Παρουσίαση/Προβολή

(41ECO422) -  Γιάνης Βαρουφάκης

Περιγραφή Μαθήματος

Σχεδόν ό,τι κάνει το κράτος έχει οικονομικά αποτελέσματα και, συνεπώς, μπορεί να θεωρηθεί ότι εμπίπτει στον όρο «οικονομική πολιτική». Καθώς, λοιπόν, όλες οι παρεμβάσεις του κράτους, των δήμων, διακρατικών οντοτήτων (όπως η ΕΕ, η ΕΚΤ, το ΔΝΤ, η Διεθνής Τράπεζα) κλπ αποτελούν οικονομικές πολιτικές, το μάθημα ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ αφορά τεράστια γκάμα ζητημάτων.

 

Σήμερα, στις αρχές του 2025, ο δημόσιος διάλογος σχεδόν μονοπωλείται, διεθνώς, από δύο ζητήματα: Πρώτον, τις επιπτώσεις των δασμών και της γενικότερης οικονομικής πολιτικής του Προέδρου Τραμπ στην Ευρώπη και τον κόσμο. Και, δεύτερον, από τις επιπτώσεις των νέων ψηφιακών εφαρμογών, της Τεχνητής Νοημοσύνης - του νεφοκεφάλαιου (όπως το ονομάζω). Βέβαια, και τα δύο αυτά ζητήματα απαιτούν να τα προσεγγίσουμε υπό την σκοπιά της πολιτικής οικονομίας που δεν μπορεί να αγνοεί τον ρόλο του χρήματος, των κεντρικών τραπεζών κλπ.

 

Με στόχο την επιστημονική ανάλυση αυτών των μεγάλων ζητημάτων, στο Β’ Εξάμηνο του 2025 το μάθημα «Οικονομική Πολιτική» θα επικεντρωθεί σε αυτές τις τρεις ενότητες: 

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 1^η – ΔΑΣΜΟΙ & ΕΜΠΟΡΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΥΠΟ ΤΗΝ ΣΚΙΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΡΑΜΠ

 

• Η νεοκλασική θεωρία διεθνούς εμπορίου στο φως της κριτικής
• Η οικονομική ανάλυση πίσω από τους δασμούς της κυβέρνησης Τραμπ
• Γιατί η Ευρώπη δεν ήταν έτοιμη για μια τέτοια εξέλιξη;

ΕΝΟΤΗΤΑ 2^η – ΡΟΜΠΟΤ, ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ & ΤΟ ΦΑΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΦΕΟΥΔΑΡΧΙΑΣ

 

• Φόρος στα ρομπότ;
• Ο αντίκτυπος της Τεχνητής Νοημοσύνης στην παραγωγικότητα
• Τι είναι το νεφοκεφάλαιο; Μας ωθεί προς την τεχνοφεουδαρχία ή για μια νέα μορφή καπιταλισμού;

ΕΝΟΤΗΤΑ 3^η – ΧΡΗΜΑ & ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

 

• Πως και από ποιόν παράγεται το χρήμα;
• Ποσοτική Χαλάρωση, Αποπληθωρισμός και Πληθωρισμός
• Μπορεί το χρήμα να εκδημοκρατιστεί; Μη κρατικά κρυπτονομίσματα ή εκδημοκρατισμένο δημόσιο χρήμα;

Βαθμολόγηση-Εξετάσεις-Διδακτικά βοηθήματα

 

Το μάθημα «Οικονομική Πολιτική» δεν προσφέρεται για φοιτήτριες/φοιτητές που δεν σκοπεύουν να παρακολουθήσουν καθώς δεν θα εξεταστεί όπως συνηθίζεται. Καθώς η ύλη σκοπεύει να σας προσφέρει αναλυτικές ικανότητες άμεσα συνδεδεμένες με τις διεθνείς και εγχώριες εξελίξεις όσον αφορά την οικονομική πολιτική, δεν υπάρχει συγκεκριμένο βιβλίο (τα διδακτικά βοηθήματα θα αναρτώνται εδώ). Το μάθημα θα απαρτίζεται από δύο μέρη: Παρουσιάσεις από εσάς, οι οποίες θα βαθμολογούνται και, στο δεύτερο μέρος, δική μου διάλεξη για αυτά τα οποία συζητήθηκαν στο πλαίσιο της δικής σας παρουσίασης. Μία εβδομάδα μετά την παρουσίασή σας, θα την παραδίδετε και γραπτώς. Τέλος, πριν την αρχή της επίσημης εξεταστικής του Ιουνίου, θα σας δοθεί η ευκαιρία συμμετοχής σε πρόοδο/εξέταση. Ο τελικός βαθμός σας θα υπολογιστεί ως εξής: 20% ο βαθμός της προφορικής παρουσίασης, 40% ο βαθμός της γραπτής έκδοσης της παρουσίασής σας, 40% ο βαθμός της προόδου.

