Παρουσίαση/Προβολή

(86ΥΕΙ12) -  Ιωάννης Φωτόπουλος

Περιγραφή Μαθήματος

Το μάθημα εξετάζει τις ιστορικές και θεσμικές αλλαγές της επιστημονικής και τεχνολογικής πολιτικής από τα μέσα του 19ου αιώνα έως σήμερα, εστιάζοντας στις μεταβολές των προτεραιοτήτων, των εργαλείων και των αντιλήψεων που συνδιαμόρφωσαν τη σχέση επιστήμης, τεχνολογίας και κράτους. Στόχος είναι η κατανόηση των βασικών τάσεων, θεωρητικών προσεγγίσεων και πρακτικών που διαμόρφωσαν τον τομέα, και η ανάλυση των κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών συνθηκών μέσα στις οποίες συγκροτήθηκαν οι αντίστοιχες πολιτικές.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις εξελίξεις στον ευρωπαϊκό χώρο και στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και στις διαδικασίες μέσω των οποίων τα πρότυπα αυτών των περιοχών επηρέασαν τη διαμόρφωση πολιτικών στις αναπτυσσόμενες χώρες. Το μάθημα αναδεικνύει τους πρωταγωνιστές, τους θεσμούς και τα πολιτιστικά πλαίσια που συνέβαλαν στην εδραίωση συγκεκριμένων μορφών διακυβέρνησης της επιστήμης και της τεχνολογίας, φωτίζοντας παράλληλα τις εντάσεις και τις συγκρούσεις μεταξύ διαφορετικών γνωσιολογικών και πολιτικών παραδειγμάτων.

 

Μαθησιακοί Στόχοι: 1. Να εξοικειωθεί ο/η φοιτητής/φοιτήτρια με τις σύγχρονες προσεγγίσεις της επιστημονικής και τεχνολογικής πολιτικής, 2. Να εξοικειωθεί με προσεγγίσεις που θέτουν στο κέντρο της ανάλυσης τις κοινωνικές προκλήσεις και τον κοινωνικό χαρακτήρα της επιστήμης και της τεχνολογίας και τη σημασία τους για την επιστημονική και τεχνολογική πολιτική, 3. Να χρησιμοποιήσουν οι φοιτητές/φοιτήτριες αναλυτικά εργαλεία που αποκτούν στις σπουδές στο ΙΦΕ, στην ανάλυση της επιστημονικής και τεχνολογικής πολιτικής, 4.  Να έρθουν σε επικοινωνία και να αλληλεπιδράσουν με δρώντες τόσο του οικοσυστήματος της καινοτομίας, όσο και με την Κοινωνία των Πολιτών μέσα από την οργάνωση δύο σεμιναρίων, 5. Να εξοικειωθούν με τις προκλήσεις που θέτουν τα συμμετοχικά σχήματα αποτίμησης και διακυβέρνησης της καινοτομίας, 6. Να εξοικειωθούν με την ομαδική εργασία και την συλλογική διαβούλευση και ολοκλήρωση κάποιων εργασιών.

 

Μέρος Πρώτο:  Έννοιες, Θεσμοί και Πολιτικές Τεχνο-Επιστημών σε Ιστορικό
Πλαίσιο.

1. «Βασική Έρευνα», «Εφαρμοσμένη επιστήμη», «Καινοτομία»: Νοήματα και
Πολιτικές, 1850-1950.
2. Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, η μεγάλη Επιστήμη (Big Science) και η Αμερικανοποίηση της Τεχνολογικής Έρευνας: Ο Νέος Ρόλος του Κράτους.
3. Η συγκρότηση της «Ευρωπαϊκής περιοχής έρευνας».

Μέρος Δεύτερο: Σύγχρονες προσεγγίσεις και ζητήματα στα τέλη του 20^ου και
στις αρχές του 21^ου αιώνα.

 4. Από το μοντέλο των τροπικοτήτων (Mode 1 & Mode 2) στην Τριπλή
Έλικα: Πανεπιστήμια και το ζήτημα της Ανάπτυξης.                                                                
 5. Constructive Technology Assessment: Μία πολυεπίπεδη και
πολυτασική αποτίμηση/αξιολόγηση της καινοτομίας.  
 6. Το μοντέλο των πολυεπίπεδων προοπτικών και οι κριτικές: Μεταξύ
περιγραφικών και κανονιστικών αναλύσεων των κοινωνικο-τεχνολογικών
μετασχηματισμών.
    7. Μεγάλες κοινωνικές προκλήσεις και Βαθείς Κοινωνικοτεχνικοί
Μετασχηματισμοί.
    8-9. Έρευνα, Καινοτομία και Υπευθυνότητα: Προς μία πιο συμμετοχική,
αναστοχαστική πολιτική καινοτομίας που να χαρακτηρίζεται από την
προβλεπτικότητα των κινδύνων και των κοινωνικών ανισοτήτων.

Μέρος Τρίτο: Ειδικά Ζητήματα Επιστημονικής και Τεχνολογικής Πολιτικής.

      10. Τεχνολογίες, Δίκτυα και Πολιτική: Υποδομές Τηλεπικοινωνιών.
     11. Καινοτομίες, Ενεργειακοί Μετασχηματισμοί,  Βιωσιμότητα και
Κλιματική Αλλαγή.
      12. Αναδυόμενες Τεχνολογίες (Βιοτεχνολογία, Νανοτεχνολογία) και
διαχείριση κινδύνου.
      13. Ειδικό Σεμινάριο 2: Ανασκόπηση: Προκλήσεις και όρια συμμετοχικών προσεγγίσεων στις πολιτικές καινοτομίας.
Μία Συνάντηση/Συζήτηση των φοιτητών με μέλη ΝGOs (Greenpeace and WWF).

Ημερομηνία δημιουργίας

Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2025