Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility

Παρουσίαση/Προβολή

Εικόνα επιλογής

4.Μουσικές του Κόσμου (εαρινό 2024)

(ΜΜ222) -  Μαρία Παπαπαύλου

Περιγραφή Μαθήματος

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Τμήμα Μουσικών Σπουδών

Ακαδημαικό Έτος 2023/24

 

Μουσικές του Κόσμου

Διδάσκουσα: Μαρία Παπαπαύλου, Καθηγήτρια Εθνομουσικολογίας-Μουσικές της Μεσογείου

Ώρες μαθήματος: Τρίτη 12-3 στην αίθουσα 741

Ημέρες και ώρες συνεργασίας: Κατόπιν συνεννόησης με τη διδάσκουσα

 

 

Περιγραφή                                       

Το μάθημα «Μουσικές του Κόσμου» ανήκει στη 2η Κατεύθυνση (Κ2ΥΠΟ) και είναι υποχρεωτικό επιλεγόμενο για τους φοιτητές της κατεύθυνσης και ελεύθερης επιλογής για τους φοιτητές των άλλων κατευθύνσεων. Υπό τη σκέπη των «Μουσικών του Κόσμου» θα ασχοληθούμε σε αυτό το εξάμηνο με τις μουσικές της Λατινικής Αμερικής. Θα ξεκινήσουμε με μια σύντομη εισαγωγή στις κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της ιστορίας της Λατινικής Αμερικής από την ανακάλυψη της το 1492 μέχρι και τον ολοκληρωτικό αποικισμό της από τους Ευρωπαίους και τη αποφασιστική επίδραση -κοινωνική/πολιτισμική και μουσική- του διατλαντικού αφρικανικού δουλεμπορίου. Θα μας απασχολήσουν διαδοχικά οι μουσικές της Καραϊβικής (Rumba, Son, Salsa), της Βραζιλίας (Capoeira, Candomble, Samba), η μεγάλη παράδοση του Tango της Αργεντινής, και θα κλείσουμε με την περιοχή των Άνδεων και συγκεκριμένα τις μουσικές παραδόσεις του Περού. Θεματικά θα μας απασχολήσουν ζητήματα όπως η σχέση της μουσικής με τη φυλή/εθνότητα και τη συγκρότηση των εθνικών κρατών, η σχέση της μουσικής με την πολιτική και την παγκοσμιοποίηση, όπως και η σχέση της μουσικής με τελετουργίες πνευματικής καταληψίας (spirit possesion).

Παράλληλα με τις θεωρητικές διαλέξεις του μαθήματος θα γίνει μια σειρά πρακτικών μαθημάτων εκμάθησης αφρικανικών κρουστών (djembe), προκειμένου να γνωρίσουμε την πολυρυθμία των δυτικοαφρικανικών μουσικών παραδόσεων, οι οποίες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση πολλών μουσικών ειδών στη Λατινική Αμερική.

Στόχοι του μαθήματος

  • Να κατανοήσουν οι φοιτήτριες και οι φοιτητές την εθνομουσικολογική θεωρητική και μεθοδολογική οπτική στο παράδειγμα των μουσικών παραδόσεων της Λατινικής Αμερικής, καθώς μέσα από τη μελέτη επιτόπιων εθνομουσικολογικών ερευνών (μουσικές εθνογραφίες) εστιάζουμε σε μια συγκεκριμένη μουσική παράδοση και στους τρόπους που αυτή συνδέεται και αναδεικνύει την κουλτούρα των ανθρώπων που τη ζουν, τη διαμορφώνουν και την επιτελούν.
  • Να αναπτύξουν την συγκριτική και συνθετική σκέψη αποκτώντας γνώσεις ως προς τις διαφορετικές μουσικές παραδόσεις της Λατινικής Αμερικής.
  • Να εμβαθύνουν τις γνώσεις τους ως προς τη σχέση μουσική και κουλτούρα μέσα από συγκεκριμένες επιτόπιες εθνομουσικολογικές έρευνες στις μουσικές κουλτούρες της Λατινικής Αμερικής.
  • Να μάθουν συσχετίζουν το μουσικό υλικό για το οποίο πληροφορούνται με το ευρύτερο ιστορικό, πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της αποικιο- και μετααποικιακής εποχής της Λατινικής Αμερικής

