Βυζαντινή Ιστορία (30735)
Δημήτριος Μόσχος
Παρουσιάζεται η γένεση, η εξέλιξη και η πτώση της ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που επικράτησε να ονομάζεται Βυζαντινή, από την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης μέχρι το 1453. Περιγράφεται η πολιτική, στρατιωτική, δυναστική και διπλωματική ιστορία, ενώ ιδιαίτερο βάρος δίνεται στην εσωτερική ιστορία (πληθυσμός, κοινωνικές εξελίξεις, θεσμοί και δίκαιο, τέχνη, εκπαίδευση), καθώς και στο σύστημα αντιλήψεων του βυζαντινού ανθρώπου (θρησκεία, νοοτροπία κ.λπ.) σύμφωνα με τις σύγχρονες τάσεις της ιστοριογραφίας, αλλά και στην πνευματική παραγωγή, ώστε να γίνει κατανοητή και η γενικότερη ιστορική εξέλιξη αλλά και ειδικά η ιστορική συναρμογή του έργου της χριστιανικής Εκκλησίας με την συγκεκριμένη κοινωνία και τα ιστορικά αλλά και θεολογικά συμπεράσματα, που προκύπτουν απ’ αυτή. Το μάθημα συνοδεύεται από πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό και κείμενα.μικρό κύκλο εντατικής εργασίας με κείμενα και οπτικοακουστικό υλικό.
ΛιγότεραΠαρουσιάζεται η γένεση, η εξέλιξη και η πτώση της ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που επικράτησε να ονομάζεται Βυζαντινή, από την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης μέχρι το 1453. Περιγράφεται η πολιτική, στρατιωτική, δυναστική και διπλωματική ιστορία, ενώ ιδιαίτερο βάρος δίνεται στην εσωτερική ιστορία (πληθυσμός, κοινωνικές εξελίξεις, θεσμοί και δίκαιο, τέχνη, εκπαίδευση), καθώς και στο σύστημα αντιλήψεων του βυζαντινού ανθρώπου (θρησκεία, νοοτροπία κ.λπ.) σύμφωνα με τις σύγχρονες τάσεις της ιστοριογραφίας, αλλά και στην πνευματική παραγωγή, ώστε να γίνει κατανοητή και η γενικότερη ιστορική εξέλιξη αλλά και ειδικά η ιστορική συναρμογή του έργου της χριστιανικής Εκκλησίας με την συγκεκριμένη κοινωνία και τα ιστορικά αλλά και θεολογικά συμπεράσματα, που προκύπτουν απ’ αυτή. Το μάθημα συνοδεύεται από πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό και κείμενα.μικρό κύκλο εντατικής εργασίας με κείμενα και οπτικοακουστικό υλικό.
Παρουσιάζεται η γένεση, η εξέλιξη και η πτώση της ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που επικράτησε να ονομάζεται Βυζαντινή, από την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης μέχρι το 1453. Περιγράφεται η πολιτική, στρατιωτική, δυναστική και διπλωματική ιστορία, ενώ ιδιαίτερο βάρος δίνεται στην εσωτερική ιστορία (πληθυσμός, κοινωνικές εξελίξεις, θεσμοί και δίκαιο, τέχνη, εκπαίδευση), καθώς και στο σύστημα αντιλήψεων του βυζαντινού ανθρώπου (θρησκεία, νοοτροπία κ.λπ.) σύμφωνα με τις σύγχρονες τάσεις της ιστοριογραφίας, αλλά και στην πνευματική παραγωγή, ώστε να γίνει κατανοητή και η γενικότερη ιστορική εξέλιξη αλλά και ειδικά η ιστορική συναρμογή του έργου της χριστιανικής Εκκλησίας με την συγκεκριμένη κοινωνία και τα ιστορικά αλλά και θεολογικά συμπεράσματα, που προκύπτουν απ’ αυτή. Το μάθημα συνοδεύεται από πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό και κείμενα.μικρό κύκλο εντατικής εργασίας με κείμενα και οπτικοακουστικό υλικό.
Γίνεται παρουσίαση της ιστορίας της μελέτης του Βυζαντίου και καταδεικνύεται πώς αυτή αντικατοπτρίζει τις εκάστοτε πολιτιστικές και επιστημολογικές τάσεις κάθε εποχής, από την Αναγέννηση, στο Διαφωτισμό, τον Ρομαντισμό, τον Μαρξισμό, τη σχολή των Annales και τις σύγχρονες ανθρωπολογικές προσεγγίσεις. Δίνεται και σχετική βιβλιογραφία.
Παρουσιάζεται η μεγάλη αλλαγή από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία σε μια χριστιανική αυτοκρατορία με μια νέα πρωτεύουσα και μεγάλες αλλαγές στη διοίκηση και την οικονομική πολιτική. Όλ' αυτά ξεκινούν με τον Μεγάλο Κων/νο και συνεχίζονται με τους απογόνους του που ολοκληρώνονται με τον Ιουλιανό.
Παρουσιάζονται οι βασικές αλλαγές που χαρακτηρίζουν την αλλαγή του χάρτη της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και τα ζητήματα πολιτικής κυρίως στην Ανατολή καθώς και η μεγάλη μετανάστευση των λαών.
Ο 6ος αιώνας έχει μια αυτονομία στην μετεξέλιξη του Βυζαντίου όπου το Βυζάντιο διαμορφώνει μια εικόνα καθοριστική και για τον Χριστιανισμό και για τη δυτική μεσαιωνική ιστορία.
Ο 7ος και ο 8ος αιώνας είναι η διαμορφωτική περίοδος του κυρίως βυζαντινού πολιτισμού. Παρουσιάζονται γεγονότα αλλά και κοινωνικές, πολιτιστικές και θρησκευτικές αλλαγές την περίοδο αυτή, ενώ η Εικονομαχία εξετάζεται ως ένα προϊόν αυτών των εξελίξεων.
Η αντεπίθεση κατά των Αράβων, η λεγόμενη "Φώτεια" αναγέννηση και η μεγάλη ανάπτυξη των πρώτων Μακεδόνων αυτοκρατόρων σηματοδοτεί το απόγειο του μεσοβυζαντινού κράτους.
Ο 11ος αιώνας και ο 12ος αιώνας σηματοδοτούν ένα ευρωπαϊκό και σταθεροποιημένο Βυζάντιο σ' ένα ευρωπαϊκό κόσμο που ανακάμπτει. Η κακή διαχείριση των προβλημάτων στο ανατολικό σύνορο και κυρίως η ανικανότητα της δυναστείας των Αγγέλων θα οδηγήσει στον κατακερματισμό και την Άλωση της πρωτεύουσας από τους Σταυροφόρους.
Η περίοδος μετά το 1204 διαβλέπει όχι μόνο ένα κατακερματισμό αλλά κι ένα ριζικό μετασχηματισμό του κράτους σε ανεξάρτητες ή ημιανεξάρτητες περιοχές βασισμένες στην εμπορική κίνηση των δυτικών στην Ανατολική Μεσόγειο. Το τέλος θα είναι μια παλινόρθωση της αυτοκρατορίας με μορφή ανατολίτικη.
