Παρουσίαση/Προβολή
Κράτος και Κοινωνία
(42645Θ) - Θανάσης Κολλιόπουλος
Περιγραφή Μαθήματος
Το μάθημα Κράτος και Κοινωνία θα προσεγγίσει την πολυσήμαντη διάσταση της δυναμικής σχέσης μεταξύ του Κράτους και της Κοινωνίας. Η νεότερη ιστορία του Κράτους και κυρίως η διάρθρωση της συζήτησης περί κράτους στη βάση δημόσιων αντιπαραθέσεων, συμβιβασμών και συναινέσεων αποδεικνύουν ότι οι δύο έννοιες, Κράτος και Κοινωνία είναι κατηγορικά διακριτές. Ταυτόχρονα όμως, αποδεικνύεται ότι είναι και άμεσα συναρθρωμένες κατά τέτοιο τρόπο, ώστε, ακόμα και υπήρχαν διακριτά όρια ανάμεσα στο Κράτος και στην Κοινωνία, τότε είναι εξαιρετικά διαπερατά επιτρέποντας στις κοινωνικές δυνάμεις να διαμορφώνουν το κρατικό πεδίο και το κράτος να παρεμβαίνει διαρκώς στην κοινωνία. Η συνεχής διαπλοκή των δύο πεδίων αποτυπώνεται στην αυτόνομη πορεία που ακολουθούν οι Θεσμοί του Κράτους που καθίστανται τα τυπικά ή άτυπα πεδία κοινωνικών συγκρούσεων και συμβιβασμών.
Το μάθημα θα αναδείξει τον τρόπο με τον οποίο διαρθρώνονται οι πολυώνυμοι κοινωνικοί στόχοι εντός του Κράτους και των Θεσμών του, μετατρεπόμενοι κατά συνέπεια σε κρατικές στρατηγικές που επηρεάζουν αναδραστικά την ίδια την κοινωνία. Ποιο συμπέρασμα μπορεί να εξαχθεί από την ιστορία των θεωριών του Κράτους; Πώς διαφέρουν από τις Θεωρίες για την ιστορία του Κράτους. Ποια είναι τα ελάχιστα στοιχεία που διαμορφώνουν ένα Κράτος και ποιες είναι οι ελάχιστες λειτουργίες του; Ποια είναι η έννοια των κρατικών μετασχηματισμών; Ποια είναι η σχέση του Κράτους και των Θεσμών και πώς οι κοινωνικές δυνάμεις παρεμβαίνουν; Πώς από την άλλη μεριά το Κράτος παρεμβαίνει στην κοινωνική διαμόρφωση;
Ημερομηνία δημιουργίας
Τετάρτη 14 Οκτωβρίου 2020
-
Μαθησιακά Αποτελέσματα και Γενικές Ικανότητες
Σε επίπεδο γνώσεων οι επιδιωκόμενοι στόχοι του μαθήματος Κράτος και Κοινωνία, ακολουθώντας την ταξινομία Bloom, είναι οι φοιτητές/τριες να:
- Ερμηνεύουν την ιστορία του κρατικού φαινομένου (Κατανόηση)
Οι φοιτητές/τριες θα αποκτήσουν εικόνα των θεωριών της γέννησης του Κράτους ως πολιτικού, κοινωνικού και πραγματικού φαινομένου με ιδιαίτερη έμφαση στις θεωρίες διαμόρφωσης του νεωτερικού κράτους. Μέσω της κατανόησης της ιστορίας του Κράτους θα διαμορφώσουν ίδια άποψη σχετικά με το αυτονόητο ή το αναπόφευκτο του κρατικού φαινομένου.
- Ερμηνεύουν ειδικές εκφάνσεις του κρατικού φαινομένου (Κατανόηση)
Οι φοιτητές/τριες θα αποκτήσουν εικόνα ειδικών εκφάνσεων του κρατικού φαινομένου και ιδιαίτερα στην ανάδυση και κρίση του κοινωνικού κράτους πρόνοιας, στην έμφαση στην εκτελεστική εξουσία και στις νέες στρατηγικές πειθάρχισης.
