(70532) -  ELENI SELLA

Περιγραφή Μαθήματος

70532 Ιστορία της Τουρκικής Γλώσσας

 

Ελένη Σελλά

Καθηγήτρια

elesella[at]turkmas.uoa[dot]gr

3 ώρες εβδομαδιαίως

 

Βασικός εκπαιδευτικός-μαθησιακός στόχος του μαθήματος σύμφωνα με το πνεύμα και τη γενικότερη στόχευση της κατεύθυνσης στην οποίαν το μάθημα προσφέρεται.

Το Μάθημα “Ιστορία της Τουρκικής Γλώσσας” αποτελεί μάθημα κορμού του Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος.

Στόχος μας είναι να γνωρίσουν οι φοιτητές μας την ιστορία της τουρκικής γλώσσας ώστε διαχρονικώς αλλά και συγχρονικώς να είναι σε θέση να ταυτίζουν ιστορικά, πολιτικά, κοινωνικά και λογοτεχνικά γεγονότα με την εξέλιξη της τουρκικής γλώσσας. Απώτερος στόχος μας είναι να συνειδητοποιήσουν οι φοιτητές μας ότι μέσω της γλώσσας αλλά και μέσα από τη γλώσσα αποτυπώνεται η ιστορία μιας γλωσσικής κοινότητας καθώς και οι σχέσεις της με τις γειτονικές γλωσσικές κοινότητες.

Συγκεκριμένα, θα πρέπει να αποσαφηνιστεί και να διακριθεί η ιστορία της Τουρκικής της Τουρκίας από αυτή των λοιπών γλωσσών της οικογένειας των τουρκικών γλωσσών. Επίσης, θα πρέπει οι φοιτητές μας να είναι ικανοί να διακρίνουν τις περιόδους της τουρκικής γλώσσας μέσα από γραπτά (λογοτεχνικά και πραγματολογικά) κείμενα. Στόχος μας η μελέτη των ιστορικών περιόδων της Τουρκικής της Τουρκίας συμπεριλαμβανομένης της (μετα)ρύθμισης της Τουρκικής του 20ου αι. Εξέταση των αιτίων και των αποτελεσμάτων της γλωσσικής (μετα)ρύθμισης μέσω της οποίας φθάνουμε στη σύγχρονη τουρκική γλώσσα. Έμφαση στη σημαντικότατη αυτή για την τουρκόφωνη κοινότητα γλωσσική ρύθμιση, ομοιότητες και διαφορές με το «γλωσσικό ζήτημα» της ελληνικής πραγματικότητας. Μέρος της ιστορίας της τουρκικής γλώσσας αποτελεί και η καραμανλήδικη βιβλιογραφική παραγωγή. Στόχος μας να μυήσουμε τους φοιτητές μας στο είδος αυτών των κειμένων και να εξετάσουμε τη θέση των Καραμανλήδικων στην ιστορία της Τουρκικής.

Τρέχουσα υποδειγματική δομή (state-of-the-art) του περιεχομένου αντίστοιχων ή συναφών μαθημάτων σε ομοειδή Τμήματα της ημεδαπής/αλλοδαπής και οι πιθανές αποκλίσεις από αυτήν.

Κατόπιν σχετικής έρευνάς μας σε σύγχρονα πανεπιστημιακά τμήματα Τουρκικών Σπουδών της ημεδαπής και της αλλοδαπής (λ.χ. Τμήματα Τουρκικής Γλώσσας και Φιλολογίας των Πανεπιστημίων της Τουρκίας, Τμήμα Γλωσσών, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξεινίων Χωρών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης ή Τμήμα Τουρκικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου), προκύπτει η ύπαρξη αντίστοιχου μαθήματος, με συναφές περιεχόμενο προς αυτό του συγκεκριμένου μαθήματος.

 

Ανάπτυξη του περιεχομένου του μαθήματος σε θεματικές ενότητες, οι οποίες καλύπτουν τις δεκατρείς (13) παραδόσεις ανά εξάμηνο, του μαθήματος.

