ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ:  2013 – 2014

ΜΑΘΗΜΑ:  Κοινωνική Θεωρία και Αριστερά

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Πολιτική επιστήμη / Κοινωνιολογία

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ:  Κύρκος Δοξιάδης, Γεράσιμος Κουζέλης,  Μιχάλης Σπουρδαλάκης

ΩΡΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ:  Δευτέρα 7 – 9:30 μμ.

ΩΡΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ: 

Κύρκος Δοξιάδης:  Τρίτη 1.00 – 2.00 μμ,  τηλ. 2103688939, kdoxiadis@pspa.uoa.gr

Γεράσιμος Κουζέλης: Τετάρτη 2.00 – 4.00 μμ, τηλ 2103688905, gkouzelis@pspa.uoa.gr

Μιχάλης Σπουρδαλάκης: Πέμπτη 3.00 – 4.30 μμ, τηλ. 2103688908, 2103689593 mspour@pspa.uoa.gr

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Οι φοιτητές/τριες θα πρέπει να συμμετέχουν ενεργά σε όλες τις συναντήσεις του σεμιναρίου και να ανταποκριθούν επιτυχώς στις απαιτήσεις του μαθήματος.  Αυτές είναι:

Εργασία  (Το θέμα της εργασίας θα ορίζεται σε συνεννόηση με το διδάσκοντα και η έκτασή της θα είναι περίπου 5000 λέξεις). Κατά περίπτωση, ανάλογα με τη ροή του μαθήματος, γίνονται παρουσιάσεις από τους φοιτητές και τις φοιτήτριες.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Ίσως περισσότερο από άλλο πολιτικο-ιδεολογικό κίνημα του διαφωτισμού η αριστερά χαρακτηρίστηκε από έντονες θεωρητικές αντιπαραθέσεις.  Οι αντιπαραθέσεις αυτές τροφοδοτήθηκαν τόσο από τις διαφορετικές ερμηνείες των καταστατικών θεωρητικών κειμένων του αριστερού κινήματος όσο και από τις αναγκαιότητες της συγκυρίας που ανάγκαζε τους στρατευμένους και μη, θεωρητικούς του κινήματος να συνδιαλέγονται με θεωρητικά ρεύματα και απόψεις «εκτός των τειχών».  Επί πλέον οι αναγκαιότητες που επέβαλε η προτροπή της «11^ης θέσης» απαιτούσε ερμηνείες και παρεμβάσεις στις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες που η δυναμική του καπιταλισμού αναδείκνυε, γεγονός που επηρέαζε την διαμόρφωση της στρατηγικής για τον κοινωνικό μετασχηματισμό. 

Το μάθημα θα επιδιώξει να συζητήσει μερικές από αυτές τις θεωρητικές (κοινωνικές, πολιτικές, φιλοσοφικές) αντιπαραθέσεις.  Πιο συγκεκριμένα μετά από μια συνοπτική συζήτηση των βασικών εννοιών που οριοθετούν την αριστερά, όπως αυτή ιστορικά συγκροτείται κυρίως από τα τέλη του 19^ου αι. μέχρι σήμερα το σεμινάριο εστιάζει σε ζητήματα που απασχόλησαν την ιστορική της διαδρομή και φαίνεται να καθορίζουν την σημερινή της προοπτική.

Το μάθημα θα στηρίζεται σε διαλέξεις και παρουσιάσεις από τους διδάσκοντες, φοιτητές/τριες αλλά και διακεκριμένους ειδικούς συναδέλφους.

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ  Μ Α Θ Η Μ Α Τ Ο Σ

  1.  Εννοιολογήσεις και περιοδολογήσεις

 2.  Κομμουνισμός, σοσιαλισμός, δημοκρατία

3.  Ιστορικισμός και δομισμός

4.  Επιστημονική ουδετερότητα και τεχνολογία

5.  Οικονομία:  Αφετηρία ή και τέλος; 

6.  Κοινωνικά υποκείμενα:  τάξεις και κοινωνικές ταυτότητες

7.  Πολιτικά υποκείμενα:  κόμμα και κινήματα (παλαιά και νέα)

8.  Εξουσία – κράτος: σχέση ή εργαλείο

9. Ιδεολογία, ηγεμονία και οικονομικός αναγωγισμός

10. Επανάσταση ή μεταρρύθμιση

11.  Εθνικισμός, διεθνισμός και παγκοσμιοποίηση

12.  Εναλλακτικές και συμπληρωματικές αριστερές προσεγγίσεις

13.  Σύνοψη και συμπεράσματα.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

K. Marx, Κείμενα από τη δεκαετία του 1840, (επ.-μτφ.) Θ. Γκιούρας, Αθήνα, Εκδ. ΚΨΜ, 2014, περιλαμβάνει το Κομμουνιστικό Μανιφέστο, Το εβραϊκό ζήτημα, Τα παρισινά χειρόγραφα.

G. Eley, Σφυρηλατώντας τη Δημοκρατία.  Ιστορία της Ευρωπαϊκής Αριστεράς  1850-2000 (2 τόμοι), Αθήνα, Σαββάλας, 2010.

D. Mc Lellan, Ο Μαρξισμός μετά τον Μαρξ, Αθήνα, Σαββάλας, 2013.

Πρ. Βρανιτσκι, Ιστορία, του Μαρξισμού, (2 τόμοι), Αθήνα, Οδυσσέας, 1976/2008.

B. Hessen, κά. Μαρξισμός και επιστήμες, Ιστοριογραφικές και φιλοσοφικές προσεγγίσεις,  Αθήνα, Νεφέλη, 2010.

Ντανιέλ Μενσαϊντ, Ο Μαρξ της εποχής μας, Αθήνα, Τόπος, 2013.

Fernando Claudin, The Communist Movement, From Comitern to Cominform, (2 τόμοι), New York, Monthly Review Press, 1975.

George Lichtheim, Marxism: An historical and critical study, Λονδίνο, Routledge & Kegan Paul, 1967