(MED810) -  Καθηγητής Σπήλιος Μανωλακόπουλος

Περιγραφή Μαθήματος

 

ΚΑΤ’ ΕΠΙΛΟΓΗΝ ΜΑΘΗΜΑ «ΗΠΑΤΟΛΟΓΙΑ» (ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ) κωδ. μαθ. 500517 Ηπατο-γαστρεντερολογική Μονάδα Β’ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική ΓΝΑ «Ιπποκράτειο»

 

Η Ηπατολογία καλύπτει σημαντικό τμήμα της Εσωτερικής Παθολογίας και είναι από τους βασικούς πυλώνες της Γαστρεντερολογίας. Επιπλέον συνδυάζεται σε ικανό βαθμό και με άλλες ειδικότητες, όπως η Παιδιατρική, η Επεμβατική Ακτινολογία, η Παθολογοανατομία και η Χειρουργική. Η επιτευχθείσα επιστημονική πρόοδος των τελευταίων ετών έχει προσδώσει στην Ηπατολογία αυτόνομο χαρακτήρα, όπως αυτό αναδεικνύεται από τον αριθμό των επιστημονικών συναντήσεων με ηπατολογική θεματολογία αλλά και των σχετικών δημοσιεύσεων  σε διεθνή περιοδικά με πολύ υψηλό δείκτη απήχησης.

Όλα τα παραπάνω δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στο κατ’ επιλογήν μάθημα της Ηπατολογίας. Οι γνώσεις που θα αποκτηθούν παρακολουθώντας το συγκεκριμένο μάθημα επικεντρώνονται στην κατανόηση και εμβάθυνση της παθοφυσιολογίας των νοσημάτων ήπατος, χοληφόρων, παγκρέατος και χοληδόχου κύστης. Θα ασχοληθούμε ενδελεχώς με την κλινική εικόνα, τον εργαστηριακό και απεικονιστικό έλεγχο και στην θεραπευτική προσέγγιση των σημαντικότερων παθήσεων των ανωτέρω οργάνων.

Πιο αναλυτικά μπορεί κάποιος να ισχυρισθεί ότι σήμερα τα περισσότερα νοσήματα που αποτελούν το αντικείμενο της Ηπατολογίας έχουν σχέση και με την δημόσια υγεία, βρίσκονται στο επίκεντρο σημαντικών επιδημιολογικών μεταβολών και δημιουργούν συνθήκες για παρεμβάσεις πολιτικής υγείας. Σημειωτέων ότι στα περισσότερα από τα νοσήματα έχει καταγραφεί αλματώδης πρόοδος στην έρευνα και θεραπεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι ιογενείς ηπατίτιδες που συνιστούν θέμα δημόσιας υγείας παγκοσμίως με περισσότερους από 400 εκ πάσχοντες. Η ανακάλυψη του ιού της ηπατίτιδας C θεωρήθηκε τόσο σημαντικό γεγονός που έφερε στους ερευνητές το Βραβείο Nobel, ενώ η τεράστια πρόοδος στην θεραπεία της, την έχει καταστήσει ιάσιμο νόσο.

Η αλκοολική ηπατοπάθεια παραμένει σοβαρό πρόβλημα, κυρίως στις δυτικές κοινωνίες, που απασχολεί ηπατολόγους, ψυχιάτρους αλλά και κέντρα μεταμόσχευσης. Η σύγχρονη πάντως πανδημία είναι η μεταβολικής αιτιολογίας λιπώδης νόσος του ήπατος που σχετίζεται με τον σύγχρονο τρόπο ζωής, την παχυσαρκία και το μεταβολικό σύνδρομο. Αξιοσημείωτη είναι η σημασία της εξέλιξης χρόνιων ηπατικών νοσημάτων σε κίρρωση, τις επιπλοκές της κίρρωσης και τον ηπατοκυτταρικό καρκίνο (ΗΚΚ). Σε αυτό το σημείο η Ηπατολογία συναντά την Ογκολογία, διότι υπάρχει μεγάλη πρόοδος κυρίως στην φαρμακευτική αντιμετώπιση του ΗΚΚ. Τα τελευταία χρόνια αναγνωρίστηκε παγκοσμίως ότι και τα Νοσήματα Χοληφόρων και Παγκρέατος ανήκουν στην Ηπατολογία εμπλέκοντας έτσι και τις ειδικότητες της Επεμβατικής Γαστρεντερολογίας και Χειρουργικής, μάλιστα προτάθηκε ο όρος Ενδοηπατολογία ως άλλη νέα εξειδίκευση.

Συμπερασματικά το αντικείμενο της Ηπατολογίας είναι ευρύ, γεμάτο προκλήσεις και αφορά σε πολλές ειδικότητες. Είναι επομένως ανάγκη ο κάθε ιατρός να δύναται να αναγνωρίζει αυτά τα νοσήματα, να συμβουλεύει για την πρόληψη, να διακρίνει πότε και αν θα κάνει παραπομπή σε ειδικό ιατρό και να απαντά σε συνήθη ερωτήματα των ασθενών (για τα εμβόλια ηπατίτιδας, τις μεταμοσχεύσεις, τις ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων κ.ά).

Τα βασικά σημεία της διδασκαλίας του μαθήματος είναι :

• Φυσιολογία-ανατομία ήπατος - χοληφόρων
• Κατανόηση μηχανισμών ηπατοκυτταρικής βλάβης
• Ιογενείς ηπατίτιδες (φυσική πορεία, διάγνωση, θεραπεία)
• Ίκτερος και Χολόσταση
• Λιπώδης Νόσος Ήπατος
• Αλκοολική ηπατοπάθεια
• Αυτοάνοσα Νοσήματα Ήπατος
• Κίρρωση και επιπλοκές
• Ηπατοκυτταρικός καρκίνος-χολαγγειοκαρκίνωμα
• Χολολιθίαση – χοληδοχολιθίαση - ERCP

Το μάθημα διδάσκεται σε διάστημα 2 εβδομάδων. Σύνολο 26 ώρες.

Ημερομηνία δημιουργίας

Τρίτη 10 Ιουνίου 2014