1. Η Τουρκική ως γλώσσα ανήκουσα στην οικογένεια των (Ουραλο)Αλταϊκών γλωσσών. Κοινά χαρακτηριστικά των Αλταϊκών γλωσσών.

2. Οι Τουρκικές γλώσσες (κοινά χαρακτηριστικά) και η Τουρκική της Τουρκίας (πίνακες, χάρτες και κείμενα ). Η ρουνική γραφή του Ορχόν. Tουρκικές διάλεκτοι/γλώσσες.

3. Προέλευση της Τουρκικής της Τουρκίας και ιστορικές περίοδοι της Τουρκικής γλώσσας.

4. Συνοπτική παρουσίαση των ιστορικών περιόδων της εξέλιξης της τουρκικής γλώσσας.

5. Ο ρόλος των Ογούζων Τούρκων στην ιστορία της Τουρκικής της Τουρκίας

6. Η Oθωμανική Τουρκική στην προ-οθωμανική Ανατολία (α΄φάση: 11ος -13ος αι., β’ φάση:13ος - 15ος αι.). Η μετεξέλιξη της Τουρκικής και η ανάδειξη της Ογούζ. Η Τουρκική της Σελτζουκικής περιόδου.

7. Η Κλασσική Οθωμανική Τουρκική (16ος αι. - 19ος αι.). Χαρακτηριστικά αυτής (η επίδραση της περσικής και της αραβικής γλώσσας σε λεξιλογικό και μορφοσυντακτικό επίπεδο).

8. Η Οθωμανική Τουρκική του 19ου αι. (η περίοδος Tanzimat, η γλώσσα του Τύπου, παρεμβάσεις των λογίων της εποχής υπέρ της «κανονικοποίησης» της Τουρκικής, υφολογικές «παλινδρομήσεις», ο πεζός λόγος, ο ποιητικός λόγος, ο θεατρικός λόγος, ο δημοσιογραφικός λόγος)

9. Η Μεταρρύθμιση της Τουρκικής τον 20ο αι.. Το ιστορικό και κοινωνιοπολιτικό πλαίσιο. Κύρια χαρακτηριστικά της γλωσσικής μεταρρύθμισης: η νέα γραφή, οι μορφολογικές και συντακτικές αλλαγές,

10. Ο «καθαρισμός» του λεξιλογίου από περσικά και αραβικά λεξιλογικά, μορφολογικά και συντακτικά δάνεια, οι τρόποι λεξιλογικής δημιουργίας της «μεταρρυθμισμένης» Τουρκικής.

11. Η Μεταρρύθμιση της Τουρκικής τον 20ο αι. Αίτια και αποτελέσματα, κέρδη και ζημίες της μεγάλης γλωσσικής μεταρρύθμισης. Επιτυχία ή καταστροφή ;

12. Καραμανλίδικα: τουρκική γλώσσα με ελληνικό αλφάβητο (καραμανλίδικη γραφή), τα είδη των καραμανλίδικων κειμένων, τα κίνητρα συγγραφής τους και οι τουρκόφωνοι ορθόδοξοι πληθυσμοί της Μικράς Ασίας.

13. Καραμανλίδικα κείμενα: πηγή για τη μελέτη της «εθνικής συνείδησης» των τουρκόφωνων ορθόδοξων πληθυσμών της Μικράς Ασίας.

 

Τρόπος εξέτασης του μαθήματος

Γραπτή εξέταση (100%) σε θέματα σχετικά με τις θεωρητικές παραδόσεις ή, και, κατ' επιλογήν, προαιρετική εργασία (30% επί της συνολικής βαθμολογίας).

