τον πίνακα του Γκ. Κλιμτ «Το φιλί» και με το τρίτο στάσιμο από την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή. Αντί λοιπόν για πορνοστάρ, θα θαυμάσουμε καλλιτέχνες του κλασικού μπαλέτου και του σύγχρονου χορού.
Βλέπουμε πρώτα το ερωτικό ντουέτο Σπάρτακου-Φρυγίας από το κλασικό μπαλέτο του 1956 «Σπάρτακος» του Αράμ Χατσατουριάν. Xορεύουν η Άννα Νικουλίνα και ο Μιχαήλ Λομπούχιν, σε χορογραφία του Γιουρί Γκριγκαρόβιτς.
https://drive.google.com/file/d/1icSGEHrM0ioVynwy2vcpFNI5KnM6iPXv/view?usp=sharing
Και τώρα το τραγούδι του Κρις Άιζακ «Πονηρό παιχνίδι – Wicked Game» σε μια μοντέρνα χορογραφία του Τράβις Γουόλ που χορεύει ο ίδιος με την Έιμι Γιακίμα.
https://drive.google.com/file/d/1P3gEzWE9PfuFyf55MIfqQD8xMqwGkyFK/view?usp=sharing
Για να ευθυμήσουμε, θα παρομοιάσω τρία είδη σεξ με τρία είδη φαγητού, μια που τόσο το σεξ όσο και η τροφή συγκαταλέγονται στις βασικές καθημερινές ανάγκες όλων των ζωντανών πλασμάτων, άρα και στις δικές μας ανάγκες ( ή /και απολαύσεις - ηδονές; ).
- Το πρώτο είδος σεξ μοιάζει με το φαγητό νοσοκομείου. «Άνοστο» το χαρακτηρίζουν οι περισσότεροι. Σε κρατά όμως ζωνταν-ό/-ή, είναι θρεπτικό, υγιεινό και προορίζεται για μαζική κατανάλωση. Άσε που αν έχεις μείνει σε παρεντερική διατροφή καμιά εικοσαριά μέρες, η βραστή πατάτα στην κολοκυθόσουπα σού φαίνεται πεντανόστιμη. Εδώ εντάσσω την αυτοϊκανοποίηση που όμως δεν απέχει πολύ -κατά τη γνώμη μου, πάντα- από το μηχανικό σεξ της μιας βραδιάς με έναν άγνωστο/μια άγνωστη, το οποίο, βέβαια, δεν το κόβω για πολύ… υγιεινό - πιο πολύ προς “junk food” μου πάει - τόσο από σωματική όσο και από ψυχική άποψη∙ η δεύτερη αφορά όσους πιστεύουν ότι η ζωή είναι κάτι παραπάνω από «δούναι και λαβείν» κι από εξαγοράσιμες υπηρεσίες.
- Το δεύτερο είδος σεξ μοιάζει με το σπιτικό φαγητό που ετοιμάζεις με φροντίδα για να το μοιραστείς με το αγαπημένο σου πρόσωπο που το νοιάζεσαι. Λες στον κρεοπώλη να σου κόψει τις μπριζόλες χοντρές -μη σου γίνουν «σόλες»- , τις βάζεις αποβραδίς σε μια απλή μαρινάδα και τις ψήνεις στο προθερμασμένο γκριλ - προς Θεού, όχι στον αέρα- σε ψηλή σκάλα του φούρνου και δυνατή φωτιά -πού ν’ ανάβεις κάρβουνα τώρα;- 8’ από κάθε μεριά ώστε να ξεροψηθούν μόνο απέξω και να παραμείνουν ζουμερές. Τις απολαμβάνετε μαζί με χωριάτικη και καψαλισμένο ψωμί. Αυτό το σεξ είναι απλό, αλλά έχει τρυφερότητα και μεράκι και προ παντός νιώθεις να το μοιράζεσαι, όταν το κάνεις.
- Το τρίτο είδος σεξ μοιάζει με το (υπερεκτιμημένο και υπερτιμολογημένο) φαγητό «γκουρμέ» εστιατορίου. Όταν στο σερβίρουν, καταλαβαίνεις τον κόπο που έχει το πιάτο για να γίνει και να στηθεί, με τις εξεζητημένες, πανδύσκολες παρασκευαστικές τεχνικές που χρόνια τις «σπουδάζεις» για να τις κατακτήσεις. Αυτό που γεύεσαι όμως τελικά, δεν είσαι σίγουρος ότι σ’ αρέσει, ότι το χαίρεσαι πραγματικά, γιατί από τις πολλές τεχνικές γνώσεις και τις πολύχρονες «επιστημονικές αναλύσεις και νοητικούς προβληματισμούς» σού φαίνεται σαν «δήθεν» αριστούργημα που πρέπει με το ζόρι να το αναγνωρίσεις ως «αριστούργημα» μαζί με το «μοναδικό προνόμιο που έχεις να το γεύεσαι.
Σκέφτεστε και τέταρτο είδος; Τέλος πάντων, ως εδώ. Πολύ μιλήσαμε για μια φυσική λειτουργία που εμπλέκει ολόκληρο το σώμα μας και το οποίο πρέπει ο εγκέφαλός μας να αφήνει πότε πότε να μιλάει από μόνο του, χωρίς τις παντοδύναμες «εντολές» του.
Ας ασχοληθούμε με την τέχνη του χορού.