Μάθημα : Ιστορία της Τεχνολογίας

Στο μάθημα θα γίνει μια  ανασκόπηση ιστορίας της τεχνολογίας από τα τέλη του 18^ου αιώνα και μέχρι τον 21^οαιώνα, καλύπτοντας την περίοδο  των τριών βιομηχανικών επαναστάσεων. Πιο συγκεκριμένα, η πρώτη περίοδος είχε διάρκεια από τα τέλη του 18^ου αιώνα μέχρι και τα μέσα του 19^ου αιώνα και χαρακτηρίστηκε από την ανάδυση της ατμομηχανής ως κυρίαρχη τεχνολογία κοινωνικού μετασχηματισμού. Εντός αυτού του πλαισίου, θα μελετηθεί η συγκρότηση του εργοστασίου, η οργάνωση της εργασίας και η ανάδυση του μηχανικού σε σχέση με τη χρήση της ατμομηχανής στην παραγωγή. Συνεπώς, θα συζητηθούν εκτενώς οι ταξικές και αποικιακές σχέσεις, οι οποίες  αναπτύχτηκαν από τη  χρήση της ατμομηχανής αλλά και ως αποτέλεσμα του κάρβουνου στα μέσα μεταφοράς και στα ανθρακωρυχεία. Η δεύτερη περίοδος – γνωστή και ως δεύτερη βιομηχανική επανάσταση- είχε διάρκεια από τα μέσα του 19^ουαιώνα έως και το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η περίοδος αυτή χαρακτηρίστηκε από τις αλλαγές που επέφεραν  η χημική βιομηχανία, ο ηλεκτρισμός και ο μετασχηματισμός των διαδικασιών βιομηχανικής παραγωγής μέσα από την επιστημονικοποίηση της οργάνωσης εργασίας και την ανάδυση της γραμμής παραγωγής. Στο πλαίσιο αυτό θα μελετηθούν οι αλλαγές/μεταβολές στο ρόλο του μηχανικού, στη διεύρυνση της έννοιας της υποδομής/δικτύου και στη σημασία της βιομηχανικής ιδιοκτησίας στη συγκρότηση της παγκόσμιας αγοράς. Η τρίτη περίοδος συνδέεται με τις μεταπολεμικές αλλαγές στο χώρο της βιομηχανίας των ηλεκτρονικών υπολογιστών, των υπολογιστικών συστημάτων και της βιοτεχνολογίας. Εντός αυτού του πλαισίου θα μελετηθεί η συγκρότηση της τεχνολογίας ως ένα κοινωνικό φαινόμενο εστιάζοντας στις ενεργειακές τεχνολογίες και στα δίκτυα, στις ψηφιακές τεχνολογίες, στους υπολογιστές και στη βιοτεχνολογία. Επίσης, θα συζητηθεί το ζήτημα του ρίσκου και της αβεβαιότητας όπως αυτά συσχετίζονται/συσχετίστηκαν με την παραγωγή, τη χρήση και τη διαχείριση των τεχνολογιών από τους ακόλουθους τομείς: ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, νανοτεχνολογίας, βιοτεχνολογίας και χημείας. Παράλληλα, θα συζητηθούν εκτενώς ζητήματα ιστοριογραφίας της τεχνολογίας και θα παρουσιαστούν οι σύγχρονες ιστοριογραφικές προσεγγίσεις και τάσεις. Ακόμη, θα αναπτυχθούν ζητήματα τα οποία αφορούν την εκπαίδευση και την κουλτούρα των μηχανικών, ζητήματα που σχετίζονται με τη συνδιαμόρφωση της τεχνολογίας με το κοινωνικό φύλο καθώς επίσης και ζητήματα σχετικά με τη διακινδύνευση και τη δημόσια εικόνα της τεχνολογίας. Στόχος είναι οι φοιτητές/τριες να κατανοήσουν ότι η τεχνολογία δεν αναδύθηκε μέσα από ένα απλουστευτικό και γραμμικό σχήμα επιστήμης- εφαρμοσμένης επιστήμης- καινοτομίας. Αντιθέτως, η τεχνολογία αναδύθηκε, συγκροτήθηκε και διαμορφώθηκε εντός ενός  συστήματος το οποίο εμπεριέχει τόσο τεχνικές και επιστημονικές διαστάσεις όσο και κοινωνικές, πολιτικές και πολιτισμικές παραμέτρους.