Μάθημα : Φιλοσοφία Επιστήμης ΙΙ

Τί είναι η επιστημονική εξήγηση;

Τί ρόλο παίζουν οι νόμοι στην επιστημονική εξήγηση; (case study: ο νόμος του Boyle).

Μοντέλα Εξήγησης και τα προβλήματά τους: Το Παραγωγικό-Νομολογικό μοντέλο εξήγησης (deductive-nomological (D-N) model), Στατιστική (statistical) Εξήγηση. Εξήγηση vs. Πρόβλεψη και δικαιολόγηση

Τί είναι οι νόμοι της φύσης; (Διάκριση Νόμων από γλωσσικές διατυπώσεις νόμων και από θεωρίες περί νόμων).  Νόμοι της φύσης και τα Καθόλου όντα [πλατωνικές & αριστοτελικές απόψεις για τα καθόλου όντα]. Θεωρία κανονικοτήτων (regularities). [Αντιπαραδείγματα κανονικοτήτων που δεν είναι νόμοι] Νόμοι και Αντιγεγονοτικές Εξαρτήσεις (Counterfactuals). Συστηματική (systematic) Θεώρηση των νόμων-Best systems account. Φυσική Αναγκαιότητα (Physical Necessity) 

Από τον Αριστοτέλη μέχρι τον Λογικό Θετικισμό. Ενική (Singular) & Γενική (General) Αιτιότητα. Αίτια και κανονικότητες (Regularity Accounts) -Hume. Αντιγεγονοτικές Εξαρτήσεις (Counterfactuals) -Lewis & Αιτιακές Δυνάμεις -Bird & Mumford. Αιτιακές Διαδικασίες & Μηχανισμοί. Παρεμβατιστική Θεωρία (Interventionist Accounts). INUS συνθήκες. Υπερκαθορισμός των αιτίων (Overdetermination) & Αιτιακή προκαταβολή (Causal Pre-emption). Εξήγηση ως ενοποίηση (Unification).  

Πώς λειτουργούν οι επιστημονικές θεωρίες; [Το παράδειγμα της Νευτώνειας Μηχανικής]

[Η Σημασιολογική (Semantic) Άποψη για τις Θεωρίες] Σχέση μεταξύ Θεωριών και Αλλαγή Θεωριών. Αναγωγισμός (reductionism) -Nagel. 

Κατασκευή Θεωριών vs. Κατασκευή Μοντέλων. Τί είναι ένα μοντέλο, ποια είναι η φύση του; Πώς κατασκευάζεται ένα μοντέλο; Ποιός είναι ο ρόλος των μοντέλων; [Τα μοντέλα ως Μεσολαβητές (Mediators)]

Διάκριση μεταξύ φαινομένου και πραγματικότητας. [Πρωτεύουσες και Δευτερεύουσες ιδιότητες].  Βρετανικός Εμπειρισμός (Empiricism) και μεταφυσική του εξωτερικού κόσμου. Ο ιδεαλισμός του Berkeley. Λογικός Θετικισμός, η κριτική στη μεταφυσική και το επαληθευσιοκρατικό κριτήριο του νοήματος. Γενικές απόψεις για την ερμηνεία των επιστημονικών θεωριών στον 20ο αιώνα: Σημασιολογική Εργαλειοκρατία (Instrumentalism), Αναγωγικός Εμπειρισμός, Επιστημονικός Ρεαλισμός (Scientific Realism) [Μεταφυσικός, Σημασιολογικός, Επιστημολογικός Ρεαλισμός] και Αντιρεαλισμός [Κατασκευαστικός Εμπειρισμός-van Fraassen].

Επιχειρήματα υπέρ και κατά του επιστημονικού ρεαλισμού. [No Miracles Argument vs. Pessimistic Meta-Induction] [Εμπειρικός Υποκαθορισμός (Underdetermination) των Θεωριών από τις ενδείξεις] Δομικός Ρεαλισμός (Structural Realism).

Επιστημονικός Συλλογισμός. Γιατί είναι απαραίτητη μια θεωρία για την επιστημονική μέθοδο; Επαγωγισμός. Ο Bacon και το ‘νέο όργανο’ της επαγωγής. Ο Hume και το πρόβλημα της επαγωγής. Απαντήσεις στο πρόβλημα της επαγωγής.

Μπορούν η Στατιστική και οι Πιθανότητες να δώσουν λύση; Ο Popper και η λύση του στο πρόβλημα της επαγωγής (Διαψευσιοκρατία). Duhem-Quine Thesis. 

Θεωρίες Επικύρωσης (Confirmation). Βασικά στοιχεία θεωρίας πιθανοτήτων. Απόδειξη θεωρήματος του Bayes. Bayesianism [Αντικειμενικός & Υποκειμενικός].

Ανάλυση των επιχειρημάτων του Quine στο άρθρο του Naturalistic Epistemology.