Παρουσίαση/Προβολή
Προσαρμοστικοί Μηχανισμοί Φυτών και Ζώων
(BIOL310) - Ιωάννης-Δημοσθένης Αδαμάκης, Μαρία Δούση, Ευστράτιος Βαλάκος, Παναγιώτης Παφίλης
Περιγραφή Μαθήματος
Το μάθημα αποσκοπεί στην παρουσίαση και κριτική προσέγγιση βασικών προσαρμογών σε φυτικούς και ζωικούς οργανισμούς.
Θέματα που θα παρουσιαστούν από τους διδάσκοντες ή/και θα παρουσιαστούν από τους φοιτητές ή/και θα γίνουν αντικείμενο κριτικής συζήτησης.
Φυτά
- Η έννοια της προσαρμογής.
- Τα φυτά στον 21ο αιώνα.
- Προσαρμογές σε καταπονήσεις (ξηρασία, αλατότητα, ακτινοβολία, κ.ά.).
- Αλόφυτα και μεταλλόφυτα.
- Ανατομικές προσαρμογές φυτών σε καταπονήσεις.
- Προσαρμογές της φυτρωτικής συμπεριφοράς.
Ζώα
- Η έννοια της προσαρμογής και τρόποι προσέγγισης (Ποικιλότητα των προσαρμοστικών μηχανισμών, οι αιτίες διαφοροποίησής τους, συγκριτική μέθοδος προσέγγισης, διαφορές ομοιότητες ανάμεσα σε τάξα. Αναδιαμόρφωση των οικοθέσεων και η δυναμική της αλλαγής των μηχανισμών εξαιτίας της αλληλεπίδρασης οργανισμών και περιβάλλοντος).
- Αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα του νερού (Το πρόβλημα του υδατικού ισοζυγίου σε διάφορα περιβάλλοντα και οι μηχανισμοί που έχουν αναπτυχθεί στα ζώα).
- Θερμοκρασία και Θερμορύθμιση (Μηχανισμοί θερμορύθμισης που αναπτύσσουν τα ζώα για τη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος).
- Διατροφή και εξασφάλιση ενέργειας (Πώς τα ζώα εξασφαλίζουν την απαραίτητη ενέργεια για να επιβιώσουν).
- Φυσιολογία της διατήρησης (Πώς η κατανόηση των προσαρμοστικών μηχανισμών μπορεί να βοηθήσει στην προστασία και την διατήρηση των ειδών).
Σε κάθε μία από τις παραπάνω ενότητες παρουσιάζεται η βασική ορολογία και μεθοδολογία προσέγγισης, στη συνέχεια παρατίθενται τα προβλήματα που «θέτει» το περιβάλλον και οι τρόποι με τους οποίους τα φυτά και τα ζώα αποκρίνονται και «επιλύουν» τα προβλήματα. Τέλος για κάθε ενότητα αναφέρονται κάποιες χαρακτηριστικές μελέτες. Στις παραπάνω μελέτες έμφαση θα δίνεται σε περιπτώσεις που αφορούν οικοσυστήματα που είναι χαρακτηριστικά του ελλαδικού χώρου.
Αξιολόγηση φοιτητών - Βαθμολογία
Παρακολούθηση-συμμετοχή στην εκπαιδευτική διαδικασία
1. Δύο Εργασίες-Σενιμάρια (1000-1500 λέξεις) και παρουσιάσεις 10 min - 40% (20% εργασία φυτών, 20% εργασία ζώων)
2. Τελική εξέταση (φυτά και ζώα) - 60% (30% για κάθε ενότητα)
ECTS: 4, Εξάμηνο: B, Κατηγορία: E
Ημερομηνία δημιουργίας
Δευτέρα 16 Απριλίου 2018
-
Περιεχόμενο μαθήματος
Θέματα που θα παρουσιαστούν από τους διδάσκοντες ή/και θα παρουσιαστούν από τους φοιτητές ή/και θα γίνουν αντικείμενο κριτικής συζήτησης.
Φυτά
- Η έννοια της προσαρμογής.
- Φωτοσύνθεση (προσαρμοστικοί τύποι C4, CAM σε σχέση με κλίμα/οικοτόπους).
- Βιοϊστορίες και τύποι ανταλλαγής γενετικού υλικού - συστήματα σύζευξης (ομομιξία, ετερομιξία, μονοικία, διοικία κ.λπ.).
- Προσαρμογές σε αναπαραγωγικά φαινόμενα (πληροκαρπία, διασπορά, φύτρωση, λήθαργος).
- Ανόργανη θρέψη (πρόσληψη N και P) και προσαρμογές σε καταπονήσεις (αλατότητα, ξηρασία, σκίαση, πυρκαγιά, φυτοφαγία κ.λπ.).
Ζώα
- Η έννοια της προσαρμογής και τρόποι προσέγγισης (Ποικιλότητα των προσαρμοστικών μηχανισμών, οι αιτίες διαφοροποίησής τους, συγκριτική μέθοδος προσέγγισης, διαφορές ομοιότητες ανάμεσα σε τάξα. Αναδιαμόρφωση των οικοθέσεων και η δυναμική της αλλαγής των μηχανισμών εξαιτίας της αλληλεπίδρασης οργανισμών και περιβάλλοντος).
- Αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα του νερού (Το πρόβλημα του υδατικού ισοζυγίου σε διάφορα περιβάλλοντα και οι μηχανισμοί που έχουν αναπτυχθεί στα ζώα).
- Θερμοκρασία και Θερμορύθμιση (Μηχανισμοί θερμορύθμισης που αναπτύσσουν τα ζώα για τη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος).
- Διατροφή και εξασφάλιση ενέργειας (Πώς τα ζώα εξασφαλίζουν την απαραίτητη ενέργεια για να επιβιώσουν).
- Φυσιολογία της διατήρησης (Πώς η κατανόηση των προσαρμοστικών μηχανισμών μπορεί να βοηθήσει στην προστασία και την διατήρηση των ειδών).
Σε κάθε μία από τις παραπάνω ενότητες παρουσιάζεται η βασική ορολογία και μεθοδολογία προσέγγισης, στη συνέχεια παρατίθενται τα προβλήματα που «θέτει» το περιβάλλον και οι τρόποι με τους οποίους τα φυτά και τα ζώα αποκρίνονται και «επιλύουν» τα προβλήματα. Τέλος για κάθε ενότητα αναφέρονται κάποιες χαρακτηριστικές μελέτες. Στις παραπάνω μελέτες έμφαση θα δίνεται σε περιπτώσεις που αφορούν οικοσυστήματα που είναι χαρακτηριστικά του ελλαδικού χώρου.
Βαθμολογία
1. Παρακολούθηση-συμμετοχή στην εκπαιδευτική διαδικασία - 10% (5% στην ενότητα των φυτών - 5% στην ενότητα των ζώων)
2. Γραπτές εξετάσεις (90%)