Μάθημα : ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ & ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

Ο Φρέντερικ Τσάιλντ Χάσαμ (1859 -1935) ήταν αμερικανός ιμπρεσιονιστής ζωγράφος, γνωστός για τις αστικές (όπως εδώ) και τις παράκτιες σκηνές του. 

Άντλησε έμπνευση από τις σκηνές της σύγχρονης ζωής όπως αποτυπώθηκε από τη δραστηριότητα στους δρόμους της Νέας Υόρκης, κυρίως εκεί όπου είχε εγκατασταθεί, γύρω από την Union Square στο κάτω Μανχάταν, όπου γρήγορα γινόταν το κέντρο της εμπορικής και πολιτιστικής ζωής της πόλης. Ο Χάσαμ απορροφήθηκε από την παρακολούθηση ανθρώπων και οι πίνακές του στη Νέα Υόρκη από τις αρχές του 20ου αιώνα αποκαλύπτουν τη γοητεία του με την κίνηση των ανθρώπων στο αστικό περιβάλλον.

Ο Χάσαμ έγινε διάσημος για τις πολλές απεικονίσεις αυτού του κόμβου ανθρώπινης δραστηριότητας τον χειμώνα, όταν ο κακός καιρός συχνά δημιουργούσε συναρπαστικά εφέ φωτός και υφής.

Οι εν λόγω πίνακες μού βγάζουν μια παγερή αδιαφορία των εικονιζόμενων ανθρώπινων μορφών. Σήμερα, με την αβάσταχτη ρηχότητα που επιβάλλουν στην ανθρώπινη επαφή τα τεχνολογικά "θαύματα" επικοινωνίας, πολλοί από εμάς έχουμε γεμίσει γνωστούς ξένους που απλώς τους χρησιμοποιούμε για σαχλοπαρέα, τίποτε βαθύτερο. Φτάσαμε να ασχολούμαστε σοβαρά με κάποιον, όταν τον δούμε ως "εχθρό" μας, υποθετικό ή πραγματικό. Μοιάζουμε ξενιτεμένοι στον ίδιο τον τόπο μας και ονειρευόμαστε το ομηρικό "νόστιμον ήμαρ"-"τη μέρα του γυρισμού" (9ος στίχος του κυρίως προοιμίου της Οδύσσειας), του γυρισμού μας στην ανθρωπιά. Χρονιάρες μέρες, ας ξορκίσουμε τη νύχτα και την ξενιτιά της ψυχής μας με δύο ελληνικά τραγούδια.

Άλλες εποχές, ίσως όχι τόσο μακρινές, την αδιαφορία προς τον "ξένο" τη βίωναν οι ξενιτεμένοι Έλληνες. Στην εποχή του μεγάλου μεταναστευτικού κύματος, ο Βασίλης Τσιτσάνης δεν θα μπορούσε να μείνει άπραγος. Επηρεασμένος από τη φτώχια, τη ξενιτιά και τους αποχωρισμούς που αυτή έφερνε, συνέθεσε το 1949 το άσμα της κάθε μεταναστευμένης ψυχής, τον "Απόκληρο". Οι Έλληνες έφευγαν στο εξωτερικό για μια καλύτερη μοίρα, αφήνοντας πίσω τους μητέρες, πατεράδες, συζύγους, παιδιά. Όλη αυτή η δυστυχία και η πίκρα, βρήκε παρηγοριά και στηρίχτηκε στους στίχους και στη μουσική του Τσιτσάνη, ο οποίος και πάλι εμπνεύστηκε από θέματα κοινωνικά και προβληματισμούς που ταλαιπωρούσαν την Ελλάδα τότε. Η πρώτη εκτέλεση ανήκει στη Σωτηρία Μπέλλου με τη συμμετοχή του Βασίλη Τσιτσάνη, ενώ αργότερα το κομμάτι επανεκτέλεσαν ο Στέλιος Καζαντζίδης και ο Μανόλης Μητσιάς (που ακούμε τώρα).

https://drive.google.com/file/d/1QYAEAwmp9bq88adQI-bhQAl85k7vzW_H/view?usp=sharing

Το τραγούδι σε μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου και στίχους του Νίκου Γκάτσου «Η νύχτα» κυκλοφόρησε το 1966 με την φωνή της Βίκυς Μοσχολιού στον δίσκο «Ένα μεσημέρι». Το τραγούδι γνώρισε αρκετές επανεκτελέσεις, μεταξύ των οποίων  εκείνη από τη Δήμητρα Γαλάνη το 2003 στην Συναυλία- αφιέρωμα στον Νίκο Γκάτσο, στο Ηρώδειο. Ο Ξαρχάκος αλλάζει την ενορχήστρωση και τα υπόλοιπα τα αναλαμβάνει η Κρατική Ορχήστρα Ελληνικής Μουσικής.

https://drive.google.com/file/d/1P_ML78RWwtL5yK_AAPATBnlO-X-pTzgb/view?usp=sharing