Παρουσίαση/Προβολή

(PRIMEDU1215) -  Ηρώ Μυλωνάκου-Κεκέ

Περιγραφή Μαθήματος

Σκοπός του μαθήματος:

Η ανάδειξη της αξίας του παιδικού σχεδίου και των πολύπλευρων δυνατοτήτων του στην επικοινωνιακή διεργασία, στην εκπαιδευτική διαδικασία και στην παιδαγωγική λειτουργία, μέσα από διαφορετικές προσεγγίσεις ψυχοπαιδαγωγικής αξιοποίησης και εφαρμογών.

 

Μαθησιακοί στόχοι (ενδεικτικά):

Επιδιώκεται οι φοιτητές και οι φοιτήτριες:

• Να αποκτήσουν γνώση και βιωματική κατανόηση των σύγχρονων επιστημονικών προσεγγίσεων στη μελέτη των παιδικών σχεδίων
• Να γίνουν ικανοί/ές να χρησιμοποιούν τη γνώση και κατανόηση ώστε να αξιοποιούν πολλαπλά το παιδικό σχέδιο ως επικοινωνιακό και ψυχοπαιδαγωγικό μέσο στον χώρο της τάξης, στη σχολική κοινότητα, καθώς και στην εκπαιδευτική διαδικασία και στην παιδαγωγική λειτουργία
• Να αξιοποιούν τη μελέτη του παιδικού σχεδίου για να βελτιώνουν, ως μελλοντικοί εκπαιδευτικοί, τις δικές τους παιδαγωγικές πρακτικές στην ψυχοκοινωνική υποστήριξη των μαθητών τους
• Να αξιοποιούν τις πολλαπλές δυνατότητες του παιδικού σχεδίου για να εμπλουτίζουν τις διδακτικές τους πρακτικές.
• Να οργανώνουν και να εφαρμόζουν ποικίλες τεχνικές για την ψυχοπαιδαγωγική αξιοποίηση του παιδικού σχεδίου στο σχολείο αλλά και στην οικογένεια, γνωρίζοντας και αποφεύγοντας τις επιζήμιες προσεγγίσεις του.
• Να αξιοποιούν με ποικίλους τρόπους το παιδικό σχέδιο για την υποστήριξη της αισθητικοεκφραστικής ανάγκης των μαθητών και για την ενίσχυση της δημιουργικότητάς τους.
• Να αξιοποιούν το παιδικό σχέδιο ως τρόπο ενεργοποίησης και ανάπτυξης της ρηξικέλευθης και της κριτικο-αναστοχαστικής σκέψης, της αυτογνωσίας, της αυτοεκτίμησης και γενικά της συναισθηματικο-κοινωνικής  ανάπτυξης και της προσωπικής ενίσχυσης των παιδιών.
• Να αξιοποιούν το παιδικό σχέδιο για να βελτιώνουν την ανάπτυξη σχέσεων σε διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια, σε διαφορετικές ομάδες, καθώς και να ενισχύουν την κοινωνική μάθηση, στα πεδία της τυπικής, μη τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης

 

Περιεχόμενο του μαθήματος:

* Το μάθημα υποστηρίζεται συνεχώς από πολλές εκατοντάδες παιδικά σχέδια και μελέτες περίπτωσης

 

Θεωρητικό Μέρος

• Η εξέλιξη της σχεδιαστικής διαδικασίας – Θεωρήσεις διαφορετικών μελετητών.
• Μεγάλοι καλλιτέχνες και παιδικό σχέδιο
• Η σχεδιαστική ανάπτυξη των παιδιών από την προνηπιακή έως την εφηβική ηλικία
• Χαρακτηριστικά του παιδικού σχεδίου
• Έρευνες για τα παιδικά σχέδια: ιστορικο-κριτική προσέγγιση – Μελέτες περιπτώσεων
• Βασικά θέματα στα σχέδια των παιδιών, μέσα από σχετικές έρευνες. Μελέτες περιπτώσεων
• Η έρευνα στην Ελλάδα για διαφορετικές προσεγγίσεις των παιδικών σχεδίων. Μελέτες περιπτώσεων.
• Η οικογένεια στα σχέδια των παιδιών – Τυπολογία και ιστορικο-κριτική προσέγγιση
• Το «δυναμικό» σχέδιο της οικογένειας
• Συγκριτικές έρευνες στην Ελλάδα για διαφορετικές θεωρήσεις του παιδικού σχεδίου της οικογένειας
• Το παιδικό σχέδιο ως επικοινωνιακό μέσο
• Το παιδικό σχέδιο ως αισθητικοεκφραστικό και ψυχοπαιδαγωγικό μέσο
• Παιδικό σχέδιο και ενίσχυση της δημιουργικότητας
• Επιζήμιες προσεγγίσεις του παιδικού σχεδίου
• Η αξιοποίηση του παιδικού σχεδίου στο πλαίσιο της επικοινωνίας σχολείου και οικογένειας
• Η μεθοδολογία μιας επιστημονικής εργασίας σχετικής με τα παιδικά σχέδια

