Παρουσίαση/Προβολή

Μουσική για Media

Κωδικός μαθήματος: 69MM04

Χειμερινό εξάμηνο (Ζ’)

ECTS: 5

Ώρες διδασκαλίας/ εβδομάδα : 3

Περιγραφή Μαθήματος

Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στη μουσική και ηχητική παραγωγή για τα νέα μέσα με έμφαση στο σχεδιασμό του ήχου και τη μουσική δημιουργία για το ραδιόφωνο, την τηλεόραση και το ίντερνετ. Παρουσιάζονται τεχνικές μουσικής παραγωγής και αναλύονται θεωρητικά και τεχνικά ζητήματα που σχετίζονται με τον τρόπο δημιουργίας και διάθεσης της μουσικής για διαφορετικές πλατφόρμες πολυμέσων. Οι φοιτητές/φοιτήτριες αξιολογούνται μέσα από ένα χαρτοφυλάκιο εργασιών οι οποίες παρουσιάζονται στο σύνολο της τάξης με σκοπό την ανταλλαγή απόψεων και γνώσης.

Περίγραμμα Μαθημάτων

Μάθημα 1

Εισαγωγή στο μάθημα: οργάνωση, εκπαιδευτικό υλικό, επικοινωνία


Βασικές έννοιες,

ο ήχος

δειγματοληψία

απεικόνιση του ήχου

Λειτουργίες ενός Audio Editor

Μάθημα 2

Επεξεργασία ήχου σε Digital Audio Workstation

Γρήγορο mix


Μάθημα 3

Hχοχρωματική ισορροπία: Equalisation


Μάθημα 4

Έλεγχος δυναμικής περιοχής: Compression

Ροή σήματος & συνήθη εφέ

Mixing


Μάθημα 5

Παρουσιάσεις εργασιών στην αίθουσα


Μάθημα 6


Automation

Βασικές αρχές σχεδιασμού ήχου


Μάθημα 7


Έλεγχος εικονικών οργάνων I

Παρουσιάσεις εργασιών στην αίθουσα


Μάθημα 8


Επεξεργασία ηχητικών αντικειμένων:


Ένταση

ρυθμός

τόνος

ηχόχρωμα

ταχύτητα

σχήμα

χώρος

οργάνωση

Έλεγχος εικονικών οργάνων II


Μάθημα 9

Παρουσιάσεις εργασιών στην αίθουσα

Foley & close-micing


Impulse Responses

Μάθημα 10

Μουσική & σχεδιασμός ήχου για κινούμενη εικόνα

Ηχοχρωματική ισορροπία: VOs/SFX/Μουσική

Μάθημα 11

Παρουσιάσεις εργασιών στην αίθουσα

Μάθημα 12

Ομαδικό feedback στην τάξη στις εν εξελίξει τελικές εργασίες

Μάθημα 13

Παρουσιάσεις εργασιών στην αίθουσα

Ενδεικτική Βιβλιογραφία Μαθήματος

Beauchamp R. (2013), Designing Sound for Animation, CRC Press.


Bregman, A. S. (2001), Auditory Scene Analysis: The Perceptual Organization of Sound, MIT Press. 152.15BreA


Cipriani A., Giri M. (2016), Electronic Music and Sound Design, Theory and Practice with Max 7, vol.1, Contemponet.


Collins N., d’Escrivan J. eds. (2007), The Cambridge Companion to Electronic Music, Cambridge University Press.


Cox, C., Warner, D. eds. (2017), Audio Culture, Revised Edition: Readings in Modern Music, Bloomsbury Academic.


Farnell, A. (2010), Designing Sound, MIT Press.
Roads, C. (1996), The Computer Music Tutorial, MIT Press. 781.34RoaC


Scott-James, K. (2018) Sound Design for Moving Image, Bloomsbury Visual Arts.

Sonnenschein, D. (2001), Sound Design: The Expressive Power of Music, Voice & Sound Effects in Cinema, Michael Wiese Productions.

