Παρουσίαση/Προβολή

(ECO312) -  Ανδρέας Παπανδρέου

Περιγραφή Μαθήματος

Κατηγορία Μαθήματος: Βασικό μάθημα επιλογής

Μάθημα: Οικονομικά του Περιβάλλοντος 

Κωδικός:  ECO312

Εξάμηνο: A

Διδάσκων:  Ανδρέας Α. Παπανδρέου

Σκοπός: 

Η καλή σχέση ανάμεσα στο φυσικό περιβάλλον και την οικονομία αποτελεί την μεγαλύτερη πρόκληση για την ευημερία της ανθρωπότητας. Ο κύριος σκοπός του μαθήματος είναι να κατανοηθεί η βαθιά και αμφίδρομη αλληλεξάρτηση της οικονομίας με το φυσικό περιβάλλον. Έτσι θα αποκαλυφθούν τα αίτια της υποβάθμισης της φύσης και οι δημόσιες θεραπείες για την σωστή διαχείρηση και προστασία του περιβάλλοντος που αποτελεί θεμέλιο για την αειφόρο ανάπτυξη.

Περιεχόμενο:

Το περιβάλλον παρέχει καθοριστικές φυσικές υπηρεσίες και πόρους για την οικονομική ανάπτυξη και ευημερία. Όμως η οικονομία συχνά καταστρέφει την φύση, δηλαδή τα ίδια τα θεμέλεια της ανάπτυξης της. Η αναζήτηση αρμονικότερης σχέσης οικονομίας και περιβάλλοντος είναι πλέον στο επίκεντρο της κατανόησης όλων των σύγχρονων ζητημάτων. Αφορά τα μεγάλα παγκόσμια θέματα όπως είναι η κλιματική αλλαγή, η απώλεια της βιοποικιλότητας, η ενεργειακή κρίση, η επάρκεια τροφίμων, η χρήση γενετικά μεταλλαγμένων οργανισμών. Αφορά και τα εθνικά και τοπικά θέματα όπως η διαχείριση των αποβλήτων, η ρύπανση των ποταμών και της τοπικής ατμόσφαιρας, ο συνωστισμός των δρόμων, η προστασία των δασών, η εξάντληση ψαριών στις θάλασσες μας, η εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίριά μας.  Η οικονομική ανάλυση είναι απαραίτητη τόσο για την κατανόηση των αιτιών των περιβαλλοντικών προβλημάτων όσο και για την θεραπεία τους. Η σωστή διαχείρηση του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων είναι και το κλειδή της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης.

Στο μάθημα θα ακούσετε ζοφερές περιγραφές της εξέλιξης του κόσμου αλλά και πολύ αισιόδοξες που θεωρούν πως η οικονομία αντιμετωπίζει με αξιοθαύμαστο τρόπο το περιβάλλον μέσα από την τεχνολογική καινοτομία. Θα ακούσετε για στοιχήματα γνωστού οικολόγου με οικονομολόγο πως η τιμή του πετρελαίου θα ξεπεράσει τα $200 σε ένα χρόνο γιατί σύντομα τελειώνουν τα αποθέματα πετρελαίου. Θα μάθετε καινοτόμες ιδέες που έχουν ήδη εφαρμοστεί όπως το χρηματιστήριο για εκπομπές αέριων διοξειδίου του άνθρακα στην Ευρώπη,  για αυτόματη ηλεκτρονική τιμολόγηση διέλευσης αυτοκινήτων στο κέντρο του Λονδίνου. Θα μάθετε για την προκλητική έννοια «της χρηματικής αξίας της ζωής» και πώς μπορεί να χρησιμεύσει ώστε οι πολιτικές που σχεδιάζουμε να σώζουν περισσότερες ζωές, αλλά και πόσο εύκολα μπορεί να παρεξηγηθεί από λανθασμένη χρήση. 

Το μάθημα αυτό προσφέρει μια γενική επισκόπηση τόσο των οικονομικών αιτιών των περιβαλλοντικών προβλημάτων όσο και των δημόσιων πολιτικών που χρειάζονται για  την καλύτερη διαχείριση των φυσικών πόρων και την προστασία της φύσης.  Η έμφαση δίνεται στην μεθοδολογία  προσέγγισης των ζητημάτων αυτών με κάποιες αναφορές σε επίκαιρες εφαρμογές π.χ., κλιματική αλλαγή, κρίση ενέργειας, τροφίμων και αλιείας. Το πρώτο μέρος του μαθήματος είναι μια εισαγωγή στις αρχές της οικονομικής του περιβάλλοντος και φυσικών πόρων συμπεριλαμβανομένης της ανάλυσης κόστους-οφέλους. Το δεύτερο μέρος είναι μια σύντομη αναφορά στις αρχές χρήσης των ανανεώσιμων και εξαντλήσιμων πόρων. Το τρίτο μέρος του μαθήματος καταπιάνεται με το σχεδιασμό περιβαλλοντικής πολιτικής και πιο συγκεκριμένα διερευνά ζητήματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, σφαιρικής ρύπανσης, και ρύπανσης υδάτων. Τέλος, ρίχνει μια σύντομη ματιά στο ευρύτερο θέμα της σχέσης ανάπτυξης, περιβάλλοντος και ισότητας.

Διδακτικά Βοηθήματα

Ελληνικά: 

Tom Tietenberg και Lynne Lewis (2010), Οικονομική του Περιβάλλοντος και των Φυσικών Πόρων, Όγδοη Έκδοση, Εκδόσεις Gutenberg.

Γεώργιος Χάλκος (2016) Οικονομική Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος. Εκδόσεις ΔΙΣΙΓΜΑ.

 

Ξενόγλωσσα (4):

Tietenberg, Thomas H, and Lynne Lewis. Environmental & Natural Resource Economics. Boston: Pearson, 2011 (νέα Αγγλική έκδοση του Ελληνικού κύριου βοηθήματος)

Harris, J. M., & Roach, B. (2018). Environmental and Natural Resource Economics: A Contemporary Approach (3 ed.). Routledge.

Hussen, A. (2019). Principles of Environmental Economics and Sustainability: An Integrated Economic and Ecological Approach. Routledge. (2023 εκδόωσεις Κριτική)

Grubb, M., Hourcade, J. C., & Neuhoff, K. (2014). Planetary economics : energy, climate change and the three domains of sustainable development

Πιο προχωρημένα

• Perman, R., Ma, Y., Common, M. S., Maddison, D., & MacGilvray, J. A. (2013). Natural resource and environmental economics. Harlow, England: Addison-Wesley.
• Phaneuf, D. J., & Requate, T. (2017). A course in environmental economics: theory, policy, and practice. Cambridge, United Kingdom; New York, NY, USA: Cambridge University Press.

 

Ημερομηνία δημιουργίας

Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2