Παρουσίαση/Προβολή
Καπιταλισμός, Σοσιαλισμός και Δημοκρατία
(42951) - Θανάσης Κολλιόπουλος
Περιγραφή Μαθήματος
Το μάθημα Καπιταλισμός, Σοσιαλισμός και Δημοκρατία θα φωτίσει με διαδραστικό τρόπο τη σχέση Καπιταλισμού - Δημοκρατίας και Σοσιαλισμού – Δημοκρατίας αντίστοιχα φέρνοντας στο κέντρο της συζήτησης το έργο του Joseph Schumpeter. Μια σειρά κλασσικών ερωτημάτων της κοινωνικής θεωρίας, της πολιτικής οικονομίας και της πολιτικής επιστήμης, συνοδευόμενα από μακρά ανταλλαγή επιχειρημάτων, συνιστούν κατάλληλο έδαφος για την ανάπτυξη κριτικής. Σκοπός, λοιπόν, του μαθήματος είναι να βοηθήσει τους φοιτητές/τριες στην ουσιαστική ανάπτυξη άποψης επί των διαμειβόμενων θεμάτων, συνδυάζοντας τη διδασκαλία με την οργανωμένη διαδραστική συμμετοχή τους.
Σε συνέχεια των μαθημάτων κορμού και των βασικών γνώσεων που παρέχουν στους φοιτητές/τριες, το μάθημα Καπιταλισμός, Σοσιαλισμός και Δημοκρατία έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε χρησιμοποιώντας γνωστά θεωρητικά επιχειρήματα να προχωρήσουν στην κριτική αποτίμησή τους, συμβάλλοντας έτσι ενεργά στα σεμινάρια. Ποια είναι η καπιταλιστική ανάλυση του Σοσιαλισμού; Ποια είναι η σοσιαλιστική ανάλυση για τον Καπιταλισμό; Πώς κάθε ιδεολογία αντιλαμβάνεται την Δημοκρατία; Ποιες είναι οι οικονομικές διαστάσεις της Δημοκρατίας; Ποιο ρόλο παίζουν οι οικονομικοί/επιχειρηματικοί κύκλοι; Ποιο ρόλο παίζει η «Δημιουργική Καταστροφή» στην κοινωνική εξέλιξη; Επιβεβαιώθηκε ο Schumpeter; Τα θέματα αυτά έχουν επιλεγεί κατά τρόπο ώστε να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των φοιτητών/τριών σε κλασσικά ερωτήματα με προοπτικές που αφορούν το σύγχρονο κόσμο.
Ημερομηνία δημιουργίας
Τετάρτη 14 Οκτωβρίου 2020
-
Μαθησιακά Αποτελέσματα και Γενικές Ικανότητες
Σε επίπεδο γνώσεων οι επιδιωκόμενοι στόχοι του μαθήματος Καπιταλισμός, Σοσιαλισμός και Δημοκρατία, ακολουθώντας την ταξινομία Bloom, είναι οι φοιτητές/τριες να:
- Κατανοούν τις έννοιες «Καπιταλισμός», «Σοσιαλισμός» και «Δημοκρατία» (Κατανόηση)
Οι φοιτητές/τριες θα αποκτήσουν εικόνα των εννοιών Καπιταλισμός, Σοσιαλισμός και Δημοκρατία καθώς και των διαφορετικών θεάσεων που σχηματίζει κάθε έννοια για την άλλη και για τη Δημοκρατία.
- Εξηγούν τις ιστορικές συνθήκες στις οποίες αναπτύχθηκε κάθε επιμέρους σχετική συζήτηση (Κατανόηση)
Οι φοιτητές/τριες θα κατανοήσουν το χρονο-ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύχθηκαν και εξελίχθηκαν τα επιμέρους επιχειρήματα για τη σχέση Καπιταλισμού – Δημοκρατίας και Σοσιαλισμού – Δημοκρατίας.
- Αποκωδικοποιούν τα επιχειρήματα του Schumpeter για τη Δημοκρατία (Ανάλυση)
Οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση να εντοπίζουν και να ερμηνεύουν τα επιχειρήματα του Schumpeter για το Σοσιαλισμό, τον Καπιταλισμό, τη Δημοκρατία και το μέλλον τους.
- Ερμηνεύουν τη συμβολή του Schumpeter στη θεωρία της Δημοκρατίας (Κατανόηση)
Οι φοιτητές/τριες θα κατανοήσουν τη συμβολή του Joseph Schumpeter στη σύγχρονη θεωρία της Δημοκρατίας.
