Μάθημα : Ειδικά Θέματα Λατινοαμερικανικής Ποίησης

Στο πρώτο μέρος θα παρουσιαστεί το λογοτεχνικό κίνημα του μοντερνισμού στη Λογοτεχνία της Λατινικής Αμερικής (από το 1870 ως τα τέλη του 1920) με έμφαση στην ποίηση (Rubén Darío, Manuel Gutiérrez Nájera). Ως αντίδραση στο Θετικισμό και κυρίως στο Ρομαντισμό, οι συγγραφείς του μοντερνισμού ξεκίνησαν ένα κίνημα ριζικής καλλιτεχνικής και ιδεολογικής ανανέωσης με σκοπό τη δημιουργία μιας εκλεπτυσμένης λογοτεχνικής έκφρασης που να αποτυπώνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την επαναπροσδιορισμένη αντίληψή τους για την τέχνη και την ομορφιά. Στην προσπάθειά τους αυτή κάλυψαν πληθώρα θεμάτων, όπως ο ερωτισμός, το εξωτικό στοιχείο (οριενταλισμός), η πνευματοκρατία και ο ρόλος του καλλιτέχνη στην καινούρια –μετά τη βιομηχανική επανάσταση- κοινωνία. 

Στον δεύτερο κύκλο των μαθημάτων, και ακολουθώντας το χρονικό νήμα των ιλιγγιωδών αλλαγών που συντελλούνται στις δυτικές κοινωνίες από την περίοδο της Β' βιομηχανικής επανάστασης και, κυρίως, από την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και καθ' όλο το διάστημα του Μεσοπολέμου, η αρχική ευφορία της Belle époque και ο ενθουσιασμός που προκαλούσε η τεχνολογική εκτίναξη της ανθρωπότητες, καθώς και η προσδοκία επίτευξης ιδεολογικών ουτοπιών, συνυπάρχουν με την ανησυχία και την απαισιοδοξία για τον υλισμό της κοινωνίας και τον ανταγωνισμό των μεγάλων δυνάμεων για παγκόσμια κυριαρχία. Το πανόραμα αυτό θα ανοίξει το πεδίο για ρηξικέλευθες αισθητικές αναζητήσεις με κοινά χαρακτηριστικά την απόρριψη του ακαδημαϊσμού και της μουσειακής τέχνης, την αισθητική επιθετικότητα και τον διαρκή πειραματισμό σε τεχνικό και γλωσσικό επίπεδο εκφράζοντας μια γενιά που κλήθηκε να διεκπεραιωθεί στα ερείπια του παγκόσμιας σύρραξης. Μια σειρά ιστορικών πρωτοποριών όπως ο Φουτουρισμός, ο Ντανταϊσμός και ο Υπερρεαλισμός εξέφρασαν τη συγκεκριμένη γενιά και γονιμοποίησαν αντίστοιχες αισθητικές εκφράσεις και στην Λατινική Αμερική όπου αναδύθηκαν πρωτοποριακά κινήματα με δάνεια χαρακτηριστικά από τις ευρωπαϊκές πρωτοπορίες, προσαρμοσμένα όμως στην πραγματικότητα της υποηπείρου, αναδεικνύοντας μια μοναδική λογοτεχνική έκφραση. Θα σχολιαστούν κείμενα και μανιφέστα των ισπανοαμερικανικών ποιητικών πρωτοποριών και των σημαντικότερων ποιητών της περιόδου αυτής.   

Στόχος του μαθήματος είναι:

- ενίσχυση της αποκτηθείσας γνώσης σε προηγούμενα εξάμηνα από μαθήματα, όπως «Ισπανοαμερική Ποίηση» και «Μεθοδολογία επιστημονικής Έρευνας»,

- εξοικείωση του/της φοιτητή/-τριας με τις βασικές τάσεις και τους σημαντικότερους ποιητές του Modernismo και των κατοπινών Vanguardias,

- ο/η φοιτητής/-τρια με το πέρας του εξαμήνου να έχει αποκτήσει βασική και σοβαρή γνώση της ποίησης του Modernismo και των Ισπανοαμερικανικών πρωτοποριών και να έχει εξοικειωθεί με βασικά έργα των σημαντικότερων εκπροσώπων των κινημάτων αυτών.

Με τη μελέτη και την πρακτική κατά τη διάρκεια του εξαμήνου ο/η φοιτητής/-τρια θα αποκτήσει την ικανότητα να αναλύει ποιήματα χρησιμοποιώντας τις κατάλληλες τεχνικές ανάλυση -στις οποίες έχει κάνει πρακτική κατά τη διάρκεια του εξαμήνου- με την εφαρμογή βασικών θεωρητικών γνώσεων της λογοτεχνίας σε ποιήματα που απαιτείται να μελετήσει.

Στις ασκήσεις ο/η φοιτητής/-τρια πρέπει: να χειρίζεται με ακρίβεια τη βασική ορολογία της ποίησης του Modernismo και των Πρωτοποριών, να εφαρμόζει σωστά τις βασικές μεθόδους ανάλυσης του ποιήματος και να δείχνει ικανότητα σύνθεσης.

Το μάθημα έχει σεμιναριακό χαρακτήρα και προσφέρει τη δυνατότητα να αναπτυχθεί ο διάλογος στην τάξη. Επιδιώκεται η ενασχόληση των φοιτητών/-τριών με εποπτευόμενες εργασίες/ασκήσεις και γενικότερα η αυτόνομη μάθηση. Παρέχεται έντυπη και ηλεκτρονική βιβλιογραφία.

Αξιολόγηση της αποκτηθείσας γνώσης γίνεται με ασκήσεις και την εκπόνηση ατομικής εργασίας. Προβλέπεται, αντίστοιχα, και η αξιολόγηση του μαθήματος με συμπλήρωση ειδικού ερωτηματολογίου από τους/τις φοιτητές/-τριες ανώνυμα.