- Αναγνωρίζουν διαφορετικούς ορισμούς του Κράτους (Εφαρμογή)
Οι φοιτητές/τριες αφού κατανοήσουν την πολυπλοκότητα του ορισμού του Κράτους. Θα είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν πίνακες κριτηρίων και θέσεων για να διαμορφώσουν ιδεότυπους κρατικών μορφών. Τέλος, οι φοιτητές/τριες θα αντιλαμβάνονται τις πολιτικές, ιδεολογικές και οργανωσιακές προεκτάσεις κάθε ιδεότυπου.
- Αποκωδικοποιούν τη σχέση μεταξύ του όλου Κράτους και των Θεσμών του (Εφαρμογή)
Οι φοιτητές/τριες θα αποκτήσουν ικανότητα να αναγνωρίζουν και να κατανοούν τις πολυσήμαντες σχέσεις του Κράτους με τους κρατικούς Θεσμούς αλλά και των Θεσμών μεταξύ τους. Παράλληλα θα αναγνωρίζουν και το πρόσημο αυτής της σχέσης (ανταγωνιστικό, παραπληρωματικό, άσχετο) ανάλογα με τις υπό εξέταση θεωρίες Κράτους.
- Παρατηρούν το ρόλο της κοινωνίας μέσα στο Κράτος (Ανάλυση)
Οι φοιτητές/τριες θα μπορούν να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο η κοινωνία εισέρχεται στον κρατικό πεδίο και διαμορφώνει την πορεία του είτε μέσω της κοινωνικής κατηγορίας των δημοσίων υπαλλήλων είτε μέσω των ομάδων πίεσης οδηγώντας προς κρατικούς μετασχηματισμούς.
- Παρατηρούν το ρόλο του Κράτους μέσα στην κοινωνία (Ανάλυση)
Οι φοιτητές/τριες θα μπορούν να εντοπίσουν τις μακρές κινήσεις του Κράτους μέσα στην κοινωνία μέσω της επιλεκτικής ρύθμισης, απορρύθμισης ή και βίαιης προσαρμογής κοινωνικών διεργασιών, οδηγώντας προς κοινωνικούς μετασχηματισμούς.
- Επικυρώνουν ή να ασκούν κριτική σε κοινότοπες αντιλήψεις για το Κράτος (Κρίση-Αξιολόγηση)
Οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση να σχηματίσουν ίδια άποψη σχετικά με ζητήματα που αφορούν τη σχέση Κράτους και κοινωνίας όπως το Κράτος πρόνοιας, η κρίση του Κράτους και η υποχώρηση του Κράτους στις παγκοσμιοποιητικές τάσεις.
Σε επίπεδο δεξιοτήτων τα επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα του μαθήματος είναι:
- Χρησιμοποιούν λογισμικό εννοιολογικών χαρτών (Xmind)
- Χρησιμοποιούν λογισμικό παρουσίασης (Powerpoint)
- Χρησιμοποιούν ποικίλες υπηρεσίες του συστήματος e-class
- Παράγουν περίληψη ανακοίνωσης σε επιστημονικό συνέδριο (abstract)
- Παράγουν σχολιασμό βιβλιογραφίας (annotated bibliography)
- Παρουσιάζουν προφορικά ενώπιον κοινού
Οι φοιτητές/τριες που θα ολοκληρώσουν επιτυχώς το μάθημα θα έχουν αποκτήσεις τις εξής γενικές ικανότητες σύμφωνα με το παράρτημα διπλώματος:
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
- Αυτόνομη εργασία
Πρόγραμμα Διδασκαλίας
Οι θεματικές της διδασκαλίας είναι επιλεγμένες με τέτοιο τρόπο ώστε να προκύπτει μια συνεχής νοητική ροή από το μια ομάδα σεμιναρίων στην επόμενη. Ταυτόχρονα, η οργάνωση της θεματολογίας έχει επιλεγεί έτσι ώστε να προκύπτει μια σχέση κατανόησης --> εφαρμογής --> ανάλυσης --> κρίσης-αξιολόγησης (Ταξινομία Bloom) μεταξύ των σεμιναρίων η οποία υπηρετεί τους προαναφερθέντες μαθησιακούς στόχους.
