Παρουσίαση/Προβολή

(500720) -  Α. Πεχλιβανίδης, Ε. Ευαγγελοπούλου

Περιγραφή Μαθήματος

Ο  όρος  Ψυχοσωματική  Ιατρική  αναφέρεται  στον  επιστημονικό  κλάδο  που ασχολείται  με  την  εξέλιξη  και απαρτίωση  των  συμπεριφορειολογικών  και  βιοϊατρικών  επιστημονικών  γνώσεων  και  τεχνικών  που   έχουν  σπουδαιότητα  τόσο  για  την  υγεία  όσο  και  τη  νόσηση.  Παράλληλα  η  Ψυχοσωματική  Ιατρική  ενδιαφέρεται  για  την  εφαρμογή  αυτών  των  γνώσεων  και  τεχνικών  στους  τομείς  της  πρόληψης,  διάγνωσης  και  αποκατάστασης  και  προσπαθεί  να  γεφυρώσει  το  ιατροφιλοσοφικό  χάσμα  ανάμεσα  στη  ψυχή  και  το  σώμα. Ο  όρος  Ψυχοσωματική  Ιατρική  υποδηλώνει  την  ολιστική  προσέγγιση  και  μεταχείριση  των  ιατρικών  προβλημάτων. Οι  ψυχοσωματικές  διαταραχές χαρακτηρίζονται  από  σωματικά  συμπτώματα  ή  δυσλειτουργίες  σε  διάφορα  σωματικά  όργανα  και   συστήματα, προϋποθέτουν  δε  στενή  παθομορφωτική  σύνδεση    με  ψυχολογικούς  παράγοντες. Η συστηματική γνώση των αρχών της Ψυχοσωματικής Ιατρικής οδηγεί κατανόηση των αρχών της θεραπευτικής σχέσης όπου συμπεριλαμβάνεται και τα φαινόμενα “placebo, nocebo”.  Αντίστοιχα η Ψυχοσωματική Ιατρική στην Κοινότητα αποτελεί το βασικό πυλώνα της Κοινοτικής Ψυχιατρικής, συνδέοντας τα θέματα υγείας-ασθένειας και των αντίστοιχων προληπτικών και θεραπευτικών παρεμβάσεων στο πλαίσιο της κοινότητας. Ο Π.Ο.Υ. σήμερα έχει αναδείξει την Κοινοτική Ψυχιατρική ως αναπόσπαστο μέρος της άσκησης της  Ψυχιατρικής στον κοινωνικό  ιστό μέσω παρεμβάσεων όλων των βαθμίδων της πρόληψης που στοχεύουν τόσο στην προαγωγή της υγείας (health promotion),  γενικής και ψυχικής,  όσο και στην αντιμετώπιση όλων των συνιστωσών της ψυχικής νόσου. Στην πράξη η Κοινοτική Ψυχιατρική οφείλει να εξασφαλίζει τη διασύνδεση με την κοινότητα, να είναι σε θέση να χειριστεί τα βασικά εργαλεία που προσφέρει η σύγχρονη έρευνα για την οργάνωση της ψυχιατρικής φροντίδας και την ανάπτυξη προγραμμάτων στην κοινότητα  και να εξασφαλίζει τη διασύνδεση όχι μόνο με εξειδικευμένες ψυχιατρικές νοσηλευτικές υπηρεσίες (ψυχιατρικά νοσοκομεία)

Τούτων δεδομένων είναι  χρήσιμο να υπομνησθεί ότι ο κλάδος της Νευροχημείας είναι εκείνος που μελετά τη δομή και τη λειτουργία των χημικών μορίων που υπόκεινται στις λειτουργικές εκφάνσεις του νευρικού συστήματος. Τα συγκεκριμένα  μόρια με τη σειρά τους ρυθμίζουν τη φυσιολογία του νευρικού συστήματος. Μικρά οργανικά μόρια, νευρομεταβιβαστές και νευροπεπτίδια αποτελούν το ιδιαίτερο αντικείμενο της Νευροχημείας. Με βάση την συγκεκριμένη προοπτική τα ψυχοσωματικά νοσήματα είναι κατ’ ουσίαν η αντανάκλαση των διαταραχών της Νευροχημείας του οργανισμού. Η Ιατρική κλινική πράξη και έρευνα χρησιμοποιεί τα Νευροχημικά μόρια για να τροποποιήσει την εγκεφαλική λειτουργία και να θεραπεύσει τα συναφή νοσήματα. Τοιουτοτρόπως, η μελέτη της Νευροχημείας συνεισφέρει αποφασιστικά στην αποσαφήνιση των μηχανισμών που εκλύουν και συντηρούν τη νευρωνική πλαστικότητα, την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος, τις διαδικασίες  της μάθησης και της μνήμης και όπως και των  μεταβολών που παρατηρούνται κατά τη διάρκεια της νοσολογικής διεργασίας και της θεραπευτικής αποκατάστασης. Ενδεικτικά, το μάθημα της Νευροχημείας εισηγείται τους νευροχημικούς συντελεστές του νευρικού συστήματος και πραγματεύεται το πως εξωτερικοί και εσωτερικοί παράγοντες επηρεάζουν και τροποποιούν  τους συντελεστές αυτούς. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν τόσο οι νευρομεταβιβαστές (π.χ. ακετυλοχολίνη, σεροτονίνη, ντοπαμίνη, γλουταμινικό οξύ, γ-αμινοβουτυρικό οξύ), τα  νευροπεπτιδια (π.χ. ουσία-P, νευροπεπτίδιο-Y) καθώς οι  νευροτροφικοί παραγόνες (NGF, BDNF, NT3).

Η Νευροχημεία εν κατακλείδι αποσκοπεί στην κατανόηση των σύνθετων αυτών νευροχημικών μηχανισμών, τόσο σε φυσιολογικές όσο και σε παθολογικές συνθήκες με απώτερο στόχο να συμβάλλει στη κατανόηση των αιτιοπαθογενετικών μηχανισμών που διέπουν τα ψυχοσωματικά νοσήματα.

Ημερομηνία δημιουργίας

Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2021