- Αξιολογούν τις θέσεις του Schumpeter (Ανάλυση)
Οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση να αξιολογήσουν τις θέσεις του Schumpeter είτε σε σχέση με την ιστορική εξέλιξη των εννοιών «Καπιταλισμός», «Σοσιαλισμός» και «Δημοκρατία», είτε αντιπαραβάλλοντάς τες με άλλες προσεγγίσεις.
Σε επίπεδο δεξιοτήτων τα επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα είναι, οι φοιτητές/τριες να:
- Χρησιμοποιούν λογισμικό εννοιολογικών χαρτών (Xmind)
- Χρησιμοποιούν λογισμικό παρουσίασης (Powerpoint)
- Χρησιμοποιούν ποικίλες υπηρεσίες του συστήματος e-class
- Παράγουν περίληψη ανακοίνωσης σε επιστημονικό συνέδριο (abstract)
- Παρουσιάζουν προφορικά ενώπιον κοινού
- Παράγουν μικρές ολοκληρωμένες μελέτες
Οι φοιτητές/τριες που θα ολοκληρώσουν επιτυχώς το μάθημα θα έχουν αποκτήσεις τις εξής γενικές ικανότητες σύμφωνα με το παράρτημα διπλώματος:
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
- Αυτόνομη εργασία
Πρόγραμμα Διδασκαλίας
Οι θεματικές της διδασκαλίας ακολουθούν σε γενικές γραμμές τη διάρθρωση του βιβλίου του Joseph Schumpeter «Καπιταλισμός, Σοσιαλισμός και Δημοκρατία» με τη διαφορά ότι το τελευταίο μέρος (Ιστορικό Διάγραμμα Σοσιαλιστικών Κομμάτων) διαχέεται στα προηγούμενα προσφέροντας το απαραίτητο ιστορικό υπόβαθρο ανάλυσης. Ταυτόχρονα, η οργάνωση της θεματολογίας έχει επιλεγεί με τέτοιο τρόπο ώστε κάθε μάθημα να έχει σχέση κατανόησης --> εφαρμογής --> ανάλυσης (Ταξινομία Bloom) με το επόμενο.
1ο Σεμινάριο
Εισαγωγή
2ο Σεμινάριο
Το Μαρξικό δόγμα κατά Schumpeter
3η Συνάντηση
Παρουσιάσεις φοιτητών/τριών
4ο Σεμινάριο
Επιχειρηματικός κύκλος και κρίση
5η Συνάντηση
Παρουσιάσεις φοιτητών/τριών
6ο Σεμινάριο
Μπορεί να επιβιώσει ο Καπιταλισμός;
7η Συνάντηση
Παρουσιάσεις φοιτητών/τριών
8ο Σεμινάριο
Μπορεί να λειτουργήσει ο Σοσιαλισμός;
9η Συνάντηση
Παρουσιάσεις φοιτητών/τριών
10ο Σεμινάριο
Σοσιαλισμός και Δημοκρατία
11η Συνάντηση
Παρουσιάσεις φοιτητών/τριών
12ο Σεμινάριο
Η Δημοκρατία κατά Schumpeter
13η Συνάντηση
Παρουσιάσεις φοιτητών/τριών
Εκπαιδευτική διαδικασία
Προετοιμασία και υποστήριξη:
Η διδασκαλία του μαθήματος Καπιταλισμός, Σοσιαλισμός και Δημοκρατία επαφίεται σε μεγάλο βαθμό στην αποτελεσματική χρήση του συστήματος e-class από τους φοιτητές τόσο για την επικοινωνία τους με τον διδάσκοντα όσο και για την πρόσβασή τους σε διδακτικό υλικό. Συγκεκριμένα, η ιστοσελίδα του μαθήματος στο σύστημα e-class θα φιλοξενεί:
- Το εγχειρίδιο του μαθήματος με σαφείς αναφορές στο αντικείμενό του και τα επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα
- Αναλυτικές σημειώσεις για τον τρόπο διδασκαλίας και αξιολόγησης
- Το πρόγραμμα διδασκαλίας με λεπτομερειακές αναφορές στο αντικείμενο και τη βιβλιογραφία κάθε σεμιναρίου και συνάντησης
- Ψηφιοποιημένα αποσπάσματα της προτεινόμενης βασικής βιβλιογραφίας, δυνάμει του άρθρου 21 του ν. 2121/1993
- Σημειώσεις του διδάσκοντος που θα αναρτώνται μετά από κάθε σεμινάριο
- Πηγές κάθε τύπου (βιβλία, άρθρα, φωτογραφικό υλικό, βίντεο, powerpoint presentations, Xmind) που θα υποστηρίζουν τη συζήτηση που προηγήθηκε σε κάθε σεμινάριο για περαιτέρω προβληματισμό
- Παρουσιάσεις των φοιτητών/τριών (abstract και powerpoint) μετά από κάθε συνάντηση
Μέσω αυτής της διαδικασίας, οι φοιτητές/τριες, πέρα από ένα αποτελεσματικό μέσο επικοινωνίας με τους συναδέλφους τους και τον διδάσκοντα, θα έχουν πλήρη πρόσβαση στο διδακτικό υλικό του μαθήματος καθ’ όλη τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους και δη κατά τη συγγραφή των εργασιών.