 

Όροι και Δομή Γραπτών Εργασιών

Οι εργασίες είναι ατομικές, η δε παρουσιάσή τους υποχρεωτική. Οι εργασίες πρέπει να κατατίθενται ολοκληρωμένες, το αργότερο, μέχρι την ημέρα των εξετάσεων του μαθήματος. Η ακριβής ημερομηνία κατάθεσης της εργασίας του φοιτητή πιστοποιείται από την κατάθεσή της στην ηλεκτρονική τάξη (e-class) της διδάσκουσας. Οι φοιτητές μας προβαίνουν σε θεωρητική ή/και πρακτική έρευνα και σχετική βιβλιογραφική αναζήτηση και χρήση. Η ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη άποψη του φοιτητή, συντεταγμένη κατά τα διδαχθέντα θεωρητικά και τυποτεχνικά πρότυπα αποτελεί και το βασικό μέτρο αξιολόγησης της εργασίας του φοιτητή.

Οι εργασίες είναι προαιρετικές, εύρους 3.000 έως 3.500 λέξεων σε σχετικά με τη διδακτέα ύλη ερευνητικά πεδία (βλ. κατωτέρω) και ποσοστό αξιολόγησης 30% επί της συνολικής βαθμολογίας

 

Οδηγίες για την εκπόνηση της Υποχρεωτικής Εργασίας

Στο μάθημα «Ιστορία της Τουρκικής γλώσσας» οι φοιτητές αξιολογούνται βάσει γραπτής (ή προφορικής) εξέτασης και προαιρετικής εργασίας (30%).

Οδηγίες για την εκπόνηση της Προαιρετικής εργασίας

 

Θέμα: Εργασία συνθετικής υφής.

Ελεύθερη πραγμάτευση υπό μορφή σύνθεσης ενός από τα θέματα που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της διδακτέας ύλης του μαθήματος. Το θέμα ορίζεται κατόπιν συνεννόησης με τη διδάσκουσα.

Έκταση της προαιρετικής εργασίας: εργασία 3.000 έως 3.500 λέξεων (10 έως 15 σελίδες, των 250 περίπου λέξεων η σελίδα, Γραμματοσειρά Times New Roman, μέγεθος γραμματοσειράς 12, διάστιχο 1,5.

Δομή της εργασίας

1. Πρόλογος

2. Εισαγωγή

- Στόχος και σκοποί της εργασίας (Υποθέσεις εργασίας)

- Υλικό εργασίας (corpus)

- Μεθοδολογία

3. Ανάπτυξη του θέματος της εργασίας

3α - θεωρητικό υπόβαθρο (επιμέρους συμπεράσματα)

3β - θέμα έρευνας (επιμέρους συμπεράσματα)

4. Γενικά Συμπεράσματα (σύνθεση εργασίας και συμπεράσματα)

5. Επίλογος

6. Βιβλιογραφία

7. Πίνακας Περιεχομένων (σελίδες)

(Παραπομπές αναφοράς (είτε εντός κειμένου, είτε σε υποσημείωση): πρέπει να υπάρχουν οπωσδήποτε !)

 

Ακολουθούμενη βασική μεθοδολογία εσωτερικής αξιολόγησης στο πλαίσιο του μαθήματος.

Η αξιολόγηση της εκπαιδευτικής λειτουργίας (διδακτικής, ερευνητικής) ακολουθεί τις βασικές κατευθύνσεις και τη μεθοδολογία εσωτερικής αξιολόγησης του Τμήματος.

 

Βασική και η ενδεικτική βιβλιογραφία του μαθήματος καθώς και τα διανεμόμενα συγγράμματα.

