Μάθημα : ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ & ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

Για όλους και όλες που τολμούν να υπερβούν τα όρια και να κυνηγήσουν το φως, ακόμη κι αν γνωρίζουν πως θα καούν.....Κάπως έτσι είδε τον Ίκαρο και η Anne Sexton που έγραψε το ποίημα με τίτλο To A Friend Whose Work Has Come To Triumph / Consider Icarus, pasting those sticky wintgs on,/ testing that strange little tug at his shoulder blade,/and think of that first flawless moment over the lawn of the labyrinth./ Think of the difference it made!/There below are the trees, as awkward as camels;/ and here are the shocked starlings pumping past/ and think of innocent Icarus who is doing quite well:/ larger than a sail, over the fog and the blast/ of the plushy ocean, he goes. Admire his wings!/ Feel the fire at his neck and see how casually/ he glances up and is caught, wondrously tunneling/ into that hot eye. Who cares that feel back to the sea?/ See him acclaiming the sun and come plunging down/ while his sensible daddy goes straight into town.

Ο μύθος πράγματι, Δημήτρη, μπορεί να ερμηνευτεί και ως η αέναη επιθυμία του ανθρώπου για υπέρβαση, για την κατάκτηση των ονείρων του, ακόμα και αν αυτά μοιάζουν ανέφικτα, όπως συμβολίζει το κυνήγι του «άπιαστου». https://tinyurl.com/yjxmthbn Τη δεκαετία του 1890, ο Χέρμπερτ Ντρέιπερ επικεντρώθηκε κυρίως σε θέματα της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας. Ο Φρέντερικ Λέιτον είχε απεικονίσει τον Ίκαρο το 1869 ( https://tinyurl.com/enzbhm87 ), αλλά, ενώ ο Λέιτον έδειχνε τις προετοιμασίες για την πτήση, ο Ντρέιπερ απεικόνισε το τραγικό τέλος της πτήσης. Για τη σύνθεση, ο Ντρέιπερ υιοθέτησε τη μέθοδο του Λέιτον να απεικονίζει ξεχωριστές φιγούρες, και χρησιμοποίησε τέσσερα νεαρά επαγγελματικά μοντέλα. Η χρήση του ανδρικού σώματος ως οχήματος για την προβολή υποκειμενικού συναισθήματος, όπως στον "Θρήνο για τον Ίκαρο", είναι χαρακτηριστικό της ύστερης βικτωριανής ζωγραφικής και γλυπτικής, και στον «Θρήνο για τον Ίκαρο» το σώμα φαίνεται να λιώνει μέσα στην αγκαλιά μιας νύμφης. Ο Ντρέιπερ εφάρμοσε εφέ υγρού φωτός χωρίς να εγκαταλείψει τη μορφή και χρησιμοποίησε κυρίως ζεστά χρώματα. Το μαυρισμένο δέρμα του Ίκαρου παραπέμπει στην κοντινή του προσέγγιση στον Ήλιο, πριν πέσει. Οι ακτίνες του δύοντος ήλιου σε μακρινούς βράχους τονίζουν την παροδικότητα του χρόνου. Ηθικολογικό, συναισθηματικό και αισθησιακό, το εν λόγω έργο τελικά έγινε μια καλογραμμένη εικόνα επικής αποτυχίας. Ωστόσο, κάπως παράδοξα, ο Ίκαρος έχει τα φτερά του εντελώς άθικτα, σε αντίθεση με τον μύθο όπου το κερί έλιωσε και ο Ίκαρος έπεσε χτυπώντας τα γυμνά του χέρια. Η εικόνα ενός «φτερωτού πλάσματος» πιθανότατα χρησιμοποιείται για να δημιουργήσει μια πιο συμβολική, ρομαντική και κομψή εμφάνιση.

Ο «Θρήνος για τον Ίκαρο» του Χέρμπερτ Ντρέιπερ μεταμορφώνει τον μύθο σε ποιητική σκηνή λυρισμού και αισθησιακής λύτρωσης. Σε αντίθεση με τον κλασικίζοντα Ίκαρο του Λέιτον, ο Ντρέιπερ προβάλλει τη γαλήνια, σχεδόν ερωτική αποδοχή της πτώσης. Το σώμα γίνεται φορέας συναισθήματος, γραμμένο στο φως και τη σάρκα, ενώ το «υγρό φως» λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα στο ανθρώπινο και το θεϊκό. Με τα άθικτα φτερά του, ο Ίκαρος δεν είναι πια θύμα ύβρεως αλλά σύμβολο της ανθρώπινης φιλοδοξίας, της ομορφιάς του κινδύνου και της λύτρωσης μέσα από την πτώση — ένας ύστατος ύμνος στην επιθυμία για υπέρβαση.

Καλημέρα. Ναι δεν είναι απίστευτο;, πως μπορεί να ταξιδεύει ένας μύθος, μέσα στους αιώνες, να μεταμορφώνεται συνεχώς, να φτάνει να είναι το κεντρικό θέμα μίας ταινίας του σήμερα (… του σήμερα , που λέει ο λόγος, πάνε 40 χρόνια τώρα που γυρίστηκε η ταινία Brasil). Και πώς έχει αλλάξει, ο μύθος; Ο Ίκαρος της ταινίας, δεν αναζητά πλέον μία ανώτερη υπέρβαση, ένα απίθανο, ανέφικτο να ξεπεράσει, αλλά την απλή, απτή αίσθηση του να νιώθει ζωντανός, σ' έναν αυτοματοποιημένο, μηχανικό και προδιαγεγραμμένο κόσμο, στον οποίον είναι εγκλωβισμένος. Ή μήπως, αυτήν την ίδια αίσθηση, του να νιώθεις ότι είσαι ζωντανός, εννοούσαν τελικά και οι αρχαίοι;