Εργαλεία Μαθήματος

Ardour, https://ardour.org/[αξιοπρεπές daw για linux]
Argotlunar, http://mourednik.github.io/argotlunar/
OcenAudio, https://www.ocenaudio.com/en/startpage


PureData, https://puredata.info/


Reaper, http://www.reaper.fm/ + SWS Plugin Extension


Sonic Visualiser, http://www.sonicvisualiser.org/
SoundGrain, http://ajaxsoundstudio.com/software/soundgrain/


Soundhack Freeware, http://www.soundhack.com/freeware/
Spear, http://www.klingbeil.com/spear/


SuperCollider, http://supercollider.github.io/


HourGlass Granular Synthesizer [win, mac]

Πρόσθετα προγράμματα επεξεργασίας ήχου (plug ins):
MFreeEffectsBundle, https://www.meldaproduction.com/MFreeEffectsBundle


Voxengo Free plugins SpectrumAnalyzer / OldSkoolReverb / TempoDelay


Tokyo Dawn Labs Kotelnikov Compressor / SlickEQ / Nova DynamicEQ


Blue Cat Audio freeware, http://www.bluecataudio.com/Products/Bundle_FreewarePack/
Spatgris, https://sourceforge.net/projects/spatgris/files/latest/download


Sonic Anomaly, https://sonic.supermaailma.net/plugins εξαιρετικά JSFX plugins για το Reaper


PaulXStretch plugin [win, mac]


ProtoVerb [win, mac]

Εικονικά συνθεσάιζερ ήχου που κατεβαίνουν ελεύθερα:


Tyrell N6, [mac, win , linux] προσομοίωση αναλογικού συνθεσάιζερ
TAL NoiseMaker, https://tal-software.com/products/tal-noisemaker
Dexed, https://asb2m10.github.io/dexed/, προσομοίωση του κλασικού Yamaha DX7
Tunefish, https://www.tunefish-synth.com/?action=download


OB-xd, http://www.discodsp.com/obxd/


Podolski, [win, mac]


Μαθησιακοί Στόχοι & Αποτελέσματα

Στόχος του μαθήματος είναι στο τέλος του εξαμήνου οι φοιτητές και οι φοιτήτριες να έχουν αποκτήσει μια βιωματική εμπειρία των βασικών αρχών σε σχέση με τη μουσική δημιουργία και το σχεδιασμό ήχου για νέα μέσα. Να έχουν κατανοήσει βασικές έννοιες, και να έχουν αναπτύξει βασικές τεχνικές και πρακτικές δεξιότητες στον συγκεκριμένο τομέα. Να έχουν μια προσωπική και χειροπιαστή εμπειρία του πως επενδύουμε ηχητικά οπτικό υλικό για νέα μέσα. Τέλος, στόχος του μαθήματος είναι, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες μέσω των εργασίων τους να δημιουργήσουν ένα πορτφόλιο, το οποίο θα αποδεικνύει έμπρακτα όλα τα παραπάνω και το οποίο θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν σαν τεκμήριο για την μελλοντική τους ακαδημαϊκή και επαγγελματική εξέλιξη.

Περιγραφή /Εκφώνηση  1^ης Εργασίας (Mix):

Οι φοιτητές / φοιτήτριες καλούνται να επεξεργαστούν μια δοθείσα ακατέργαστη ηχογράφηση ενός μουσικού κομματιού και να μιξάρουν το κομμάτι δίνοντας βαρύτητα:

• στην επεξεργασία των ηχητικών τεμαχίων (audio editing)
• στις ομαλές μεταβάσεις των εντάσεων (fade ins/outs)
• στη στάθμιση των εντάσεων μεταξύ των οργάνων (audio levels)
• στην ισορροπημένη στερεοφωνική εικόνα (panning)
• στην ηχοχρωματική ισορροπία (equalisation)
• στον έλεγχο της δυναμικής περιοχής (compression)
• στην κατάλληλη χρήση ηχητικών εφέ (fx)

Οι φοιτητές / φοιτήτριες μπορούν να δουλέψουν στο Reaper  χρησιμοποιώντας αποκλειστικά διαδικασίες επεξεργασίας σήματος που περιλαμβάνονται στη βασική έκδοση των προγραμμάτων ή παρατίθενται στα παραπάνω εργαλεία του μαθήματος.

Τι να παραδώσουν

... ένα συμπιεσμένο αρχείο με το ονοματεπώνυμό σας με λατινικούς χαρακτήρες και την κατάληξη -1 που να περιέχει:

• ένα φάκελο με το αρχείο του Reaper (ή του Ardour) συμπεριλαμβανομένων και των αρχείων ήχου που χρησιμοποιούνται από το πρόγραμμα
• την τελική μίξη του κομματιού ως ένα στερεοφωνικό αρχείο ήχου wav ή aiff [16bit1KHz]

βαθμολογικά κριτήρια 1^ης Εργασίας (Mix)

Οι φοιτητές / φοιτήτριες βαθμολογούνται κυρίως για την κατανόηση που δείχνουν ότι έχουν στις βασικές λειτουργίες και λιγότερο για τις αισθητικές και τεχνικές τους επιλογές στις διαδικασίες επεξεργασίας σήματος. Ο βαθμός είναι συνάρτηση της δημιουργικής εξερεύνησης των δυνατοτήτων του προγράμματος και της ποιότητας της μίξης που έκαναν.

