Μάθημα : Θεωρητική ηθική ΙΙ (Συνεπειοκρατία – Δεοντοκρατία)

Περιγραφή ενότητας

Ο μοχισμός (墨家, Mòjiā) είναι μία από τις σημαντικές φιλοσοφικές σχολές της αρχαίας Κίνας, η οποία ιδρύθηκε από τον Μο Τζι (Mozi, 墨子) γύρω στον 5ο αιώνα π.Χ. Ο μοχισμός αναπτύχθηκε κατά την περίοδο των Εμπόλεμων Κρατών (475-221 π.Χ.) και προσέφερε μια ουσιαστική εναλλακτική στις διδασκαλίες του Κομφούκιου. Ο μοχισμός συνδέεται με τη συνεπειοκρατία, διότι βασίζεται στην αρχή ότι οι ηθικές αξίες και οι ηθικές αποφάσεις πρέπει να αξιολογούνται με βάση τις συνέπειες που έχουν. Η βασική αρχή του Μοχισμού για παγκόσμια αγάπη (jiān'ài) προωθεί την ιδέα ότι όλοι οι άνθρωποι πρέπει να αντιμετωπίζονται με ισότητα και φροντίδα, ανεξάρτητα από την προσωπική τους σχέση με τον δρώντα. Αυτό συμβαδίζει με τη συνεπειοκρατική προσέγγιση που επιδιώκει τις καλύτερες δυνατές συνέπειες για όλους τους εμπλεκόμενους, όχι μόνο για μερικούς. Η μοχική θέση κατά του πολέμου βασίζεται στην παραδοχή ότι οι πόλεμοι φέρνουν τεράστιες αρνητικές συνέπειες, όπως θάνατο, καταστροφή και πόνο. Επομένως, η ηθική αυτή θέση είναι συνεπειοκρατική, διότι κρίνει την ηθικότητα των πολέμων με βάση τις καταστροφικές τους συνέπειες. Η έμφαση στην οικονομία και την απλότητα αντανακλά την μοχική πίστη ότι η σωστή χρήση των πόρων οδηγεί σε καλύτερες συνέπειες για όλους. Αυτό σχετίζεται με την συνεπειοκρατική θεώρηση που επικεντρώνεται στη μεγιστοποίηση της ωφέλειας και την ελαχιστοποίηση της σπατάλης και των κακών συνεπειών. Συνολικά, ο μοχισμός και η συνεπειοκρατία μοιράζονται την κοινή αρχή ότι οι ηθικές πράξεις πρέπει να κρίνονται με βάση τις συνέπειές τους, επιδιώκοντας το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για την κοινωνία στο σύνολό της.

Προτεινόμενη εργογραφία

• Loy, Hui-chieh. "The Nature and Scope of Mohist Morality." Journal of Confucian Philosophy and Culture 36 (2021): 117-145.
• Fraser, Chris. "Mohism." The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2023 Edition), edited by Edward N. Zalta & Uri Nodelman. https://plato.stanford.edu/archives/fall2023/entries/mohism/.

Συμπληρωματικό υλικό