Διδασκαλία:
Διδακτικά, η δομή του μαθήματος διακρίνεται σε δύο μέρη, αφενός τη διδασκαλία με σεμιναριακή μορφή και αφετέρου τις παρουσιάσεις των φοιτητών/τριών με το χαρακτήρα συναντήσεων. Κάθε σεμινάριο διδασκαλίας θα ακολουθείται από συνάντηση κατά την οποία φοιτητές/τριες θα κάνουν σύντομες παρουσιάσεις πάνω στην ίδια θεματολογία.
Στα σεμιναριακά μαθήματα, ο περισσότερος χρόνος θα διατίθεται στη συζήτηση μεταξύ των φοιτητών και του διδάσκοντος. Οι φοιτητές/τριες θα πρέπει να έχουν προετοιμάσει τουλάχιστον ένα από τα προτεινόμενα, και διαθέσιμα στο σύστημα e-class, αποσπάσματα συγγραμμάτων του σεμιναρίου προκειμένου να συμμετάσχουν ευχερέστερα στη συζήτηση. Τα μαθήματα θα ξεκινούν με εισαγωγή περίπου μίας ώρας από τον διδάσκοντα, ο οποίος θα θέτει το περίγραμμα της θεματολογίας της ημέρας και τα βασικά ερωτήματα της υπο-ενότητας κατά το ως άνω αναφερθέν πρόγραμμα.
Στη συνέχεια ο διδάσκων θα προκαλεί συζήτηση μέσα από ευθείες ερωτήσεις κρίσεως στους φοιτητές/τριες και από αξιοποίηση των απαντήσεών τους. Σκοπός των ερωτήσεων είναι η προώθηση της κριτικής άποψης των φοιτητών/τριών επί των διαμειβόμενων θεμάτων. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό το αποτέλεσμα, η συζήτηση θα διαμορφώνεται ως οιονεί focus group. Ο διδάσκων αφενός θα κατευθύνει τη συζήτηση με ερωτήσεις κλειδιά και αφετέρου θα ελέγχει τη δυναμική της ομάδας ώστε να συμμετέχουν όλοι οι φοιτητές/τριες. Σκοπός της εφαρμογής της τεχνικής του focus group είναι οι φοιτητές/τριες να καταλήξουν σε συμπεράσματα αναπτύσσοντας μόνοι τους επιχειρηματολογία. Με αυτό τον τρόπο θα επιτευχθεί η εμβάθυνση της εμπλοκής των φοιτητών/τριών, οι οποίοι/ες κατακτούν τόσο την προβληματική όσο και την εκάστοτε θεωρία με τις πολιτικές της προεκτάσεις.
Προκειμένου να μεγιστοποιηθεί το ενδιαφέρον και η εμπλοκή των φοιτητών οι αρχικές θεωρητικές παραδόσεις θα οπτικοποιηθούν με τη χρήση powerpoint. Στη συνέχεια η φάση του οιονεί focus group θα διευκολυνθεί με τη χρήση λογισμικού εννοιολογικού χάρτη (Xmind) στη λειτουργία “brainstorming”. Οι ίδιοι οι φοιτητές/τριες θα σημειώνουν σε φορητό ηλεκτρονικό υπολογιστή συνδεδεμένο με προβολικό μηχάνημα τις λέξεις κλειδιά και τις έννοιες που θεωρούν αξιομνημόνευτες κατά τη διάρκεια της συζήτησης. Στη συνέχεια θα τις τοποθετούν στο χάρτη συμμετέχοντας οι ίδιοι στην οπτικοποίηση των συμπερασμάτων ανά θεωρία. Μετά το τέλος του σεμιναρίου, οι σημειώσεις του διδάσκοντος, η παρουσίαση powerpoint και ο εννοιολογικός χάρτης που σχηματίστηκε από τους φοιτητές/τριες θα αναρτώνται στο σύστημα e-class στην οικεία θέση για κάθε σεμινάριο ώστε να είναι συνεχώς προσβάσιμα.
