Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility

Παρουσίαση/Προβολή

Εικόνα επιλογής

Ειδολογία, περιεχόμενα και καταλογογράφηση των αγιορειτικών μουσικών χειρογράφων

(MUSIC546) -  Αχιλλέας Χαλδαιάκης

Περιγραφή Μαθήματος

Το Άγιον Όρος, ως δεύτερος (μαζί με την Κωνσταντινούπολη) βασικός γαιο-πολιτισμικός χώρος κυοφορίας, ανάπτυξης και διατήρησης της εκκλησιαστικής μουσικής διαχρονικά, εκτός από την εκεί διαμορφωθείσα ιδιαίτερη (ομώνυμη) ψαλτική παράδοση (με πολλά ιδιώνυμα μέλη), γνωρίζεται ευφήμως και ως θέατρο της καλλιτεχνικής δραστηριότητας πολυάριθμων εκκλησιαστικών μουσικών, δασκάλων και κωδικογράφων και εξηγητών και μελοποιών. Σε όλες τις παραπάνω εκφάνσεις της αγιορειτικής μουσικής παράδοσης αρμόζει ιδιαίτερη μνεία, μνεία που υπερβαίνει την καταρχάς ιστορική διάσταση του ζητήματος, ακόμη και τις δευτερευόντως αναδυόμενες θεωρητικές και παιδαγωγικές παραμέτρους του, και εξικνείται ως την εσωτερικότητα της αισθητικής της βυζαντινής και μεταβυζαντινής μελοποιίας, ιδιαίτερα σε σχέση με το γνωστό και λαοφιλές αγιορειτικό λεγόμενο ψαλτικό ιδίωμα: μια συνθετική τεχνοτροπία ευφραδέστερη και λαϊκότερη και παρρησιαστικότερη, που μέσω της ανάλογης εκκλησιαστικής λειτουργικής μουσικής έκφρασης αγγίζει βαθειά και άμεσα την ανθρώπινη ψυχή.

~ ~ ~

Λεπτολογούνται κομβικές, δομικής υφής, παρατηρήσεις, επί τη βάσει ενδεικτικών αγιορειτικών μουσικών χειρογράφων, σχετικές με την οντολογία του είδους, το (στερεότυπο ή πολυσχιδές) περιεχόμενο, αλλά και την τεχνική και τη μεθοδολογία καταλογογράφησης των (οροθετούντων τα ισάριθμα είδη μελοποιίας) ακόλουθων τριών τύπων κωδίκων:

Στιχηράριο

Ειρμολόγιο

Παπαδική

Ημερομηνία δημιουργίας

Πέμπτη 7 Μαρτίου 2024