 

Σημείωση: Φοιτήτριες/ες που δεν έχουν συμμετάσχει στην πιο πάνω διαδικασία δεν θα έχουν δυνατότητα να εξεταστούν σε επόμενες εξεταστικές – καθώς το μάθημα είναι δομημένο με τρόπο που είναι αδύνατον να μελετήσει κανείς την ύλη του χωρίς να έχει παρακολουθήσει.

 

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΦΟΙΤΗΤ(ΡΙ)ΩΝ - ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Β’ ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2025

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 1^η – ΔΑΣΜΟΙ & ΕΜΠΟΡΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΥΠΟ ΤΗΝ ΣΚΙΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΡΑΜΠ

 

26/2 – Εισαγωγική διάλεξη από Γ. Βαρουφάκη – δεν θα γίνουν παρουσιάσεις

 

5/3 – Νεοκλασική-Ρικαρδιανή Θεωρίας Εμπορίου και η κριτική της

Πηγές:  Σημειώσεις ΓΒ 1^ης Διάλεξης | Michael Pettis: No trade surpluses are not the result of comparative advantage – Αγγλικό πρωτότυπο, ελληνική μετάφραση

 

12/3 – Η οικονομική θεωρία πίσω από τις πολιτικές της κυβέρνησης Τραμπ

Πηγές: Το παγκόσμιο οικονομικό σχέδιο του Τραμπ | Stephen Miran: A user’s guide to restructuring the global trading system

 

19/3 – Γιατί η Ευρώπη δεν ήταν έτοιμη για μια τέτοια εξέλιξη;

Πηγές: Η Αρπαγή της Ευρώπης, Κεφ. 6 (σελ. 133-179) |   Σημειώσεις ΓΒ 1^ης Διάλεξης |

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 2^η – ΡΟΜΠΟΤ, ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ & ΤΟ ΦΑΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΦΕΟΥΔΑΡΧΙΑΣ

 

26/3 – Φόρος στα ρομπότ; Ο αντίκτυπος της Ψηφιακής Τεχνολογίας και της Τεχνητής Νοημοσύνης στην παραγωγικότητα

Πηγές: Martin Wolf : We shall have to live with machines that think for themselves (Αγγλικό πρωτότυπο | Ελληνική απόδοση χωρίς τα διαγράμματα – για να βλέπετε και τα διαγράμματα, ανοίξτε και την αγγλική έκδοση)  | Φόρος στα ρομπότ; (Αγγλικό πρωτότυπο κα ελληνική απόδοση)

 

2/4 – Τι είναι το νεφοκεφάλαιο; Μας ωθεί προς την τεχνοφεουδαρχία ή αποτελεί απλά μια νέα μορφή καπιταλισμού; Μπορεί να «δαμαστεί» μέσω κρατικού ρυθμιστικού πλαίσιου

Πηγές: Technofeudalism: What killed capitalism (Ελληνική έκδοση «Μιλώντας στον πατέρα μου: Μια εισαγωγή στην τεχνοφεουδαρχία», Κεφάλαιο 3, «Νεφοκεφάλαιο») |  Το όραμα του Cory Doctorow για μια δίκαιη τεχνολογική επανάσταση

 

9/4 – Η Πολιτική Οικονομία της Τεχνοφεουδαρχίας

Πηγές: Παράρτημα 1 του Technofeudalism: What killed capitalism

 

16/4 – ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΠΑΣΧΑ

 

23/4 - ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΠΑΣΧΑ

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 3^η – ΧΡΗΜΑ & ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

 

30/4 – Πως και από ποιόν παράγεται το χρήμα;

Πηγές: ΧΡΗΜΑ (Κεφ. 8 του «Μιλώντας στην κόρη μου: Μια σύντομη ιστορία του καπιταλισμού») | Τρία άρθρα περί Modern Monetary Theory

 

7/5 – Ποσοτική Χαλάρωση, Αποπληθωρισμός και Πληθωρισμός

Πηγές: Αποσπάσματα άρθρων ΓΒ περί ποσοτικής χαλάρωσης

 

14/5 – Μπορεί το χρήμα να εκδημοκρατιστεί; Μη κρατικά κρυπτονομίσματα ή εκδημοκρατισμένο δημόσιο χρήμα;

Πηγές: Κρυπτονομίσματα και Εκδημοκρατισμένο Χρήμα (Αποσπάσματα από το Κεφάλαιο 7 του Technofeudalism: What killed capitalism)

 

23/5 – ΕΞΕΤΑΣΗ

 

 

Ημερομηνία δημιουργίας

Κυριακή 3 Μαρτίου 2024