Προτεινόμενο Σύγγραμα
Λόγω του αντικειμένου του μαθήματος που αναπτύσσεται γύρω από το έργου του Joseph Schumpeter, το προτεινόμενο σύγγραμμα αφορά το ίδιο το βιβλίο:
- Σούμπετερ Τζ. (2006), Καπιταλισμός, Σοσιαλισμός και Δημοκρατία, Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση
Πλέον αυτού, οι φοιτητές/τριες ενθαρρύνονται να εντοπίσουν μόνοι την προτεινόμενη βιβλιογραφία.
Αξιολόγηση, Κριτήρια και Ανάδραση
Ο σκοπός της αξιολόγησης στο μάθημα Καπιταλισμός, Σοσιαλισμός και Δημοκρατία είναι ο έλεγχος της προόδου των φοιτητών σε σχέση με τα ως άνω επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα. Συγκεκριμένα, κάθε φοιτητής/τρια θα αξιολογηθεί από μία παρουσίαση και μία εργασία.
Πρώτη κατά σειρά είναι η παρουσίαση. Στο σεμινάριο της εισαγωγής, οι φοιτητές θα επιλέξουν κάποια από τις θεματικές ενδιαφέροντός τους που θα αναπτυχθούν στα σεμινάρια και σε συνεργασία με τον διδάσκοντα θα διαμορφώσουν θέμα εργασίας. Η εν εξελίξει εργασία τους θα παρουσιαστεί στη συνάντηση που έπεται του αντίστοιχου σεμιναριακού μαθήματος. Οι φοιτητές/τριες θα πρέπει να προετοιμάσουν περίληψη 250 λέξεων (abstract) η οποία θα αναρτηθεί το αργότερο την προηγούμενη ημέρα στο σύστημα e-class του μαθήματος. Κατά την παρουσίαση θα παρουσιάσουν την εν εξελίξει εργασία τους εντός 13 έως 20 λεπτών, ανάλογα με τον αριθμό φοιτητών που έχουν επιλέξει την αντίστοιχη θεματική. Ταυτόχρονα θα χρησιμοποιήσουν powerpoint.
Σε συνέχεια της παρουσίασης θα παραδοθεί σε συγκεκριμένη ημερομηνία, μέχρι το τέλος της εξεταστικής περιόδου η εργασία έκτασης 3.000 λέξεων. Για κάθε ημέρα καθυστέρησης πέραν της προθεσμίας ο τελικός βαθμός θα μειώνεται κατά 0,25. Κατά την επαναληπτική εξεταστική περίοδο, οι φοιτητές/τριες θα εξεταστούν πάλι μέσω εργασίας έκτασης 3.000 λέξεων, χωρίς να είναι απαραίτητη η παρουσίασή της. Προς το σκοπό αυτό, ο διδάσκων θα ανακοινώσει εγκαίρως πρόσκληση και τακτή προθεσμία προς τους φοιτητές που έχουν δηλώσει το μάθημα Καπιταλισμός, Σοσιαλισμός και Δημοκρατία προκειμένου να λάβουν θέμα και οδηγίες συμπλήρωσης εργασίας.
Τα κριτήρια αξιολόγησης κάθε δραστηριότητας αφορούν:
- την κατανόηση του θέματος,
- το βάθος και την κριτική ανάλυσή του,
- τη συνοχή των επιχειρημάτων,
- τη σαφήνεια της έκφρασης,
- τη δομή και οργάνωση των ιδεών
- την τεχνική οργάνωση του κειμένου ή της παρουσίασης
Κάθε κριτήριο θα βαθμολογείται με βαθμό από 0 ως 10 και ο συνολικός βαθμός της δραστηριότητας θα προκύπτει ως ο μέσος όρος των επιμέρους κριτηρίων.
Με το πέρας του προγράμματος διδασκαλίας και εξέτασης, θα ζητηθεί από τους φοιτητές να συμπληρώσουν ανώνυμο ερωτηματολόγιο ανάδρασης για τον διδάσκοντα μέσω του ιστοχώρου google forms. Μέσω του ερωτηματολογίου οι φοιτητές/τριες θα αξιολογούν τον διδάσκοντα, την οργάνωση της ύλης, το βάθος της γνώσης που απέκτησαν, τη διδακτική διαδικασία, τη μέθοδο αξιολόγησης και τελικά το πόσο ενδιαφέρον βρήκαν το μάθημα. Επιπλέον, θα τους ζητηθεί να προτείνουν τυχόν αλλαγές στη θεματολογία ή τη μεθοδολογία.