Παρουσίαση/Προβολή

Συνοπτική Μετεωρολογία

(19409 &10ΕΚ311) - Ε. Φλόκα, Α. Ντάντου, Α. Πρωτονοταρίου

Περιγραφή Μαθήματος

Το μάθημα αυτό διδάσκεται από το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 στο εαρινό εξάμηνο, με βάση το Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος Φυσικής, ως μάθημα επιλογής στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Φυσικής Εφαρμογών και ταυτόχρονα προσφέρεται στο προπτυχιακό πρόγραμμα ως μάθημα επιλογής κατεύθυνσης στο 8ο εξάμηνο. Διατηρεί τη δομή και τις ενότητες που είχε μέχρι τώρα στο παλαιό προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών, δηλαδή θεωρία και υποχρεωτικό εργαστήριο (αναλυτική περιγραφή των ενοτήτων του μαθήματος ακολουθεί)

Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σπουδών, η εγγραφή των προπτυχιακών φοιτητών προϋποθέτει τη συναίνεση του διδάσκοντος, οπότε όσοι προπτυχιακοί επιθυμούν να το παρακολουθήσουν πρέπει να στείλουν αίτημα εγγραφής στο μάθημα ή να ενημερωθούν απο την υπεύθυνη διδάσκουσα κα Φλόκα. Παρακολουθήστε τις ανακοινώσεις του μαθήματος στο τέλος του χειμερινού εξαμήνου.

Διευκρινίζεται ότι ο κανονισμός λειτουργίας των μεταπτυχιακών μαθημάτων (συμπεριλαμβανομένων των εξετάσεών τους) παραμένει αμετάβλητος ανεξαρτήτως της παρουσίας προπτυχιακών φοιτητών, δηλαδή το μάθημα αυτό θα εξετάζεται για τους προπτυχιακούς μόνο τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο (δεν θα εξετάζεται σε πτυχιακή εξεταστική). Επίσης πρέπει να τονιστεί ότι τα μεταπτυχιακά μαθήματα που περνούν οι φοιτητές στο πλαίσιο του προπτυχιακού προγράμματος δεν θα προσμετρώνται στα μαθήματα που απαιτούνται για να τους απονεμηθεί μεταπτυχιακός τίτλος αν συνεχίσουν τις σπουδές τους στο Τμήμα Φυσικής του ΕΚΠΑ.

Διδάσκοντες για το τρέχον ακαδημαϊκό έτος

Ελενα Φλόκα (Θεωρία)

Αγγελική Ντάντου (Εργαστήριο)

Αννα Πρωτονοτάριου (Εργαστήριο)

Ημερομηνία δημιουργίας

Τετάρτη 4 Αυγούστου 2021

Σελίδα Μαθήματος

Περίγραμμα

Περιεχόμενο μαθήματος

Κατακόρυφη δομή της ατμόσφαιρας. Ισοβαρική ανάλυση. Χάρτες επιφανείας και
χάρτες καθ ́ύψος.
• Αέριες μάζες. Μέτωπα. Υφέσεις και αντικυκλώνες. Τροπικοί κυκλώνες.
• Χάρτης 850 και 750 hPa. Μεταφορά θερμοκρασίας.
• Χάρτης 500 hPa. Στροβιλισμός και μεταφορά στροβιλισμού. Κατακόρυφες κινήσεις.
Ισοπαχείς.
• Χάρτης 300 hPa. Αεροχείμαρρος. Κύματα Rossby. Απόκλιση/σύγκλιση.
• Κατακόρυφη δομή και κίνηση συστημάτων. Κυκλογένεση και αντικυκλογένεση.
• Χαρακτηριστικοί τύποι καιρού στην Ελλάδα που συνδέονται με ακραία καιρικά
φαινόμενα.
Εργαστηριακές ασκήσεις:
• Χάρτης επιφανείας
• Χάρτης 850 και 700 hPa.
• Χάρτης 500 hPa.
• Χάρτης 300 hPa.
• Δορυφορικά δεδομένα σε σχέση με χάρτες καιρού.
• Θερμοδυναμική δομή της ατμόσφαιρας. Τεφίγραμμα.
• Συνδυασμένη ανάλυση χαρτών (case studies).
• Σύγκριση με πρόγνωση (case studies)

Μαθησιακοί στόχοι

Το μάθημα παρέχει στο φοιτητή στο φοιτητή γνώσεις που αφορούν την αναγνώριση, ανάλυση και κατανόηση των χαρτών καιρών και την μελέτη της κατακόρυφης δομής των καιρικών συστημάτων στην τροπόσφαιρα, προκειμένου να καταστούν ικανοί να κάνουν πρόγνωση καιρικών φαινομένων . Οι φοιτητές πρέπει να διαθέτουν βασικό υπόβαθρο γνώσεων που του προσφέρει το υποχρεωτικό μάθημα κατεύθυνσης Δυναμική Ατμόσφαιρας στο προπτυχιακό κύκλο σπουδών του Τμήματος Φυσικής ΕΚΠΑ

Με την επιτυχή παρακολούθηση και ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής είναι σε θέση:

• Να περιγράφει την ατμοσφαιρική κυκλοφορία συνοπτικής κλίμακας στην τροπόσφαιρα με τη βοήθεια χαρτών καιρού

