Μάθημα : ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ & ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
Κωδικός : MED2135
ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ ΣΤΟ ΟΝΕΙΡΟ
Η ονειροπόληση βρίσκεται στις δυνατότητες του ανθρώπου. Εμπεριέχει τη δημιουργία της τέχνης. Ο καλλιτέχνης δημιουργεί ονειροπολώντας με οδηγό την ποιητική του ικανότητα.
Έναυσμα για ονειροπόληση,
δύο πίνακες του Καταλανού ζωγράφου Σαντιάγο Ρουσινιόλ (1861-1931) με θέμα τους κήπους του Αρανχουέθ.
και το δεύτερο μέρος "Adagio - Αργά" από το "Κοντσέρτο του Αρανχουέθ για κιθάρα και ορχήστρα" του Χοακίν Ροδρίγο (1901-1999). Παίζει κιθάρα ο Τζον Ουίλιαμς και τον συνοδεύουν μέλη της Ορχήστρας της Φιλαδέλφιας υπό τον Γιουτζίν Όρμαντι.
Μία από τις μεγαλύτερες φυσιογνωμίες της Ισπανικής μουσικής, ο Χοακίν Ροδρίγο γεννήθηκε στο Σεγκούντο της Βαλένθιας ανήμερα της Αγίας Κιλικίας, προστάτιδας της μουσικής, στις 22 Νοεμβρίου 1901. Σε ηλικία 3 ετών, ο μικρός Χοακίν έχασε σχεδόν την όραση του, εξαιτίας μιας επιδημίας διφθερίτιδας, γεγονός που τον έσπρωξε να μάθει μουσική.
Η δημοφιλέστερη σύνθεσή του είναι το «Κονσέρτο του Αρανχουέθ», εμπνευσμένο από τους κήπους του Αρανχουέθ και το θερινό παλάτι των Βουρβώνων, που κτίστηκαν από τον Φίλιππο τον Βʼ στα τέλη του 16ου αιώνα και ξανακτίστηκαν στα τέλη του 18ου αιώνα από τον Φερδινάνδο τον ΣΤʼ. Το «Κονσέρτο του Αρανχουέθ» ήταν το έργο που ανύψωσε την παραμελημένη κιθάρα σε σόλο όργανο της ορχήστρας, και μάλιστα χωρίς ο Ροδρίγο να ξέρει κιθάρα! Πρόκειται για ένα νοσταλγικό έργο που θέλει να μεταφέρει τον ακροατή στην Ισπανία του 16ου αιώνα. Ο Ροδρίγο περιέγραφε το κονσέρτο του αυτό, ως ένα έργο «που συλλαμβάνει το άρωμα από τις μανόλιες, το τραγούδι των πουλιών και το ανάβρυσμα των συντριβανιών» στους κήπους του Αρανχουέθ. Με άλλα λόγια τις ομορφιές που ένας τυφλός, όπως ο ίδιος ο Ροδρίγο, θα μπορούσε να εκτιμήσει. Σύμφωνα με τον ίδιο τον Ροδρίγο, το δεύτερο μέρος του κοντσέρτου «εκπροσωπεί ένα διάλογο ανάμεσα στην κιθάρα και τα σόλο όργανα» (εγγλέζικο κόρνο, όμποε κ.λπ.). Πρόκειται για ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα κομμάτια κλασικής μουσικής του 20ου αιώνα. Είναι εμπνευσμένο από την σαέτα, ένα θρησκευτικό θρήνο που ψέλνεται την Μεγάλη Εβδομάδα. Η κιθάρα και το εγγλέζικο κόρνο εναλλάσσουν συνεχώς το θέμα και η ορχήστρα μιμείται το προσκύνημα των πιστών στον δρόμο. Για χρόνια, πολλοί είκαζαν τι ήταν εκείνο που ενέπνευσε τον Ροδρίγο να γράψει το μελαγχολικό, διάσημο δεύτερο μέρος. Υπήρχαν φίλοι του συνθέτη που δήλωναν ότι το έγραψε εμπνευσμένος από τον βομβαρδισμό της Γκουέρνικα. Όμως, η Βικτώρια Καμχί θα αποκάλυπτε ότι όταν ο Ροδρίγο συνέθετε το δεύτερο μέρος, εκείνη απέβαλλε στο πρώτο τους παιδί. Όπως πιστεύει ο κλασικός κιθαρίστας Πέπε Ρομέρο, το δεύτερο μέρος «είναι μια προσευχή και μια συζήτηση με τον Θεό. Στο δε τέλος νοιώθει κανείς την άνοδο της ψυχής του αγέννητου παιδιού να φτάνει στα ουράνια».
