Βασικές αρχές ψυχοφυσικής και αντίληψη της μουσικής - Ακουστική χώρου

Εισηγητής:Κώστας Παστιάδης
Συνοπτική Περιγραφή: Για να μπορέσει ένας μουσικός ή χορευτής (για παράδειγμα) να επιτελέσει το έργο του στα πλαίσια της τέχνης που θεραπεύει, απαιτείται η συντονισμένη λειτουργία πολλαπλών μονάδων της αντίληψης και της κίνησης. Για έναν επιστήμονα που ασχολείται με την αντίληψη, οι παραστατικές τέχνες λοιπόν αποτελούν το κατεξοχήν πεδίο εφαρμογής των θεωριών και τεχνικών περιγραφής της πρόσληψης ερεθισμάτων και παραγωγής τους. Συχνά, τόσο σε ερευνητικό­εργαστηριακό όσο και κλινικό επίπεδο, καλούμαστε να διακριβώσουμε διάφορες πτυχές της σχέσης μεταξύ ηχητικού ερεθίσματος και της αντίληψής του. Η εφαρμογή όμως στο πεδίο των παραστατικών τεχνών απαιτεί ιδιαίτερες προσεγγίσεις που λαμβάνουν υπόψη και άλλους παρεμβαίνοντες παράγοντες οι οποίοι συνδιαμορφώνουν τα τελικά ευρήματα.

Στόχος αυτής της ενότητας είναι να παρουσιάσει τις βασικές αρχές της ψυχοφυσικής και του τρόπου με τον οποίο αυτές εφαρμόζονται στον χώρο της ακουστικής αντίληψης, με άλλα λόγια της ψυχοακουστικής, και μάλιστα στα ιδιαίτερα πεδία των παραστατικών τεχνών και των αλληλεπιδράσεών τους. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην ανάδειξη βασικών ψυχοακουστικών μεγεθών (ένταση, τονικό ύψος, χροιά) και του τρόπου με τον οποίο αυτά συνδιαμορφώνουν την αντίληψη των βασικών δομικών στοιχείων της μουσικής (ρυθμός, μελωδία­αρμονία, κ.ά.), με ιδιαίτερες αναφορές στην αντίληψη ενός ακροατή με δυσκολίες ακοής­βαρηκοϊα, αλλά και στην γενική περίπτωση του τρόπου με τον οποίο προσλαμβάνουμε τα ηχητικά φαινόμενα της μουσικής και των επιπτώσεών τους στους κύριους στόχους των πραστατικών τεχνών, όπως το συναίσθημα, η αντίληψη ροών, κ.ά.


Ενδεικτική βασική βιβλιογραφία
1.    D. Deutsch, Ed., The Psychology of Music, 2nd ed. San Diego: Academic Press, 1999.
2.    E. Zwicker and H. Fastl, Psychoacoustics: Facts and Models (Springer Series in Information Sciences), 2nd updated ed. Springer, 1999.
3.    B. C. J. Moore, An Introduction to the Psychology of Hearing (Fifth Edition), 5th ed. Academic Press, 2003.