1ο Σεμινάριο
Εισαγωγή
2ο Σεμινάριο
Ιστορία της Θεωρίας Κράτους
3ο Σεμινάριο
Θεωρίες της Ιστορίας Κράτους
4ο Σεμινάριο
Όψεις-Ρόλοι-Εξουσίες του Κράτους
5ο Σεμινάριο
Κράτος και Θεσμοί
6ο Σεμινάριο
Οι Μετασχηματισμοί του Κράτους
7o Σεμινάριο
Οι Ομάδες Πίεσης μέσα στο Κράτος
8ο Σεμινάριο
Οι Δημόσιοι Υπάλληλοι: Μια ειδική κοινωνική κατηγορία
9ο Σεμινάριο
Το Κράτος έκτακτης ανάγκης
10ο Σεμινάριο
Το αυταρχικό Κράτος
11ο Σεμινάριο
Υπάρχει Κρίση στο Κράτος;
12ο Σεμινάριο
Το Κράτος πρόνοιας: Η άνοδος και η πτώση του
13ο Σεμινάριο
Υποχωρεί το Κράτος;
Εκπαιδευτική Διαδικασία
Η διδασκαλία του μαθήματος Κράτος και Κοινωνία επαφίεται σε μεγάλο βαθμό στην αποτελεσματική χρήση του συστήματος e-class από τους φοιτητές τόσο για την επικοινωνία τους με τον διδάσκοντα όσο και για την πρόσβασή τους σε διδακτικό υλικό. Η ιστοσελίδα του μαθήματος θα φιλοξενεί:
- Το εγχειρίδιο του μαθήματος με σαφείς αναφορές στο αντικείμενό του και τα επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα
- Αναλυτικές σημειώσεις για τον τρόπο διδασκαλίας και αξιολόγησης
- Το πρόγραμμα διδασκαλίας με λεπτομερειακές αναφορές στο αντικείμενο και τη βιβλιογραφία κάθε σεμιναρίου
- Ψηφιοποιημένα αποσπάσματα της προτεινόμενης βασικής βιβλιογραφίας ανά σεμινάριο, δυνάμει της εξαίρεσης που συνιστά το άρθρο 21 του ν. 2121/1993
- Τις σημειώσεις του διδάσκοντος που θα αναρτώνται μετά από κάθε σεμινάριο
- Πηγές κάθε τύπου (βιβλία, άρθρα, φωτογραφικό υλικό, βίντεο, powerpoint presentations, Xmind) που θα υποστηρίζουν τη συζήτηση που προηγήθηκε σε κάθε σεμινάριο για περαιτέρω προβληματισμό
Μέσω αυτής της διαδικασίας, οι φοιτητές/τριες, πέρα από ένα αποτελεσματικό μέσο επικοινωνίας με τους συναδέλφους τους και τον διδάσκοντα, θα έχουν πλήρη πρόσβαση στο διδακτικό υλικό του μαθήματος καθ’ όλη τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους και δη κατά τη συγγραφή των εργασιών.
Διδασκαλία:
Τα Μαθήματα θα έχουν σεμιναριακή μορφή, με τον περισσότερο χρόνο να διατίθεται στη συζήτηση μεταξύ των φοιτητών και του διδάσκοντος. Οι φοιτητές/τριες θα πρέπει να έχουν προετοιμάσει τουλάχιστον ένα από τα προτεινόμενα, και διαθέσιμα στο σύστημα e-class, αποσπάσματα συγγραμμάτων του σεμιναρίου προκειμένου να συμμετάσχουν ευχερέστερα στη συζήτηση. Τα μαθήματα θα ξεκινούν με εισαγωγή περίπου μίας ώρας από τον διδάσκοντα, ο οποίος θα θέτει το περίγραμμα της θεματολογίας της ημέρας και τα βασικά ερωτήματα της υπο-ενότητας κατά το προηγούμενο πρόγραμμα.