• 40% audio editing, fade ins/outs, audio levels
• 20% panning
• 20% equalisation
• 20% compression, fx

Περιγραφή /Εκφώνηση  2^ης Εργασίας (Φυσικα / Εικονικα Περιβαλλοντα):

Η εργασία περιλαμβάνει την κατασκευή 6 αρχείων ήχου (3 φυσικά περιβάλλοντα και 3 εικονικά περιβάλλοντα).

1. Κατασκευή 3 φυσικών περιβαλλόντων
 Οι φοιτητές/τριες πρέπει να κατασκευάσουν 3 νέα ηχητικά περιβάλλοντα συνδυάζοντας ηχογραφήσεις ή δείγματα διαφορετικών ήχων μεταξύ τους.
2. Κατασκευή 3 εικονικών περιβαλλόντων
Οι φοιτητές/τριες πρέπει να κατασκευάσουν 3 "ξένα" (προς την πραγματικότητα) ηχητικά περιβάλλοντα συνδυάζοντας ηχογραφήσεις ή δείγματα διαφορετικών ήχων μεταξύ τους.

Και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις μπορούν να επεξεργαστούν το αρχικό αρχείο με τέτοιο τρόπο ώστε να προσδώσουν κίνηση (πχ βήματα θα μπορούσαν να έρχονται πιο κοντά ή να απομακρύνονται). Μπορούν να επαναλάβουν μέρη του αρχείου που τους αρέσουν ώστε να επιμηκύνουν τη σκηνική δράση ή να απαλείψουν μέρη που δεν τους είναι χρήσιμα. Γενικά μπορούν να επεξεργαστούν τον αρχικό ήχο όπως θέλουν αρκεί να είναι πάντα αναγνωρίσιμος μετά τις όποιες επεξεργασίες.

Μπορούν να δουλέψουν με δικές τους ηχογραφήσεις ή να χρησιμοποιήσουν ήχους από κάποια βιβλιοθήκη όπως το Freesound, το BBC Sound Effects Archive, τα Sound Effects της Adobe, κλπ. Μπορούν να δουλέψετε είτε στο Reaper, ή σε οποιοδήποτε πρόγραμμα της αρεσκείας τους. Αυτό που μας ενδιαφέρει σε αυτή την εργασία δεν είναι η χρήση του λογισμικού αλλά η δημιουργική χρήση των εργαλείων που χρησιμοποιειούν.

Τι να παραδώσουν

... ένα συμπιεσμένο αρχείο με το ονοματεπώνυμό τους σε λατινικούς χαρακτήρες και την κατάληξη -2 που να περιέχει:

• για την 1η περίπτωση: ένα αρχείο ήχου (wav ή aiff [16bit1KHz]), που να ξεκινάει με τους αρχικούς ήχους και στη συνέχεια να έπονται τα 3 ηχητικά περιβάλλοντα, σε σειρά το ένα μετά το άλλο, έχοντας κενό 2 δευτερολέπτων μεταξύ τους. Το τελικό αρχείο δεν θα πρέπει να έχει διάρκεια μεγαλύτερη των 90 δευτερολέπτων.

• για την 2η περίπτωση: ένα αρχείο ήχου (wav ή aiff [16bit1KHz]), που να ξεκινάει με τον αρχικούς ήχους και στη συνέχεια να έπονται τα 3 ηχητικά περιβάλλοντα, σε σειρά το ένα μετά το άλλο, έχοντας κενό 2 δευτερολέπτων μεταξύ τους. Το τελικό αρχείο δεν θα πρέπει να έχει διάρκεια μεγαλύτερη των 90 δευτερολέπτων.

• ένα πολύ σύντομο κείμενο (έως 150 λέξεις σε .pdf) που να περιγράφει την αίσθηση που έχετε προσπαθήσει να επικοινωνήσετε με κάθε ηχητικό περιβάλλον.


