Παρουσίαση/Προβολή

(B190) -  Βασίλειος Φασούλης

Περιγραφή Μαθήματος

Σκοπός του μαθήματος:

Σκοπός του μαθήματος είναι η κατανόηση της ιστορικής εξέλιξης των δικαιωμάτων του παιδιού σε συνάρτηση με τους κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες που άσκησαν επίδραση στη διαμόρφωση της αντίστοιχης ιδεολογίας. Παράλληλα, το μάθημα σκοπεύει στην κατανόηση από τις φοιτήτριες και τους φοιτητές της σύγχρονης εξέλιξης του θεωρητικού πλαισίου των δικαιωμάτων του παιδιού, του τρόπου που αυτές μετουσιώνονται σε θεσμικές προβλέψεις στο πλαίσιο της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού του Ο.Η.Ε., καθώς και της εφαρμογής των δικαιωμάτων του παιδιού στην Ελλάδα.

 

Μαθησιακοί στόχοι:

Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες ολοκληρώνοντας την παρακολούθηση του μαθήματος θα πρέπει να έχουν εξοικειωθεί και να έχουν αποκτήσει βασικές γνώσεις όσον αφορά: α) την εξέλιξη των δικαιωμάτων του παιδιού και τους κύριους παράγοντες που την προσδιόρισαν, β) τις σύγχρονες θεωρητικές εξελίξεις στο πεδίο των δικαιωμάτων του παιδιού και τις ιδιαιτερότητές τους σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα. γ) τη θεσμική διάσταση των δικαιωμάτων του παιδιού, τις θεμελιώδεις αρχές της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού του Ο.Η.Ε., καθώς και την εφαρμογή των δικαιωμάτων του παιδιού στην Ελλάδα.

 

Περιεχόμενο του μαθήματος:

Η ιστορική διάσταση της παιδικής ηλικίας. Η παιδική ηλικία ως αντικείμενο ιστορικής μελέτης. Η «νέα ιστορία της παιδικής ηλικίας». Τα σημαντικότερα έργα των ιστορικών της παιδικής ηλικίας. Η ανάπτυξη της σύγχρονης σύλληψης της παιδικής ηλικίας κατά τις διαφορετικές ιστορικές περιόδους. Η συμβολή της βιομηχανικής επανάστασης. Ο «αιώνας του παιδιού». Τομείς κρατικής παρέμβασης για τη σωτηρία των παιδιών κατά τον 19ο αιώνα (Η απαγόρευση παιδικής εργασίας, Η θέσπιση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, Η προσφορά αρωγής στα παιδιά, Το κίνημα «Σωτηρίας των Παιδιών»). Η κρατική ανησυχία για τα δικαιώματα των παιδιών. H πρώιμη θεσμοθέτηση των δικαιωμάτων του παιδιού: οι διεθνείς διαδικασίες και τα πρώτα θεσμικά κείμενα για τα δικαιώματα του παιδιού [H Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Παιδιού (Διακήρυξη της Γενεύης) (1924) και η Διακήρυξη για τα Δικαιώματα του Παιδιού (1959)]. Η σύγχρονη εξέλιξη των δικαιωμάτων του παιδιού και η αλλαγή της αντίληψης του παιδιού από παθητικού αντικειμένου προστασίας σε δρώντος υποκείμενου και φορέα δικαιωμάτων αυτονομίας. Η προβληματική για τα δικαιώματα του παιδιού κατά τον 20ο αιώνα. Το θεωρητικό πλαίσιο απόδοσης δικαιωμάτων στο παιδί. Η αμφισβήτηση της ανεπάρκειας του παιδιού ως φορέα δικαιωμάτων. Η (αν)επάρκεια του παιδιού ως φορέα δικαιωμάτων. Η αυθαιρεσία του κριτηρίου της ηλικίας και η προσαπτόμενη ανεπάρκεια κατοχής δικαιωμάτων. Ο ρόλος της έννοιας της αυτονομίας στη σύγχρονη εξέλιξη των δικαιωμάτων του παιδιού. Αυτονομία, πατερναλισμός και παιδί. Το δίλημμα ανάμεσα σε αυτονομία ή προστασία. Η αυτονομία του παιδιού στο επίκεντρο: Το κίνημα της «απελευθέρωσης των παιδιών». Τα όρια της αυτονομίας του παιδιού και η θεωρία του φιλελεύθερου πατερναλισμού. Η σύγχρονη διάσταση της αυτονομίας του παιδιού. Η συμβολή της κοινωνιολογίας της παιδικής ηλικίας στη σύγχρονη θεωρητική εξέλιξη των δικαιωμάτων του παιδιού. Οι θεσμικές προβλέψεις της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Η υιοθέτηση της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Δικαιώματα επιβίωσης. Δικαιώματα μέλους σε μια ευρύτερη ομάδα. Δικαιώματα προστασίας. Δικαιώματα ενδυνάμωσης. Θεωρητική ανάλυση των κατευθυντήριων αρχών της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Το δικαίωμα του παιδιού να εκφράζει την άποψή του. Το δικαίωμα του παιδιού στη μη διάκριση. Το ύψιστο συμφέρον του παιδιού. Το δικαίωμα του παιδιού στη ζωή, την επιβίωση και την ανάπτυξη. Η οικουμενικότητα των δικαιωμάτων του παιδιού και η εισαγωγή της στη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Οι θεωρίες για την οικουμενικότητα των δικαιωμάτων του παιδιού. Το θεωρητικό υπόβαθρο των θεωριών. Ο ρόλος της παιδικής ηλικίας. Η αρχή της οικουμενικότητας στη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Η πολιτισμική κατανόηση ως μέσο οικουμενικοποίησης των δικαιωμάτων του παιδιού. Αποτίμηση της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Η σημαντικότητα της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Κριτική αποτίμηση και μελλοντικές προκλήσεις της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Η εφαρμογή της Σύμβασης για τα δικαιώματα του παιδιού στην Ελλάδα. Διαδικασίες, πλαίσιο και μηχανισμοί εφαρμογής της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού στην Ελλάδα.

 

Μέθοδοι διδασκαλίας: Διαλέξεις/Παραδόσεις

 

Μέθοδοι αξιολόγησης:

α) Προφορική Εξέταση,

β) Υποχρεωτική Εκπόνηση Απαλλακτικής Εργασίας και Υποχρεωτική Παρουσίαση των Απαλλακτικών Εργασιών των φοιτητών και φοιτητριών.

 

 

Επιλογές Συγγραμμάτων:

1. Βιβλίο [86056458]: Δασκαλάκης, Δ., (2013), Όψεις της Παιδικής Ηλικίας, Εκδόσεις Διάδραση, Αθήνα.

2. Βιβλίο [12930402]: Δασκαλάκης, Δ., & Γκίβαλος, Μ., (2011), Παιδική Ηλικία και τα Δικαιώματα του Παιδιού, Εκδοτικός Οίκος Α.Α. Λιβάνη, Αθήνα.

Ημερομηνία δημιουργίας

Πέμπτη 26 Μαρτίου 2020