Παρουσίαση/Προβολή

(BIOL127) -  Ν Φύλλας (συντονιστής), Θ Κωνσταντινίδης , Α Παρμακέλης, Κ Ραδέα, Δ Καζάνης, Ι Μπαζός, Π Ανδριόπουλος, Ι Κόκκορης

Περιγραφή Μαθήματος

Περιγραφή Μαθήματος

 

Γνωσιακοί Στόχοι:

• Η βιοποικιλότητα του χερσαίου περιβάλλοντος της Ελλάδας σε επίπεδο ειδών χλωρίδας και πανίδας αλλά και οικοσυστημάτων κατανοώντας τα πρότυπα που παρουσιάζονται συναρτήσει της γεωλογικής ιστορίας και του κλίματος του χώρου, αλλά και της εξέλιξης των ειδών.
• Οι απειλές που αντιμετωπίζει η βιοποικιλότητα και οι στρατηγικές διαχείρισης και διατήρησης της.
• Ειδικά θέματα του ελληνικού περιβάλλοντος, πχ. απειλούμενα είδη, προστατευόμενες περιοχές και η νομοθεσία που τις καλύπτει.
• Στρατηγικές διατήρησης και διαχείρισης της ελληνικής βιοποικιλότητας

Επιπλέον:  

• Μεθοδολογία έρευνας στο πεδίο (εκπαιδευτική εκδρομή). 
• Μέθοδοι ανάλυσης δεδομένων / Ποσοτική ανάλυση οικοσυστημάτων (αίθουσα Η/Υ).

--

Βαθμολογία - Αξιολόγηση:

Στον τελικό βαθμό του μαθήματος προσμετράται ο βαθμός της θεωρίας (60%) και του εργαστηρίου (40%). Ο βαθμός του εργαστηρίου αποτελείται από τον τελικό βαθμό (μέσο όρο) των αναφορών των ασκήσεων (50%) και τον μέσο όρο του γραπτού της εξέτασης εργαστηρίου (50%). Πρέπει να υπάρχει προβιβάσιμος βαθμός (δηλαδή τουλάχιστον 4,5) τόσο στη γραπτή εξέταση της θεωρίας όσο και στη γραπτή εξέταση του εργαστηρίου για να ανακοινωθεί τελικός βαθμός.

Στην περίπτωση που ο βαθμός της γραπτής εξέτασης θεωρίας είναι μη προβιβάσιμος αλλά του εργαστηρίου προβιβάσιμος, τότε στη Γραμματεία πηγαίνει ο βαθμός της θεωρίας.

Στην περίπτωση που ο γραπτός βαθμός του εργαστηρίου είναι μη προβιβάσιμος αλλά της θεωρίας προβιβάσιμος, τότε στη Γραμματεία δεν στέλνεται βαθμός.

--

Σεμινάρια:

Σε χρονιές που διεξάγονται σεμινάρια (δεν είναι υποχρεωτικά), η παρακολούθηση και κατάθεση αναφοράς, προσθέτουν 1/10 του βαθμού τους στον τελικό βαθμό του μαθήματος με την προϋπόθεση ότι είναι προβιβάσιμος. Για παράδειγμα, αν κάποιος/α έχει λάβει τελικό βαθμό 6,3 και το σεμινάριό του βαθμολογήθηκε με 8, τότε ο τελικός βαθμός γίνεται 7,1.

  

 

Περίγραμμα

Διδάσκοντες

Ν Φύλλας (συντονιστής μαθήματος) – επικ. καθηγητής , Θ Κωνσταντινίδης - καθηγητής, Α Παρμακέλης - καθηγητής, Κ Ραδέα - ΕΔΙΠ, Δ Καζάνης - ΕΔΙΠ, Ι Μπαζός - ΕΔΙΠ, 

Π Ανδριόπουλος - ΕΔΙΠ,  Ι Κόκκορης – ΕΤΕΠ.

Πληροφορίες Μαθήματος

Τίτλος: Χερσαία Οικοσυστήματα της Ελλάδας

Επιλογής - Διδακτικές μονάδες 5

Ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως:

α) Μάθημα-Θεωρία 4

β) Εργαστήριο 3

 

Περιεχόμενα Μαθήματος (απλοποιημένη περιγραφή)

 

Α. Θεωρία

Ενότητα Ι: Αβιοτικές Συνθήκες (6 ώρες)

Κλίμα: Συστήματα κλιματικής ταξινόμησης – Υπολογισμοί βασικών κλιματικών παραμέτρων - Το κλίμα στην Ελλάδα.