βαθμολογικά κριτήρια 2^ης Εργασίας (φυσικά/Εικονικά περιβάλλοντα)

• 30% δυνατότητα αλλαγής νοήματος του αρχικού ήχου & δημιουργικότητα (φυσικά περιβάλλοντα)
• 50% δυνατότητα αλλαγής νοήματος του αρχικού ήχου & δημιουργικότητα (εικονικά περιβάλλοντα)
• 20% ποιότητα της μίξης

Περιγραφή /Εκφώνηση  3^ης Εργασίας (jingle):

Οι φοιτήτριες και οι φοιτητές καλούνται να φτιάξουν ένα ραδιοφωνικό jingle οποιουδήποτε ύφους μεταξύ 30'' και 1 λεπτού με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

• Το κομμάτι θα πρέπει να περιέχει τουλάχιστον 4 διαφορετικά αρχεία ήχου που μπορούν να τα ηχογραφήσουν μόνοι τους, να τα φτιάξουν με τεχνικές σύνθεσης ήχου ή να τα αποκτήσουν από κάποια βιβλιοθήκη ήχων (όπως το τοFreesound, το BBC Sound Effects Archive, τα Sound Effects της Adobe, κλπ).
• Το κομμάτι θα πρέπει να περιέχει τουλάχιστον ένα κανάλι MIDI κάνοντας χρήση κάποιου εικονικού οργάνου (virtual instrument).

Οποιαδήποτε χρήση μουσικής στο jingle (αν νομίζουν ότι χρειάζεται) πρέπει να είναι πρωτότυπη και δική τους.

Τι να παραδώσουν

.. ένα συμπιεσμένο αρχείο με το ονοματεπώνυμό τους με λατινικούς χαρακτήρες και την κατάληξη -3 που να περιέχει:

• Την τελική μίξη του κομματιού τους ως ένα στερεοφωνικό αρχείο ήχου wav ή aiff [16bit1KHz].

• Ένα σύντομο γραπτό κείμενο (έως 250 λέξεις ως .pdf) που να περιγράφει με ποιο τρόπο φτιάξανε το κομμάτι, τις προθέσεις τους και τις διαδικασίες που εφαρμόσανε. Εντός του κειμένου θα πρέπει να συμπεριλάβουν 1 screenshot του project στο οποίο δουλέψαν.


βαθμολογικά κριτήρια 3^ης Εργασίας (jingle)

Πρέπει να δείξουν προσοχή στην ποιότητα της μίξης. Να χρησιμοποιείσουν δημιουργικά τις επεξεργασίες σήματος που χρειάζονται ανάλογα με την περίσταση (eq, κομπρέσορα, βάθος, delay, κτλ) και να προσπαθήσουν ιδιαίτερα το κομμάτι να έχει μουσική δομή με αρχή, μέση και τέλος. Ένα jingle θα μπορούσε να είναι σε μορφή μουσικού θέματος για ραδιοφωνικό σποτ, να αφορά ένα πραγματικό ή φανταστικό προϊόν, να περιλαμβάνει φωνή, κτλ

• 35% ποιότητα της μίξης
• 35% μουσικότητα
• 15% δημιουργική επεξεργασία σήματος
• 15% κείμενο

Περιγραφή /Εκφώνηση  4^ης Εργασίας (logos):

Οι φοιτήτριες και οι φοιτητές καλούνται να διαλέξουν και να ντύσουν ηχητικά ένα από τα βίντεο logo που θα τους δοθούν δίνοντας βαρύτητα:

• στον σχεδιασμό και τη δημιουργική επεξεργασία του ήχου
• στον συγχρονισμό των ηχητικών εφέ με την κινούμενη εικόνα
• στη συνολική δραματουργία του εταιρικού βίντεο
• στην ποιότητα της τελικής μίξης

Μπορούν να χρησιμοποιήσετε ήχους που θα ηχογραφήσουν μόνοι σας, θα φτιάξουν με τεχνικές σύνθεσης ήχου ή θα ανακτήσουν από κάποια βιβλιοθήκη ήχων (όπως το Freesound, το BBC Sound Effects Archive, τα Sound Effects της Adobe, κλπ).

Οποιαδήποτε χρήση μουσικής (αν και όπου θεωρείτε ότι χρειάζεται) πρέπει να είναι πρωτότυπη και δική τους.