 

Ερμηνευτικές προσεγγίσεις

• Οι προσπάθειες για ερμηνεία των παιδικών σχεδίων μέσα από διαφορετικές «σχολές» σκέψης - Δυνατότητες και περιορισμοί
• Παιδικό σχέδιο και κοινωνικο- πολιτισμικές διαφορές και επικαθορισμοί
• Δυνατότητες ερμηνείας των παιδικών σχεδίων, μέσα από την ποιοτική και την ποσοτική προσέγγιση
• Οι διαφορετικές προσεγγίσεις στα σχέδια της οικογένειας
• Η οικογενειακή δυναμική μέσα από το «δυναμικό» σχέδιο της οικογένειας
• Παιδικό σχέδιο και παιδική συμπεριφορά: θεωρητικές και ερευνητικές προσεγγίσεις

 

Παιδαγωγική αξιοποίηση

• Το παιδικό σχέδιο ως μέσο επικοινωνίας παιδιών και ενηλίκων σε διαφορετικά περιβάλλοντα
• Η πολλαπλή ψυχοπαιδαγωγική αξιοποίηση των παιδικών σχεδίων από τον εκπαιδευτικό, στις διδακτικές και παιδαγωγικές του πρακτικές, Δυνατότητες, προοπτικές, επιφυλάξεις και περιορισμοί
• Μέθοδοι και εφαρμογές τεχνικών ενεργοποίησης και ενίσχυσης της δημιουργικότητας, της ρηξικέλευθης και της κριτικο-αναστοχαστικής σκέψης, της αυτογνωσίας, της αυτοεκτίμησης των παιδιών, μέσα την ψυχοπαιδαγωγική αξιοποίηση των παιδικών σχεδίων
• Το παιδικό σχέδιο ως υποστηρικτικό μέσο διδακτικών προσεγγίσεων
• Η αποφυγή παιδαγωγικών λαθών και επιζήμιων ενεργειών σχετικών με το παιδικό σχέδιο
• Παιδικό σχέδιο, παιχνίδι και δημιουργικές συνεργατικές δραστηριότητες στη σχολική τάξη και στην οικογένεια
• Η δημιουργική αξιοποίηση των σκέψεων των παιδιών για τα σχέδια τα δικά τους και των άλλων
• Η «τέχνη» των παιδιών ως έμπνευση για την Τέχνη των «μεγάλων» – Συσχετισμοί και ψυχοπαιδαγωγικές και επικοινωνιακές προεκτάσεις
• Ερευνητικές προσεγγίσεις για τη συσχέτιση του σχεδίου του παιδιού με τη συμπεριφορά του στον σχολικό χώρο
• Παιδικό σχέδιο και ψυχοκοινωνική υποστήριξη μαθητών
• Η εφαρμογή, η αξιοποίηση, οι δυνατότητες, οι περιορισμοί και οι προοπτικές του «δυναμικού» σχεδίου της οικογένειας από τον εκπαιδευτικό, στο πλαίσιο της επικοινωνιακής διαδικασίας με την οικογένεια του παιδιού
• Ο ρόλος του παιδικού σχεδίου στη δημιουργική διασύνδεση και την αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ σχολείου και οικογένειας και κοινότητας
• Το παιδικό σχέδιο και η αξιοποίησή του σε ευπαθείς κοινωνικά ομάδες και διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα
• Εκπόνηση προαιρετικής ερευνητικής εργασίας σχετικής με την παιδαγωγική αξιοποίηση του παιδικού σχεδίου

 

Ενδεικτική Βιβλιογραφία:

Μυλωνάκου – Κεκέ, Η. (2022). Πώς τα παιδιά μιλούν με το σχέδιο. Ψυχοπαιδαγωγική Αξιοποίηση και Εφαρμογές. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.

Ημερομηνία δημιουργίας

Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου 2025