Παρουσίαση/Προβολή

(ECON136) -  Βασίλειος Ράπανος, Γεωργία Καπλάνογλου

Περιγραφή Μαθήματος

 

Περιγραφή μαθήματος

 

Δημόσια Οικονομική είναι ο κλάδος της οικονομικής επιστήμης που μελετά το ρόλο του δημόσιου τομέα σε μια οικονομία της αγοράς. Στο μάθημα αυτό θα εξετάσουμε τις θεωρητικές ερμηνείες για την ύπαρξη του δημόσιου τομέα και θα παρουσιάσουμε την οικονομική θεωρία που περιγράφει ποιος ο ρόλος του κράτος και τις διαφορετικές απόψεις που έχουν διατυπωθεί για τα μέσα που έχει στη διάθεση του και τις πολιτικές που ακολουθεί.

Πιο αναλυτικά θα εξετάσουμε το θεωρητικό υπόβαθρο πάνω στο οποίο στηρίζεται η εξέταση μιας οικονομίας της αγοράς και το κατά πόσο η απρόσκοπτη λειτουργία των ανταγωνιστικών αγορών οδηγεί σε κοινωνικά επιθυμητά αποτελέσματα. Στη συνέχεια, θα εξετάσουμε θέματα δημόσιων δαπανών και κρατικών πολιτικών που αποβλέπουν στη διόρθωση αποτελεσμάτων του συστήματος των αγορών τα οποία δεν θεωρούνται επιθυμητά από κοινωνική άποψη. Θα αναλύσουμε επίσης βασικές αρχές φορολογίας, όπως το πώς κατανέμονται τα φορολογικά βάρη και το ποια φορολογικά συστήματα είναι πιο αποτελεσματικά και το πως αυτά μπορούν να γίνουν πιο δίκαια ανάλογα με τις προτιμήσεις της κάθε κοινωνίας. Καθώς θα εξετάζουμε τα διάφορα θέματα θα προσπαθήσουμε να κάνουμε αναφορά στις πολιτικές που ακολουθούνται στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

 

Προαπαιτούμενα:

 

Για το μάθημα αυτό δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα, είναι όμως απαραίτητο όσες/όσοι το παρακολουθούν να έχουν καλή γνώση της ύλης που περιλαμβάνεται στα μαθήματα Μικροοικονομική Ι και Μικροοικονομική ΙΙ, καθώς και βασικές γνώσεις διαφορικού λογισμού (παραγώγιση, ολοκλήρωση).

 

Εγχειρίδιο: Το βασικό εγχειρίδιο που θα χρησιμοποιηθεί είναι το βιβλίο: Δημόσια Οικονομική: Σύγχρονη Θεωρία και Ελληνική Πραγματικότητα των Harvey Rosen,Ted Gayer, Βασίλη Θ. Ράπανου και Γεωργίας Καπλάνογλου, εκδόσεις Κριτική (2009). Για πολλά θέματα θα χρησιμοποιήσουμε και το βιβλίο του John Kay «Η αλήθεια για τις αγορές», εκδόσεις Κριτική.

Άλλα εγχειρίδια που μπορείτε να συμβουλευτείτε, αλλά δεν είναι υποχρεωτικά είναι τα εξής:

 

Gruber, J., Public Finance and Public Policy, Worth Publishers, 2004.

Stiglitz, J. E., Οικονομική του Δημόσιου Τομέα, εκδόσεις Κριτική.

Β. Δαλαμάγκας, "Εισαγωγή στη Δημόσια Οικονομική", εκδόσεις Κριτική.

Θ. Γεωργακόπουλος, "Εισαγωγή στη Δημόσια Οικονομική", εκδόσεις Μπένος.

 

Βαθμολογία: Η τελική βαθμολογία θα αποτελείται από το βαθμό τη τελικής εξέτασης (85%) και από το βαθμό των ασκήσεων (15%), οι οποίες θα δοθούν κατά τη διάρκεια του εξαμήνου.

 

Περίγραμμα μαθήματος

 

Το μάθημα θα γίνεται με τη μορφή διαλέξεων και τα βασικά τους σημεία θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα του μαθήματος, την οποία θα βρείτε στη διεύθυνση http://eclass.uoa.gr/courses/ECON136/. Στη διάρκεια του εξαμήνου θα δοθούν τέσσερα πακέτα ασκήσεων, τα οποία θα συμμετέχουν στον τελικό βαθμό κατά 15%. Οι ασκήσεις θα ανακοινώνονται στην ιστοσελίδα του μαθήματος και θα έχετε μια εβδομάδα για να υποβάλετε γραπτά τις απαντήσεις σας. Αμέσως μετά θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα οι σωστές απαντήσεις και θα μπορείτε έτσι να ελέγχετε αν έχετε απαντήσει σωστά.

Τα βασικά θέματα που θα καλύψουμε στη διάρκεια του μαθήματος είναι τα εξής:

1. Εισαγωγή

α) Γενικά για το ρόλο του κράτους, Rosen κ.α., κεφάλαιο 1

2. Εργαλεία της Δημόσιας Οικονομικής

α) Εργαλεία θετικής ανάλυσης, Rosen κ.α., κεφάλαιο 2

β) Εργαλεία κανονιστικής ανάλυσης, Rosen κ.α., κεφάλαιο 3

Για την κατανόηση των πιο πάνω θεμάτων πολύ χρήσιμη είναι η ανάγνωση των κεφαλαίων 6-16 και 20 από το βιβλίο του Kay.

 

 

3. Ο ρόλος του κράτους

α) Δημόσια αγαθά, Rosen κ.α., κεφάλαιο 4

β) Εξωτερικές επιδράσεις, Rosen κ.α., κεφάλαιο 5

Δείτε επίσης τα κεφάλαια 21 και 22 του βιβλίου του Kay

4. Πολιτική οικονομία

Ψηφοφορία και Δημόσια επιλογή, Rosen κ.α., κεφάλαιο 6

Δείτε επίσης το κεφάλαιο 21 του βιβλίου του Kay

5. Κρατικές δαπάνες

Αναδιανεμητικές πολιτικές, Rosen κ.α., κεφάλαιο 11

Δείτε επίσης το κεφάλαιο 17 του βιβλίου του Kay

6. Ανάλυση κόστους-οφέλους (δεν είναι στην ύλη του ακαδημαϊκού έτους 2023/24)

Ανάλυση κόστους-οφέλους, Rosen κ.α., κεφάλαιο 8

7. Φορολογία

α) Φορολογία και διανομή εισοδήματος, Rosen κ.α., κεφάλαιο 13

β) Φορολογία και αποτελεσματικότητα, Rosen κ.α., κεφάλαιο 14

γ) Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία Rosen κ.α., κεφάλαιο 15

Δείτε επίσης το κεφάλαιο 27 του βιβλίου του Kay

Ημερομηνία δημιουργίας

Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2