Τρόπος διδασκαλίας

Ο τρόπος διδασκαλίας του μαθήματος είναι διαδραστικός και συμμετοχικός. Η διδάσκουσα έχοντας προετοιμάσει το περιεχόμενο της κάθε διάλεξης μέσα από τη συνδυαστική μελέτη της σχετικής βιβλιογραφίας, την οποία όμως έχουν στη διάθεσή τους οι φοιτητές από την αρχή των παραδόσεων, παρουσιάζει το πραγματολογικό υλικό με την αρωγή οπτικοακουστικών μέσων. Οι φοιτητές/τριες καλούνται να σχολιάσουν τα μουσικά παραδείγματα που παρουσιάζονται είτε στη βάση μιας συγκριτικής λογικής με προηγούμενες εθνομουσικολογικές έρευνες, είτε στη λογικής της βαθύτερης κατανόησης της σχέσης μουσικής και κουλτούρας. Κατά τη διάρκεια του εξαμήνου οι φοιτήτριες/φοιτητές καλούνται επίσης να επιλέξουν ένα ξενόγλωσσο άρθρο που αφορά μια μουσική κουλτούρα από την περιοχή της Λατινικής Αμερικής και να το παρουσιάσουν προφορικά στην τάξη. Η υποχρέωση αυτή αποτελεί προϋπόθεση για το δικαίωμα συμμετοχής στις τελικές εξετάσεις. Ο σημαντικότερος στόχος αυτού του τρόπου διδασκαλίας είναι να εμπλακούν οι φοιτητές/τριες στην ίδια τη διαδικασία του μαθήματος και να μην είναι παθητικοί δέκτες της παρεχόμενης γνώσης αλλά ενεργοί συν-διαμορφωτές της.

 Υποχρεώσεις φοιτητών – Αξιολόγηση

Παρακολούθηση-συμμετοχή στις διαλέξεις: 20%

Προφορική παρουσίαση ξενόγλωσσου άρθρου της επιλογής σας στην τάξη: 20% (Προαπαιτούμενο για τη συμμετοχή στις τελικές εξετάσεις)

Γραπτές εξετάσεις με ανοιχτές σημειώσεις (βλ. σχετικό φάκελο της ύλης στα 'Έγγραφα"): 60%

 

Βιβλία που δίδονται από τον Εύδοξο:

Ferrer, Horacio. 2014. To Τάνγκο: Η ιστορία και η εξέλιξή του. Αθήνα: Εκδόσεις Κοντύλι

Πουλάκης, Νικόλαος. 2023. Μουσικές του Κόσμου. Ηλεκτρονικό σύγγραμμα Κάλλιπος

 

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΕΘΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

(βλ. κατηγορία 'Έγγραφα' του eclass)

Καραϊβική (Κούβα, Πουέρτο Ρίκο, Τζαμάικα, Δομινικανή Δημοκρατία, Τρινιδάδ)

Manuel, Peter, Bilby Kenneth and Largey, Michael. 2006. Caribbean Currents. Caribbean Music. From Rumba to Reggae. Philadelphia: Temple University Press

Αιτή

Averill, Gage.1997. A Day for the Hunter. A Day for the Prey. Popular Music and Power in Haiti. Chicago and London: The University of Chicago Press

Largey, Michael. 2006. Vodou Nation. Haitian Art Music and Cultural Nationalism. Chicago and London: The University of Chicago Press

Βραζιλία

Browning, B. 1995. Samba. Resistance in Motion. Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press

Seeger, Antony. 2004. Why Suya Sing. A Musical Anthropology of an Amazonian People. Urbana and Chicago: University of Illinois Press

Wafer, Jim. 1991. The Taste of Blood. Spirit Possession in Brazilian Candomble. Philadelphia: University of Pennsylvania Press

 

Αργεντινή

Savigliano, Marta E. 1995 Tango and the Political Economy of Passion. Boulder: Westview Press.

Savigliano, Marta.2000. Nocturnal Ethnographies: Following Cortázar in the Milongas of Buenos Aires in Trans Revista Transcultural de la musica

http://www.sibetrans.com/trans/articulo/245/nocturnal-ethnographies-following-cortazar-in-the-milongas-of-buenos-aires

Ferrer, Horacio 2014. Το τάνγκο. Η ιστορία και η εξέλιξη του. Εκδόσεις: Κοντύλι

Περού

Turino, Thomas. 1993. Moving away from Silence. Music of the Peruvian Altiplano and the Experience of Urban Migration. Chicago and London: The University of Chicago Press

 

Ημερομηνία δημιουργίας

Τετάρτη 21 Φεβρουαρίου 2018