 

Α. Βασική Βιβλιογραφία του Μαθήματος

Δεν υπάρχει στην ελληνική βιβλιογραφία εγχειρίδιο σχετικό με τη διδακτέα ύλη του συγκεκριμένου μαθήματος, δεδομένου ότι επικεντρώνεται περισσότερο στην εξέλιξη της γλώσσας και λιγότερο στην ιστορία της τουρκικής λογοτεχνίας (στην οποία δίνει βάρος η υπάρχουσα ελληνική βιβλιογραφία). Η υπάρχουσα ελληνική βιβλιογραφία δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην τουρκόγλωσση λογοτεχνική παραγωγή, πράγμα το οποίο δεν ανήκει στις προτεραιότητες του συγκεκριμένου μαθήματος. Ως εκ τούτου, η ύλη μας επικαιροποιείται ανάλογα με τα εκδιδόμενα στην ελληνική βιβλιογραφία άρθρα ή εγχειρίδια ή ανάλογα με τα επιστημονικά άρθρα ή τις μελέτες που εκδίδονται στη διεθνή βιβλιογραφία. Οι Σημειώσεις της υπογράφουσας, οι οποίες αναρτώνται στην ηλεκτρονική τάξη (e-class) περιλαμβάνουν συνοπτική περιγραφή της ιστορίας της Τουρκικής, ελληνόφωνα, αγγλόφωνα ή γαλλόφωνα σχετικά επιστημονικά άρθρα και αποσπάσματα από κεφάλαια επιστημονικών μελετών καθώς και ελληνόφωνα επιστημονικά άρθρα σχετικά με τα Καραμανλήδικα και καλύπτουν το περιεχόμενο της διδακτέας ύλης.

 

Προτείνονται τα κάτωθι εγχειρίδια (καθώς και οι Σημειώσεις της Διδάσκουσας)

Ιορδάνογλου, Αν. (2008). Περίοδοι της Τουρκικής γλώσσας και Λογοτεχνίας, Θεσ/νίκη, Σταμούλης.

Μπακιρτζής, Ι. 2004. Εισαγωγή στην Ιστορία της οθωμανικής και τουρκικής γλώσσας και λογοτεχνίας, Ξάνθη: Σπανίδης.

Lewis, Geoffrey. 1999. The Turkish Language Reform. A Catastrophic Success. Oxford: Oxford University Press.

Akar, Ali. 2005. Türk Dili Tarihi.. Istanbul: Ötüken, Neşriyat, A.C.

Ercilasun, Ahmet. 2004. Türk Dili Tarihi. Ankara.: Akçağ Yayınları.

Β. Ενδεικτική Βιβλιογραφία του Μαθήματος

Τουρκική

Akar, Ali. 2005. Türk Dili Tarihi.. Istanbul: Ötüken, Neşriyat, A.C.

Cafaroğlu, Ahmet. 2000. Türk. Dili Tarihi. Istanbul - Bursa : Alfa Yay. (4 baskı)

Çotuksöken, Yusuf. 2005. Uygulamalı Türk Dili. İstanbul: Papatya Yayınları.

Çatıkkaş, Ata. 2001. Türk Dili Kılavuzu. İstanbul: Alfa Yayınları.

Demir, Nurettin & Yılmaz Emine. 2003.Türk Dili El Kitabı.Ankara.: Grafiker Yayınları

Gülensoy, Tuncer. 1998.Türkçe El Kitabi. Kıvılcım Yayınları. Kayseri.

Gencan Tahir Nejat. 2001. Dilbilgisi. Ankara.: Ayraç Yayınları.

Ercilasun, Ahmet. 2004. Türk Dili Tarihi. Ankara.: Akçağ Yayınları.

Ercilasun Α. (Editor), 2007, Çağdaş Türk Lehçeleri İçin Türk Lehçeleri Grameri, Akçağ Yayınları, Ankara.

Ergin, Muharrem. 1998. Türk Dilbilgisi. İstanbul: Bayrak Yayınları.

Hergirmen, Mehmet. 2002. Türkçe Dilbilgi. Ankara.: Engin yayinevi.

Koç, Nurettin. 1996. Yeni Dilbilgis. İstanbul: İnkılap Yayınları.

Korkmaz, Zeynep. 2003. Türkiye Türkçesi Grameri. Ankara.: TDK Yayınları.

Korkmaz, Zeynep & Parlatır İsmail v.d.. 2005. Türk Dili ve Kompozisyon. Ankara.: Ekin Kitabevi.