• Να αναγνωρίζει τα συστήματα καιρού στα μεσα γεωγραφικά πλάτη και να προσδιορίζει τα καιρικά φαινόμενα που τα συνοδεύουν

• Να εξηγεί τη δημιουργία, εξέλιξη και κίνηση των καιρικών συστημάτων

• Να διακρίνει τα καιρικά φαινόμενα και τη διάρκειά τους

• Να εκτιμά την εξέλιξη του καιρού στις επόμενες ώρες ή μέρες

• Να συνδυάζει όλα τα δεδομένα που προκύπτουν από την ανάλυση των χαρτών

• Να συνθέτει την παρούσα μετεωρολογική κατάσταση

• Να οργανώνει την πρόγνωση της μελλοντικής μετεωρολογικής κατάστασης

Βιβλιογραφία

Μαθήματα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας, Α. Φλόκας (Εκδόσεις Ζήτη)
Γενική Μετεωρολογία, Τ. Μακρογιάννης-Χ. Σαχσαμάνογλου (Εκδόσεις Ζήτη)
Εισαγωγή στη Φυσική Ατμόσφαιρας και την Κλιματική Αλλαγή, Π. Κατσαφάδος-Η. Μαυροματίδης (Ηλεκτρονικό Βιβλίο-Κάλλιπος)
Meteorology Today, Ahrens C.D-Henson R.
Synoptic -Dynamic Meteorology in Midlatitudes, H. Bluestein (Volume I and II)
Synoptic Meteorology, A. Lehkonen
Midlatitude Synoptic Meteorology, G. Lackman

Μέθοδοι διδασκαλίας

Το μάθημα περιλαμβάνει θεωρία (2 ώρες εβδομαδαίως) και εργαστήριο (2 ώρες εβδομαδιαίως).

Τα εργαστήρια είναι 10 και ξεκινούν την τρίτη βδομάδα διδασκαλίας. Το τελευταίο εργαστήριο πραγματοποιείται στην Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία. Ανάλογα με τον αριθμό των φοιτητών που δηλώνουν το μάθημα δημιουργούνται και διαφορετικά τμήματα, που συνήθως είναι δύο. Οι προπτυχιακοί φοιτητές που επιθυμούν να παρακολουθήσουν το μάθημα ζητούν εγγραφή στο e-class και μετά την αποδοχή τους δηλώνουν να εγγραφούν σε ένα απο τα δύο τμήματα, απαντώντας στο σχετικό ερωτηματολόγιο. Οι μέρες και οι ώρες εργαστηρίων για τους προπτυχιακούς φοιτητές ανακοινώνονται στο τέλος του χειμερινού εξαμήνου. Η ώρα του εργαστηρίου για τους μεταπτυχιακούς καθορίζεται με βάση το ωρολόγιο πρόγραμμα του μεταπτυχιακού.

Ο κύκλος των Εργαστηρίων Συνοπτικής Μετεωρολογίας περιλαμβάνει 10 ασκήσεις. Κάθε άσκηση διαρκεί 2 ώρες και χωρίζεται σε δύο μέρη: α) Σύντομη γραπτή εξέταση (τεστ) 20 λεπτών με ερωτήσεις από την ύλη της διδαχθείσας προηγούμενης άσκησης, και β) Παρακολούθηση της τρέχουσας εργαστηριακής άσκησης. (Προφανώς για την 1^η άσκηση το πρώτο μέρος δεν ισχύει). Επίσης δεν υπάρχει τεστ για την 9η και 10η ασκηση.

Οι εργαστηριακές ασκήσεις είναι ΟΛΕΣ υποχρεωτικές, λόγω της δομής των ασκήσεων. Κάθε φοιτητής πρέπει να ολοκληρώσει όλες τις ασκήσεις, με συμμετοχή και στα δύο μέρη (τεστ προηγούμενης και παρακολούθηση τρέχουσας άσκησης). Απουσία είτε συνολικά σε κάποια άσκηση είτε σε ένα από τα μέρη δεν επιτρέπεται.

Μέθοδοι αξιολόγησης

Ο τελικός βαθμός του Εργαστηρίου υπολογίζεται ως ο μέσος όρος των βαθμών των οκτώ (8) εξετάσεων (τεστ) που παίρνει ο φοιτητής κατά τη διάρκεια των εργαστηριακών ασκήσεων, ανεξάρτητα αν κάθε ένας χωριστά είναι προβιβάσιμος ή όχι. Αν ο τελικός βαθμός είναι κάτω από “πέντε” (5) ο φοιτητής θα πρέπει να επαναλάβει το Εργαστήριο το επόμενο ακαδημαϊκό έτος. Το ένατο και δέκατο εργαστήριο δεν έχει τεστ ούτε παίρνει βαθμολογία.

Ο τελικός βαθμός του μαθήματος είναι ο μέσος όρος του βαθμού των γραπτών εξετάσεων του μαθήματος στις αντίστοιχες περιόδους εξέτασης (Φεβρουαρίου και Σεπτεμβρίου) και του βαθμού των Εργαστηρίων υπό την προϋπόθεση ότι και οι δύο είναι προβιβάσιμοι βαθμοί (πάνω από πέντε).