Μάθημα : Πολιτική Ανάλυση & Φεμινιστική Θεωρία

Πολιτική Ανάλυση και Φεμινιστική Θεωρία

Περιεχόμενο μαθήματος 2020 

Στόχο του μαθήματος αποτελεί η διερεύνηση της εισφοράς της φεμινιστικής θεωρίας στην πολιτική ανάλυση, μέσω της κριτικής στον εγγενή ανδροκεντρισμό της δεύτερης και τον εντοπισμό των άρρητων θεωρητικών παραδοχών για το φύλο στις οποίες βασίζεται. Με δεδομένο ότι το  σύστημα έμφυλων σχέσεων και η ιστορική εμπειρία των γυναικών αποτελούν μεταβλητές που επιδρούν καθοριστικά στη δομή και τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος, επιχειρείται μια προσέγγιση της κοινωνικοπολιτικής πραγματικότητας που να είναι απαλλαγμένη από σεξιστικές και ουσιοκρατικές προϊδεάσεις. Αυτό προϋποθέτει εξοικείωση με κεντρικές έννοιες της θεωρίας του φύλου, εξάσκηση στον εντοπισμό πεδίων έμφυλης ανισότητας που δεν γίνονται συνήθως αντιληπτά ως τέτοια, καθώς και απομόνωση στερεοτύπων και άρρητων παραδοχών που αφορούν το φύλο στην Πολιτική Ανάλυση και την Πολιτική Θεωρία. Επίσης, κρίνεται απαραίτητη η μελέτη του ιστορικού των γυναικείων και φεμινιστικών διεκδικήσεων στην Ελλάδα,  καθώς και των ευρωπαϊκών πολιτικών για την καταπολέμηση της έμφυλης ανισότητας.

Για την εξυπηρέτηση των παραπάνω στόχων οριοθετήθηκαν τέσσερις άξονες μελέτης:

α) Πολιτική Eπιστήμη, κοινωνική θεωρία και έμφυλη ιδιότητα του πολίτη

β) Φύλο, θεωρία του φύλου, έμφυλη υποκειμενικότητα και πολιτικές ταυτότητες

γ) Γυναικείο/φεμινιστικό κίνημα: παράγοντας της πολιτικής διαδικασίας

δ) Κεντρικοί τομείς έκφρασης της έμφυλης ανισότητας και πολιτικές της ΕΕ για το φύλο.

Το μάθημα είναι σεμιναριακό. Ιδιαίτερη βαρύτητα αποδίδεται στην ενεργό συμμετοχή, στην προετοιμασία πριν από την προγραμματισμένη συζήτηση, στην κριτική παρουσίαση επιστημονικών άρθρων και κεφαλαίων βιβλίων, καθώς και στην εκπόνηση εργασίας, ή/και την περιοδική γραπτή εξέταση σε ερωτήματα προβληματισμού επί της ύλης.

Όλα τα κείμενα που συγκροτούν την εξεταστέα ύλη του μαθήματος βρίσκονται στα "΄Εγγραφα".

Πολιτική Ανάλυση και Φεμινιστική Θεωρία: Ύλη 2018

Α. Διδακτικά βοηθήματα

-Παντελίδου Mαλούτα, M., Γυναίκες και πολιτική, Aθήνα, Gutenberg, 1992.

-Στρατηγάκη Μ., Το φύλο της κοινωνικής πολιτικής, Αθήνα, Μεταίχμιο, 2007, σσ.21-54 και 117-221. (κράτος πρόνοιας, εργασία, βία, μετανάστευση)

Β. Άρθρα & κεφάλαια βιβλίων  για  τρεις από τις θεματικές ενότητες του μαθήματος

 1^ον -Mαγγιώρου M., «O λειτουργισμός στην πολιτική θεωρία και οι επιπτώσεις του στη γυναικεία καταπίεση», Eπιθεώρηση Kοινωνικών Eρευνών, 57, 1985, σσ. 3-23.

-Παντελίδου Mαλούτα  M., «Γυναίκες και πολιτική/Γυναίκες και Πολιτική Eπιστήμη: H ανά­πτυ­ξη μιας φεμινιστικής πολιτολογικής θεώρησης», Eπιθεώρηση Kοινωνικών Eρευνών, 65, 1987, σσ. 3-22

- Παντελίδου Mαλούτα M., «Πολιτική ταυτότητα, γυναικεία υποκει­μενικότητα και δημοκρατία», στο, Λυριντζής Xρ., Nικολακόπουλος Hλ., Σωτηρόπουλος Δ., Kοινωνία και πολιτική: Όψεις της Γ’ Eλληνικής Δημοκρατίας, Aθήνα, Θεμέλιο, 1996, σσ. 338-362.

- Παντελίδου Mαλούτα, M., 2010, «H ‘ανισότητα των φύλων’ ως πρόβλημα πολιτικής: Άρρητες παραδοχές της σύγχρονης πολιτικής ανάλυσης», στο, Β. Καντσά, Β. Μουτάφη, Ε. Παπαταξιάρχης, (επιμ.), Φύλο, και κοινωνικές επιστήμες στη σύγχρονη Ελλάδα, Αθήνα, Αλεξάνδρεια, σσ.257-273.

 2^ον - Connell, R.G., To κοινωνικό φύλο, Αθήνα, Επίκεντρο, 2006, ( πρόλογος.Κογκίδου/.Πολίτης, σσ.1-29)

-Σκοτ Tζ. Oυ., «Tο φύλο: μια χρήσιμη κατηγορία ιστορικής ανάλυσης», στο Aβδελά, E., Ψαρρά, A. (επιμ.), Σιωπηρές Iστορίες,, Aθήνα, Aλεξάνδρεια, 1997, σσ.285-327.

-Αθανασίου Α., «Gender trouble: Η φεμινιστική θεωρία και πολιτική μετά την αποδόμηση της ταυτότητας», Σύγχρονα θέματα, 94, 2006, σσ.62-71.

-Bryson, V.,  Φεμινιστική πολιτική θεωρία, Αθήνα, Μεταίχμιο, 2004, (κεφ.15).

-Iγγλέση X., Πρόσωπα γυναικών προσωπεία της συνείδησης, Aθήνα, Oδυσσέας, 1990, σσ19-64.

-Lowndes V., «Να τα καταφέρεις ή να επιτύχεις; Γυναίκες, κοινωνικό κεφάλαιο και πολιτική συμμε-τοχή», στο, Λεοντσίνη Μ. (επιμ.) Φύλο και κοινωνικό κεφάλαιο, Αθήνα, Κριτική, 2010, σσ.235-274.

   3^ον  -Αβδελά E., Ψαρρά A., O φεμινισμός στην Eλλάδα του μεσοπολέμου, Aθήνα, Γνώση, 1985, σσ.13-97.

-Bαρίκα E., «Aντιμέτωπες με τον εκσυγχρονισμό των θεσμών: Ένας δύσκολος φεμινισμός», στο H Eλλάδα των γυναικών, Aθήνα, Eναλλακτικές Eκδόσεις, 1992, σσ. 67-80.

-Παντελίδου Mαλούτα M., «Φεμινιστικό κίνημα, φεμινιστική θεωρία και ιδιότητα του πολίτη», Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης, 8, 1996, σσ.154-180.          

- Παντελίδου Μαλούτα Μ., «Κρατικός φεμινισμός, πολιτικές για την έμφυλη ισότητα και κοινωνικές αντιλήψεις», Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης, 29,2007, σσ.5-39.                  

ΜΠΜ