Tekin, Talat. 2003. Orhon Yazıtları. İstanbul (3 baskı).

Tekin, T. & Ölmez, M. 2003. Türk Dilleri Giriş. Istanbul (3 baskı).

Türkçe Sözlük. 1998. TDK Yayınları Ankara.

Ελληνική

Αλατζάς, Ι. 2002. Επιτομή της Τουρκικής Γραμματείας. Θες/νίκη: Βάνιας.

Γκοβέσης, Γ. 2007. Λογοτεχνία και Τουρκισμός κατά την ύστερη οθωμανική περίοδο- Το μυθιστόρημα του Ομέρ Σεϊφεττήν « Το Ημερολόγιο ενός Αρμένιου Νέου». Ξάνθη: Σπανίδης.

Ιορδάνογλου, Αν. 2003. Μαθαίνω Τουρκικά/ Türkçe öğreniyorum. Θες/νίκη: Σταμούλης.[Εισαγωγή]

Ιορδάνογλου, Αν. (2008). Περίοδοι της Τουρκικής γλώσσας και Λογοτεχνίας, Θεσ/νίκη, Σταμούλης.

Μπακιρτζής, Ι. 2004. Εισαγωγή στην Ιστορία της οθωμανικής και τουρκικής γλώσσας και λογοτεχνίας, Ξάνθη: Σπανίδης.

 

Αγγλική

International Conference in Turkish Linguistics - Proceedings of the Tenth International Conference on Turkish Linguistics. August 16-18, 2000, Boğaziçi Üniversity. Istanbul. edited by A. Sumru Özsoy [et al.]. Istanbul : Bogaziçi Üniv. 2003.

Johanson, Lars. & Csató, Éva A. (eds.) 1998. The Turkic languages. London: Routledge.

Johanson, Lars. 1998. Turkic Languages. Encyclopedia of Language and Linguistics. Oxford: Elsevier.

Johanson, Lars et al. (eds.) 1998. The Mainz Meeting. Proceedings of the Seventh International Conference on Turkish Linguistics. (Turcologica 32.) Wiesbaden: Harrassowitz.

Johanson, Lars & Utas, Bo (eds.) 2000. Evidentials. Turkic, Iranian and neighbouring languages. Berlin & New York: Mouton de Gruyter.

Johanson, Lars. 2001. Azerbaijanian. In: Garry, Jane & Rubino, Carl (eds.) Facts about the world’s major languages: An encyclopedia of the world’ major languages, past and present. New York & Dublin: The H. W. Wilson Company, New England Publishing Associates. 52-54.

Johanson, Lars . 2002. Structural factors in Turkic language contacts. [With an introduction by Bernard Comrie.] London: Curzon.

Johanson, Lars & Bulut, Christiane] (eds.). 2004. Turkic-Iranian contact areas. Historical and linguistic aspects. (Turcologica 62.) Wiesbaden: Harrassowitz.

Johanson, Lars & Boeschoten, Hendrik (eds.) 2005. Turkic languages in contact. (Turcologica 61.) Wiesbaden: Harrassowitz.

Johanson, Lars. 2007. The Turkic Languages. London : Routledge

Kappler, Matthias. 2002. Turkish language contacts in south-eastern Europe. Istanbul The Isis Press. Series Analecta Isisiana 61.

Lewis, Geoffrey. 1999. The Turkish Language Reform. A Catastrophic Success. Oxford: Oxford University Press.

Studies on Turkish and Turkic languages : Proceedings of the Ninth International Conference on Turkish Linguistics, Lincoln College, Oxford, August 12-14, 1998 / edited by -Asli Göksel and Celia Kerslake. Wiesbaden : Harrassowitz, 2000. Series Turcologica

Vryonis Sp. 1991. The Turkish State and History, Clio meets the grey wolf, Thessaloniki: Institute for Balkan Studies.

 

Ημερομηνία δημιουργίας

Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2011