Στη συνέχεια ο διδάσκων θα προκαλεί συζήτηση μέσα από ευθείες ερωτήσεις κρίσεως στους φοιτητές/τριες και από αξιοποίηση των απαντήσεών τους. Σκοπός των ερωτήσεων είναι να αναδειχθεί η πολυπλοκότητα της έννοιας του Κράτους και δη στη σχέση του με την κοινωνία. Διαφορετικές απαντήσεις θα αποδεικνύουν και τις διαφορετικές θεωρητικές ή ιδεολογικές προεκτάσεις που λαμβάνει η κρατική υπόσταση. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό το αποτέλεσμα, η συζήτηση θα διαμορφώνεται ως οιονεί focus group. Ο διδάσκων αφενός θα κατευθύνει τη συζήτηση με ερωτήσεις κλειδιά και αφετέρου θα ελέγχει τη δυναμική της ομάδας ώστε να συμμετέχουν όλοι οι φοιτητές/τριες. Σκοπός της εφαρμογής της τεχνικής του focus group είναι οι φοιτητές/τριες να καταλήξουν σε συμπεράσματα αναπτύσσοντας μόνοι τους επιχειρηματολογία. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται η εμβάθυνση της εμπλοκής των φοιτητών/τριων, οι οποίοι/ες κατακτούν τόσο την εκάστοτε θεωρία όσο και τις σχετικές πολιτικές της προεκτάσεις.
Προκειμένου να μεγιστοποιηθεί το ενδιαφέρον και η εμπλοκή των φοιτητών οι αρχικές θεωρητικές παραδόσεις θα οπτικοποιηθούν με τη χρήση powerpoint. Στη συνέχεια η φάση του οιονεί focus group θα διευκολυνθεί με τη χρήση λογισμικού εννοιολογικού χάρτη (Xmind) στη λειτουργία “brainstorming”. Οι ίδιοι οι φοιτητές/τριες θα σημειώνουν σε φορητό ηλεκτρονικό υπολογιστή συνδεδεμένο με προβολικό μηχάνημα τις λέξεις κλειδιά και τις έννοιες που θεωρούν αξιομνημόνευτες κατά τη διάρκεια της συζήτησης. Στη συνέχεια θα τις τοποθετούν σε δενδροδιάγραμμα συμμετέχοντας οι ίδιοι στην οπτικοποίηση των συμπερασμάτων ανά θεωρία. Μετά το τέλος του σεμιναρίου, οι σημειώσεις του διδάσκοντος, η παρουσίαση powerpoint και το δενδροδιάγραμμα που σχηματίστηκε από τους φοιτητές/τριες θα αναρτώνται στο σύστημα e-class στην οικεία θέση για κάθε σεμινάριο ώστε να είναι συνεχώς προσβάσιμα.
Αξιολόγηση, Κριτήρια και Ανάδραση
Ο σκοπός της αξιολόγησης στο μάθημα Κράτος και Κοινωνία είναι πολυσήμαντος. Αφενός ελέγχεται η πρόοδος των φοιτητών σε σχέση με τους ως άνω επιδιωκόμενους μαθησιακούς στόχους. Αφετέρου, η διαδικασία της αξιολόγησης έχει σκοπό να εκπαιδεύσει τους φοιτητές στον τρόπο προετοιμασίας, οργάνωσης και παρουσίασης μια ανακοίνωσης σε επιστημονικό συνέδριο. Συγκεκριμένα, κάθε φοιτητής/τρια θα αξιολογηθεί από δύο εργασίες και μία παρουσίαση.
Η πρώτη εργασία θα έχει τον τύπο προόδου και θα είναι προαιρετική. Θα πρέπει να παραδοθεί μετά το 6ο Μάθημα – Οι Μετασχηματισμοί του Κράτους, τοποθετούμενη δηλαδή μετά το πέρας της πρώτης υπο-ενότητας του μαθήματος που αφορά τη γενική παρουσίαση του Κράτους και του τρόπου συμπλοκής με τους θεσμούς του. Οι φοιτητές/τριες θα επιλέξουν ένα θέμα ενδιαφέροντός τους από την ανάπτυξη των θεωριών που προηγήθηκε και θα ετοιμάσουν μια εργασία έκτασης 1.500 λέξεων. Ως προς τη δομή της, η εργασία θα αποτελείται από μία περίληψη (abstract) 300 λέξεων και από σχολιασμένη βιβλιογραφία (annotated bibliography) τουλάχιστον 5 βιβλιογραφικών εγγραφών που σχετίζονται με το επιλεγμένο θέμα. Προς το σκοπό αυτό, θα δοθεί στους φοιτητές/τριες εγκαίρως μία λίστα με θέματα και βιβλιογραφία μέσα από την οποία θα μπορούν να επιλέξουν. Συνεπώς θα έχουν μία πρώτη επαφή με τον τρόπο με τον οποίο συγγράφεται ένα abstract και προετοιμάζεται το κείμενο μιας παρουσίασης. Η εργασία θα έχει συγκεκριμένη ημερομηνία παράδοσης και ο τελικός βαθμός θα μειώνεται κατά 0,25 για κάθε ημέρα εκπρόθεσμης παράδοσης. Η τελική βαθμολογία στη συγκεκριμένη εργασία θα αποτελεί το 25% του συνολικού βαθμού στο μάθημα.
