Παρουσίαση/Προβολή

(PHIL1810) -  Γεώργιος Κούζας

Περιγραφή Μαθήματος

Το μάθημα στοχεύει να εισαγάγει τους φοιτητές/τριες στον κλάδο της αστικής λαογραφίας. Συγκεκριμένα στο μάθημα αναπτύσσονται:

Θεωρητικά ζητήματα:

• α) Η λαογραφική έρευνα στον ελληνικό αστικό χώρο από την ίδρυση της επιστήμης από τον Νικόλαο Πολίτη μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1960.
• β) Η θεωρητική συγκρότηση του κλάδου της αστικής λαογραφίας, από τις αρχές της δεκαετίας του 1960, με έμφαση στη θεωρητική συνεισφορά του Δημητρίου Λουκάτου, του Μιχαήλ Μερακλή και νεότερων λαογράφων από τη δεκαετία του 1970 μέχρι τις μέρες μας.
• γ) Ο κλάδος της αστικής λαογραφίας στην Ευρώπη και την Αμερική - βασικοί εκπρόσωποι και θεωρητικά ρεύματα..
• δ) Λαϊκός πολιτισμός και αστικός χώρος: θεματικές και φαινόμενα προς έρευνα.

Ζητήματα μεθοδολογίας της λαογραφικής έρευνας στην πόλη: επιτόπια έρευνα σε συγκεκριμένους χώρους και ομάδες αλλά και πολυτοπική έρευνα σε διάφορα σημεία της πόλης ώστε να διερευνηθούν σε βάθος τα φαινόμενα.

Θεματικές λαογραφικής έρευνας-αντικείμενα: Με βάση τη διαίρεση της λαογραφίας σε κοινωνική συγκρότηση, ήθη και έθιμα και έντεχνο λαϊκό λόγο, η αστική λαογραφία εστιάζει:

• α) σε κοινωνικές και επαγγελματικές ομάδες της πόλης, στην εργασία και τα επαγγέλματα στον αστικό χώρο, στις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές εκδηλώσεις στους δρόμους και τα κεντρικά σημεία των πόλεων (λαϊκή αγορά, πολυχώροι και εμπορικά κέντρα, κινηματογράφοι, καταστήματα και μαζική κατανάλωση, υπαίθρια θεάματα που εξελίσσονται στον δρόμο και τις πλατείες).
• β) στις συνέχειες και τους μετασχηματισμούς των εθιμικών μορφών σήμερα στην πόλη. Επίσης, ενδιαφέρει ιδιαίτερα η δημιουργία νεών εθιμικών μορφών αλλά και οι επείσακτες επιδράσεις στη νεοελληνική εθιμολογία.
• γ) σε μορφές προφορικού πολιτισμού που κατεξοχήν δημιουργούνται σήμερα στο αστικό περιβάλλον και διαδίδονται με τη βοήθεια των ΜΜΕ και κυρίως του διαδικτύου. Χαρακτηριστικά δείγματα αποτελούν οι αστικοί θρύλοι, οι διαδόσεις και οι καθημερινοί κοινωνικοί σχολιασμοί, οι παροιμίες και οι αντι-παροιμίες όπως εμφανίζονται στις καθημερινές δραστηριότητες των ανθρώπων της πόλης. Επιπρόσθετα, ενδιαφέρον παρουσιάζουν για την αστική λαογραφία η αναδημιουργία ειδών του έντεχνου λαϊκού λόγου (παραμύθι, παραδόσεις, ευχές και κατάρες) σήμερα στην πόλη σε άλλες μορφές, που γνωρίζουν πλατιά διάδοση, αλλά και οι αφηγήσεις ζωής των κατοίκων των πόλεων, από τις οποίες μπορούμε να λάβουμε σημαντικές πληροφορίες για την ιστορική διαδρομή ομάδων ανθρώπων και τη διαμόρφωση περιοχών μέσα στον αστικό ιστό.

Ημερομηνία δημιουργίας

Πέμπτη 25 Ιανουαρίου 2024