Και τελειώνοντας, επιτρέψτε μου να μοιραστώ μαζί σας μια προσωπική μου εξομολόγηση για το εν λόγω μουσικό κομμάτι. Στη νηπιακή μου ηλικία είχα "χάσει" κι εγώ ένα αδερφάκι μόλις λίγων ημερών, από συγγενή καρδιοπάθεια. Το ραδιόφωνο της εποχής μετέδιδε για ένα τέταρτο κάθε πρωί μια "σαπουνόπερα", όπως ονομάστηκαν αργότερα τα "φτηνά" ρομάντζα ευρείας λαϊκής κατανάλωσης, στο τέλος της οποίας ακουγόταν η κορύφωση της ορχήστρας προς το τέλος του μουσικού αυτού κομματιού. Δεν θυμάμαι την υπόθεση της σαπουνόπερας -μάλλον δεν θα την καταλάβαινα και πολύ- αλλά σίγουρα η μουσική αυτή με συγκινούσε βαθειά, καθώς την άκουγα και κοίταζα έξω απ' το παράθυρο του παιδικού μου δωματίου τον "ιδιωτικό" δρόμο και τις μονοκατοικίες με τα γεράνια στις αυλές τους, άλλα κόκκινα, άλλα λευκά, άλλα ροζ, άλλα μωβ, όλα λουσμένα με έναν ήλιο να ζεσταίνει αλλά και να γλυκαίνει την ψυχή, ακόμα και κείνη την ημέρα που προσπαθούσα να καταλάβω πού είχε πάει το μωράκι που "έφυγε" από το σπίτι μας και χάθηκε.
Χρόνια αργότερα, όταν έκανα ειδικότητα στο "Ιπποκράτειο" κι ενώ είχα αναβολή στράτευσης, μου ήρθε μια ειδοποίηση να παρουσιασθώ στον στρατό. Πηγαίνοντας στο στρατολογικό γραφείο στο Ρουφ, διαπίστωσα ότι η κλήση αφορούσε εκείνο το "χαμένο μωράκι". Και βγαίνοντας απ' το γραφείο, νατη πάλι η κορύφωση του "Αντάτζιο" του Αρανχουέθ, να ανασύρει τις μνήμες της παλιάς γειτονιάς της ψυχής πια, με τα γεράνια σε πολλά χρώματα, τα παιδιά να παίζουν "κρυφτό" στον ιδιωτικό δρόμο, τη μυρωδιά από τα "γεμιστά" στον φούρνο, πάντα "ορφανά" και με δυόσμο, όχι πολύ μαϊντανό, και τον ήλιο πάντα ζεστό αλλά και γλυκό, να με λούζει με το φως του και να με συντροφεύει στα παιδικά μου χρόνια που εξακολουθώ να ζω...
Σάββατο 11 Νοεμβρίου 2023 - 4:43 π.μ.
Σάββατο 11 Νοεμβρίου 2023 - 12:07 μ.μ.
Σάββατο 11 Νοεμβρίου 2023 - 5:50 μ.μ.
Δευτέρα 13 Νοεμβρίου 2023 - 7:28 π.μ.