Παρουσίαση/Προβολή

(Κ.Μ.146) -  Χρήστος Κεχαγιάς

Περιγραφή Μαθήματος

Σκοπός του μαθήματος

Η Φιλοσοφία της Παιδείας καλύπτει ένα ευρύτατο φάσμα της τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης, απαντώντας σε ερωτήματα που σχετίζονται με την οντολογία, την μεθοδολογία, την αισθητική, την ηθική και τις εν γένει ιδεολογικές, κοινωνικο – πολιτικές και πολιτισμικές συνθήκες ανάπτυξης και λειτουργίας του φαινομένου της παιδείας στον άνθρωπο και τις κοινωνίες του.
Η σύγχρονη φιλοσοφική προσέγγιση της Παιδείας δεν περιλαμβάνει μια ‘ιστορική’ παρουσίαση των γνωστών σχολών σκέψης, αλλά την κριτική προσέγγιση και την εργώδη αξιοποίηση των φιλοσοφικών προσεγγίσεων σε σύγχρονα προβλήματα της εκπαίδευσης του 21ου αιώνα, τόσο στο θεωρείν, όσο – και κυρίως – στο πράττειν. Έτσι, ως σκοποί του συγκεκριμένου μαθήματος θα μπορούσαν να αποτελούν τα εξής:

• Η εξοικείωση με όρους και διαδικασίες αξιοποίησης του αντιληπτικού και γνωστικού περιεχομένου της Παιδείας, έτσι ώστε να καθίσταται ικανή η αναγκαία συνθήκη κατανόησης, εξήγησης, ερμηνείας και διαύγαση των φιλοσοφικών προϋποθέσεων ανάδυσης του παιδευτικού γεγονότος στον σύγχρονο κόσμο.
• Η πρακτική εξάσκηση στο ‘θέτειν ερωτήματα’ (setting) και η επιλογή βέλτιστων στρατηγικών επίλυσης (solving). 
• Η ενίσχυση της ικανότητας δόμησης επιχειρηματολογίας και οι εφικτοί συνδυασμοί ανάλογων φιλοσοφικών προσεγγίσεων.
• Η γνωριμία με τις επιμέρους ‘ηθικές’ της εκπαίδευσης και η πανανθρώπινη – οικουμενική διάσταση.

Μαθησιακοί στόχοι
Οι φοιτητές αναμένεται να εξασκηθούν περαιτέρω:

• στην θεματοποίηση και διασάφηση όρων και περιεχομένων της Φιλοσοφίας της Παιδείας ειδικά, αλλά και των Επιστημών Αγωγής, εν γένει.
• στον αξιακό και ηθικό γραμματισμό, σε σχέση με τις ανάγκες και απαιτήσεις της σύγχρονης εκπαιδευτικής λειτουργίας και καθημερινής πράξης. 
• στην κριτική και αξιολογική προσέγγιση ζητημάτων Παιδείας, που προκύπτουν από την εφαρμογή του σχετικού νομοθετικού πλαισίου εν σχέσει προς τις ιδιαιτερότητες των επιμέρους κοινωνικών – πολιτισμικών ομάδων μαθητών.

Αναμενόμενη συμβολή στο ακαδημαϊκό πλαίσιο προσόντων των φοιτητών

• Κριτική προσέγγιση
• Αναλυτικο–συνθετική ικανότητα
• Αξιολογική προσέγγιση
• Προϋποθέσεις νομιμοποίησης (legitimation)
• Ιεράρχηση αναγκών και προτεραιοτήτων (σε συνθήκες οικονομικής κρίσης)

Διεξαγωγή μαθημάτων
Σε αυτό το διάστημα, οι φοιτητές θα επεξεργαστούν μελέτες περίπτωσης (case studies), για τις οποίες θα κληθούν να σκεφτούν τρόπους αντιμετώπισης συγκεκριμένων καταστάσεων που λαμβάνουν χώρα στο πραγματικό περιβάλλον της τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης. Η στάση και οι προσεγγίσεις που θα επιλέγουν θα πρέπει να βρίσκουν την αντίστοιχη έρειση στο πεδίο της φιλοσοφίας της παιδείας και οι συνθήκες νομιμοποίησης των επιλογών και των δύο αντικρουόμενων πλευρών να καλύπτουν, με συγκεκριμένη επιχειρηματολογία και στρατηγική το φάσμα των δυνητικών επιλογών του εκπαιδευτικού στην πράξη. Μετά το πέρας του εξαμήνου, κάθε φοιτητής θα πρέπει να γνωρίζει τουλάχιστον πέντε (5) σχολές σκέψης της φιλοσοφίας της παιδείας και να είναι σε θέση να επιχειρηματολογεί υπέρ ή εναντίον αυτών.

Βιβλιογραφία (τα συγγράμματα που προτείνονται στον Εύδοξο):
- Βρεττός, Ι. (2018). Θεωρίες της Αγωγής: J.H. Pestalozzi, Αδαμάντιος Κοραής (τόμ. Β΄). Αθήνα: Διάδραση.
- Νικολακάκη, Μ. (επιμ.) (2011). Η Κριτική Παιδαγωγική στον Νέο Μεσαίωνα. Αθήνα: Ι. Σιδέρης.

Μέθοδοι διδασκαλίας
Διαλέξεις, διάλογος, μελέτη περιπτώσεων, παιχνίδι ρόλων, ηλεκτρονικές παρουσιάσεις, παρουσίαση φοιτητικών εργασιών

Ηλεκτρονική τάξη μαθήματος (e-class):
https://eclass.uoa.gr/courses/PRIMEDU517/

Μέθοδοι αξιολόγησης
Προφορική εξέταση ή χρήση συνδυασμού ερωτηματολογίων πολλαπλών επιλογών και ανάπτυξης επιχειρηματολογίας σε μία μελέτη περίπτωσης κατά την διάρκεια του εξαμήνου ή κεντρική εργασία μαθήματος.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

• Θεοδωροπούλου, Έλενα (2014) (επιμ.). Φιλοσοφία της Παιδείας: όψεις της πράξης. Αθήνα: Πεδίο
• Καζεπίδης, Τάσος (1992). Η φιλοσοφία της Παιδείας. Θεσσαλονίκη: Βάνιας.
• Καρακατσάνης, Παναγιώτης (2015). Φιλοσοφία της Παιδείας. Αθήνα: Gutenberg.
• Καραφύλλης, Γρηγόρης (2007). Η φιλοσοφία της Παιδείας. Γνωσιολογικά και ηθικά ζητήματα. Θεσσαλονίκη: Βάνιας.
• Κεχαγιάς, Χρήστος (2009). Η φύση της θέσης στην ελληνική σύλληψη του κόσμου. Αθήνα: Ηρόδοτος.
• Κουμάκης, Γεώργιος (2001). Θεωρία και Φιλοσοφία της Παιδείας. Αθήνα: Τυπωθήτω.
• Πολυχρονόπουλος, Πάνος (1989). Φιλοσοφία της Παιδείας, Προτάσεις εκπαιδευτικής πολιτικής. Αθήνα: Αλφειός.

Περισσότερες πληροφορίες, οδηγίες και βιβλιογραφικές προτάσεις θα δίνονται κατά την διάρκεια των μαθημάτων, μέσω των e-mail των συμμετεχόντων.

Ημερομηνία δημιουργίας

Τρίτη 19 Φεβρουαρίου 2019