Παρουσίαση/Προβολή

(SOC152) -  Ηρακλής Βογιατζής

Περιγραφή Μαθήματος

Η Πολιτική Οικονομία είναι παραδοσιακά συνυφασμένη με την Οικονομική Επιστήμη. Εδώ και αρκετές δεκαετίες, ωστόσο, ο όρος έχεις αρχίσει να χρησιμοποιείται και σε σχέση με την παραγωγή και διανομή πολιτισμικών αγαθών. Έτσι, έχουμε «Πολιτικές Οικονομίες της Γνώσης», «Πολιτική Οικονομία των Μέσων» και, πιο πρόσφατα, «Πολιτική Οικονομία του Διαδικτύου». Η Πολιτική Οικονομία, σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο, καλείται να μελετήσει τον συνδυασμό πολιτικής ισχύος και οικονομικών πόρων που καθιστούν δυνατή την παραγωγή των συγκεκριμένων πολιτισμικών αγαθών και καθορίζουν τους τρόπους με τους οποίους αυτά διανέμονται και καταναλώνονται από το κοινωνικό σώμα.

Παραδοσιακά η Πολιτική Οικονομία είναι αναγωγιστική, με την έννοια ότι τείνει να αναγάγει τα κοινωνικά φαινόμενα στην οικονομική τους αφετηρία. Με τη διεύρυνση του γνωστικού της πεδίου, ωστόσο, η εστίασή της μετατοπίστηκε προς τις κοινωνικές σχέσεις και ιδιαίτερα τις σχέσεις εξουσίας, οι οποίες ευθύνονται για την παραγωγή και διανομή των πολιτισμικών αγαθών. Η Κριτική Πολιτική Οικονομία επέφερε μια επιπλέον μετατόπιση. Όχι μόνο εστιάζει στις σχέσεις εξουσίας, αλλά επιχειρεί να ανιχνεύσει τις κοινωνικές ανισότητες που βρίσκονται στη βάση του τρόπου παραγωγής των πολιτισμικών αγαθών, καθώς και εκείνες που εμπεδώνονται από τον τρόπο διανομής τους.

Από αυτή την άποψη, η Πολιτική Οικονομία του Διαδικτύου έχει δύο πλευρές.

Αφενός μελετά τους κοινωνικούς και οικονομικούς όρους λειτουργίας των ψηφιακών μέσων: Ιδιοκτησιακό καθεστώς, συγκέντρωση υποδομών, ζητήματα ελέγχου, νομικό πλαίσιο. Επίσης εξετάζει τις διάφορες θεωρίες που αντιλαμβάνονται το διαδίκτυο ως το νέο μοντέλο καπιταλιστικής συσσώρευσης και τους τρόπους οικονομικής οργάνωσης που συνδέονται με αυτές.

Αφετέρου μελετά τις κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες της λειτουργίας του Παγκόσμιου Ιστού: Εμπορευματοποίηση της πληροφορίας, εμπορευματοποίηση του κοινού («audience commodity»), «καπιταλισμό της επιτήρησης», «καπιταλισμό της πλατφόρμας», άδειες χρήσης ψηφιακών πόρων, διαμοιρασμό μέσω δικτύων ομοτίμων και ελεύθερο λογισμικό. Επίσης εξετάζει την οικονομική και κοινωνική σημασία της «εξαγωγής» δεδομένων και της «άυλης» ή δωρεάν εργασίας που παρέχεται από τους χρήστες του Παγκόσμιου Ιστού.

Ημερομηνία δημιουργίας

Τετάρτη 5 Ιανουαρίου 2022