Τι να παραδώσουν

... ένα συμπιεσμένο αρχείο με το ονοματεπώνυμό τους σε λατινικούς χαρακτήρες και την κατάληξη -4 που να περιέχει:

• Tο αρχείο βίντεο στο οποίο δούλεψαν το οποίο θα εμπεριέχει και το στερεοφωνικό αρχείο ήχου που κατασκεύασαν. Η υποβολή περιλαμβάνει ένα και μόνο ενιαίο αρχείο βίντεο με εικόνα και ήχο (σε μορφή mpeg4 ή ffmpeg).

βαθμολογικά κριτήρια 4^ης Εργασίας (logos)

• 40% συνολική δραματουργία/μουσικότητα
• 60% κατάλληλος σχεδιασμός ήχου (ποιότητα των ηχητικών δειγμάτων, συγχρονισμός, δημιουργική επεξεργασία σήματος, μίξη ήχου, κλπ)

Περιγραφή /Εκφώνηση 5^ης Εργασίας (TV ADVERT):

Οι φοιτήτριες και οι φοιτητές καλούνται να διαλέξουν και να ντύσουν ηχητικά ένα από τα βίντεο διαφημιστικά που θα τους δοθούν δίνοντας βαρύτητα:

• στη σύνθεση πρωτότυπης μουσικής
• στον σχεδιασμό και τη δημιουργική επεξεργασία του ήχου
• στον συγχρονισμό των ηχητικών εφέ με την κινούμενη εικόνα
• στη συνολική δραματουργία του εταιρικού βίντεο
• στην ποιότητα της τελικής μίξης

Για το βίντεο που θα επιλέξουν να δουλέψουν θα χρειαστεί να συνθέσουν τη δική τους μουσική. Το κομμάτι τους θα πρέπει να είναι συγχρονισμένο με την σκηνική δράση του βίντεο και μπορεί να είναι σε οποιοδήποτε στιλιστικό ύφος επιθυμούν. Δεν είναι υποχρεωτικό η μουσική σύνθεση να είναι γραμμένη σε παρτιτούρα, ούτε να κάνει χρήση μελωδικών/αρμονικών/ρυθμικών μοτίβων (πχ μία σύνθεση που χρησιμοποιεί αποκλειστικά και μόνο οργανωμένα ηχητικά αντικείμενα στα πρότυπα της musique concrète είναι επίσης αποδεκτή αν λειτουργεί δραματουργικά), όλα τα παραπάνω είναι στιλιστικές αποφάσεις που θα πάρουν οι ίδιοι ανάλογα με την κατεύθυνση που θέλουν να ακολουθήσουν.

Μπορούν να χρησιμοποιήσουν ήχους που θα ηχογραφήσουν μόνοι τους (foley), που θα φτιάξουν με τεχνικές σύνθεσης ήχου ή που θα ανακτήσουν από κάποια βιβλιοθήκη ήχων (όπως το Freesound, το BBC Sound Effects Archive, τα Sound Effects της Adobe, κλπ).

Τι να παραδώσουν

... ένα συμπιεσμένο αρχείο με το ονοματεπώνυμό τους σε λατινικούς χαρακτήρες και την κατάληξη -5 που να περιέχει:

• Tο αρχείο βίντεο στο οποίο δουλέψανε το οποίο θα εμπεριέχει και το στερεοφωνικό αρχείο ήχου που κατασκευάσανε. Η υποβολή περιλαμβάνει ένα ενιαίο αρχείο βίντεο με εικόνα και ήχο (σε μορφή mpeg4 ή ffmpeg).

• Ένα σύντομο γραπτό κείμενο (έως 400 λέξεις ως .pdf) που να περιγράφει με ποιο τρόπο δουλέψανε, τις προθέσεις τους και τις διαδικασίες που εφαρμόσανε. Εντός του κειμένου θα πρέπει να συμπεριλάβουν 1 screenshot από το project τους.

• Αν επιθυμούν μπορούν να ανεβάσουν το βίντεό τους (unlisted) σε μία πλατφόρμα κοινής χρήσης (youtube, vimeo, κλπ) και να συμπεριλάβουν στο κείμενο τον υπερσύνδεσμο ώστε να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του μαθήματος.


βαθμολογικά κριτήρια 5^ης Εργασίας (tv advert)

• 45% μουσική σύνθεση
• 45% κατάλληλος σχεδιασμός ήχου (ποιότητα των ηχητικών δειγμάτων, συγχρονισμός, δημιουργική επεξεργασία σήματος, μίξη ήχου, κλπ)

10% συνοδευτικό κείμενο