Γεωλογία & Γεωγραφία: Εξέλιξη του Ελληνικού χώρου στους γεωλογικούς χρόνους - Στοιχεία φυσιογραφίας, γεωλογίας και εδαφολογίας της Ελλάδας.

 

Ενότητα ΙΙ: Χλωρίδα - Φυτογεωγραφία (12 ώρες)

Φυτογεωγραφία: Γεωβοτανική θεώρηση της χλωρίδα και Φυτογεωγραφική θέση και φυτογεωγραφικά διαμερίσματα της Ελλάδας.

Χλωρίδα: Η ποικιλότητα της χερσαίας χλωρίδας της Ελλάδας. Δομή της Ελληνικής χλωρίδας. Ξενική χλωρίδα. Η κατάσταση διατήρησης της ελληνικής χλωρίδας. Απειλές και στρατηγικές διατήρησης.

`

Ενότητα ΙΙΙ: Πανίδα (20 ώρες)

Ποικιλότητα της πανίδας των χερσαίων οικοσυστημάτων στην Ελλάδα.

Η πανίδα των νησιών – Πρότυπα βιοποικιλότητας.

Ποικιλότητα ασπόνδυλών και σπονδυλωτών. 

Σπηλαιοπανίδα και Πανίδα εσωτερικών υδάτων.

Χερσαία ορνιθοπανίδα, ταξινομικές και λειτουργικές ομάδες πτηνών, ποικιλότητα ορνιθοπανίδας στα χερσαία οικοσυστήματα.

Σπάνια, ενδημικά και προστατευόμενα είδη ζώων στα χερσαία οικοσυστήματα.

Απειλές για την πανίδα, κατάσταση και προτεραιότητες διατήρησης της.

 

Ενότητα ΙV: Οικοσυστήματα (14 ώρες)

Παράκτια/Μεσογειακά/Ορεινά δασικά/Αλπικά και Λοιπά Ορεινά Οικοσυστήματα/Χασμοφυτική βλάστηση: Εξάπλωση, δομή και λειτουργία. Στοιχεία Βιοποικιλότητας. Απειλές και διαχειριστικά προβλήματα. 

Φωτιά και η μεταπυρική απόκριση των χερσαίων οικοσυστημάτων.

Λειτουργικά Χαρακτηριστικά και οικοσυστημικές διεργασίες. 

Δυναμική της βλάστησης και μοντέλα οικοσυστημάτων.

 

Β. Εργαστηριακές Ασκήσεις

1. Εισαγωγή στην ανάλυση οικολογικών δεδομένων με χρήση της R (x2 αίθουσα H/Y)

2. α) Προσδιορισμός της υγρασίας και της υδατοχωρητικότητας του εδάφους (πεδίου-εργαστηρίου)

    β) Προσδιορισμός του pH του εδάφους (πεδίου-εργαστηρίου)

    γ) Προσδιορισμός της υφής του εδάφους (πεδίου - εργαστηρίου)

3. α) Ανάλυση χλωριδικής ποικιλότητας με τον προσδιορισμό της σχέσης έκτασης αριθμού ειδών  (πεδίου) 

    β) Βιοτικές μορφές φυτών - χωρολογία (πεδίου)

    γ) Ανάλυση της βλάστησης με τη μέθοδο Braun Blanquet (πεδίου)

4. Ηλικιακή δομή πληθυσμού δασικών συστάδων (πεδίου)

5. Σχέση έκτασης και αριθμού ειδών: η επιεδαφική πανίδα (πεδίου)

6. Αναγνώριση βιοδηλωτικών ιχνών ασπονδύλων και σπονδυλωτών (πεδίου-εργαστηρίου)

7. Ποικιλότητα ορνιθοπανίδας (πεδίου)

8. Ανάλυση οικολογικών δεδομένων (x2 αίθουσα H/Y)

---

 

Συμπληρωματικά στο πεδίο οι φοιτητές/τριες εκπαιδεύονται:

στη χρήση εξοπλισμού χωροεντοπισμού,

στη χρήση οργάνων μέτρησης βιομετρικών χαρακτηριστικών δένδρων,

στη λήψη πυρήνων ετήσιας αύξησης δένδρων,

στη μέτρηση δεικτών πυκνότητας της βλάστησης,

στη λήψη εδαφικών δειγμάτων.

   

 

Οι αναφερόμενες ασκήσεις πεδίου πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια της 3ήμερης υποχρεωτικής εκπαιδευτικής εκδρομής. Οι φοιτητές/τριες ασκούνται σε ομάδες και παραδίδουν τις εκθέσεις των ασκήσεων ομαδικά μέσω του συστήματος της η-τάξης.

Ημερομηνία δημιουργίας

Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2