Η δεύτερη εργασία θα πρέπει να παραδοθεί μετά το πέρας του προγράμματος διδασκαλίας και είναι υποχρεωτική. Οι φοιτητές/τριες είτε θα εξελίξουν την προηγούμενη εργασία τους είτε θα αναπτύξουν ένα νέο θέμα σχετιζόμενο με το Κράτος και την Κοινωνία σε 3000 λέξεις. Η εργασία θα έχει συγκεκριμένη ημερομηνία παράδοσης και ο τελικός βαθμός θα μειώνεται κατά 0,25 για κάθε ημέρα εκπρόθεσμης παράδοσης. Η τελική βαθμολογία στη συγκεκριμένη εργασία θα αποτελεί το 75% του συνολικού βαθμού στο μάθημα.
Η τρίτη δραστηριότητα αξιολόγησης, αφορά την παρουσίαση της δεύτερης εργασίας. Οι φοιτητές/τριες θα κληθούν να παρουσιάσουν προαιρετικά τις εργασίες τους εντός 13 έως 20 λεπτών (ανάλογα με την προσέλευση φοιτητών/τριων) με τη χρήση λογισμικού παρουσίασης (powerpoint). Οι φοιτητές/τριες που θα επιλέξουν αυτή τη δραστηριότητα θα πριμοδοτηθούν με 15% επί του βαθμού της δεύτερης εργασίας τους, άσχετα από την επίδοσή τους στην παρουσίαση. Σκοπός είναι οι φοιτητές/τριες να λάβουν κριτική και συμβουλές για τον τρόπο παρουσίασης, αλλά κυρίως να επιβραβευθούν για το απαιτούμενο θάρρος έκθεσής τους ενώπιον κοινού.
Τα κριτήρια αξιολόγησης κάθε δραστηριότητας αφορούν:
- την κατανόηση του θέματος,
- το βάθος και την κριτική ανάλυσή του,
- τη συνοχή των επιχειρημάτων,
- τη σαφήνεια της έκφρασης,
- τη δομή και οργάνωση των ιδεών
- την τεχνική οργάνωση του κειμένου ή της παρουσίασης
Κάθε κριτήριο θα βαθμολογείται με βαθμό από 0 ως 10 και ο συνολικός βαθμός της δραστηριότητας θα προκύπτει ως ο μέσος όρος των επιμέρους κριτηρίων.
Κατά την επαναληπτική εξεταστική περίοδο, οι φοιτητές/τριες θα αξιολογηθούν και πάλι μέσω υποχρεωτικής εργασίας έκτασης 3.000 λέξεων πάνω στην ίδια θεματολογία. Προς το σκοπό αυτό, ο διδάσκων θα ανακοινώσει εγκαίρως πρόσκληση και τακτή προθεσμία προς τους φοιτητές που έχουν δηλώσει το μάθημα Κράτος, Θεσμοί, Εκπαίδευση και Πολιτική Κοινωνικοποίηση των Νέων προκειμένου να λάβουν θέμα και οδηγίες συμπλήρωσης εργασίας.
Με το πέρας του προγράμματος διδασκαλίας και εξέτασης, θα ζητηθεί από τους φοιτητές να συμπληρώσουν ανώνυμο ερωτηματολόγιο ανάδρασης για τον διδάσκοντα μέσω του ιστοχώρου google forms. Μέσω του ερωτηματολογίου οι φοιτητές/τριες θα αξιολογούν τον διδάσκοντα, την οργάνωση της ύλης, το βάθος της γνώσης που απέκτησαν, τη διδακτική διαδικασία, τη μέθοδο αξιολόγησης και τελικά το πόσο ενδιαφέρον βρήκαν το μάθημα. Επιπλέον, θα τους ζητηθεί να προτείνουν τυχόν αλλαγές στη θεματολογία ή τη μεθοδολογία.