Μάθημα : Σεμινάριο: Kant
Κωδικός : PHILOSOPHY921
Περιγραφή Μαθήματος
Το σεμινάριο διερευνά τον ηθικό στοχασμό του Immanuel Kant, ενώ εστιάζει σε μια προσεκτική ανάγνωση ενός καθοριστικού του έργου για την ιστορία της ηθικής φιλοσοφίας, τη Θεμελίωση της Μεταφυσικής των Ηθών (1785). Ο Kant υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, ότι το να ενεργούμε ηθικά είναι ταυτόχρονα απαίτηση του ορθού λόγου και προϋπόθεση για την ελευθερία μας, έτσι ώστε η ηθικά εσφαλμένη δράση είναι ταυτόχρονα ανορθόλογη και ένα είδος δουλείας. Προσοχή θα δοθεί επίσης σε μερικά από τα άλλα κείμενα του Kant σχετικά με την ηθική, όπως και με την αισθητική. Μέσα από την ανάγνωση αυτών των κειμένων, οι φοιτήτριες/ές θα αποκτήσουν μια κριτική κατανόηση της καντιανής προσέγγισης σε ζητήματα της ηθικής, της ελευθερίας και της αυτονομίας.
Περιγραφή ενότητας
Ο Immanuel Kant θεωρεί ότι η ελευθερία και η αυτονομία συνδέονται με την ηθική πράξη και την ικανότητα του ανθρώπου να ενεργεί σύμφωνα με νόμους που ο ίδιος θέτει, ενώ η αληθινή ελευθερία είναι η ελευθερία από την εξωτερική υποδούλωση και όχι η αφέλεια στην αυθαιρεσία. Για τον Kant, η αυτονομία είναι η ικανότητα να νομοθετείς για τον εαυτό σου, ακολουθώντας το καθήκον όπως ορίζει η Κατηγορηματική Προσταγή (Categorical Imperative), δηλαδή ένας ηθικός νόμος που είναι ανεξάρτητος από τις προσωπικές επιθυμίες ή τις κοινωνικές συνθήκες. Οι ιδιαίτεροι αναλλοίωτοι νόμοι στον Kant είναι οι ηθικές αρχές που απορρέουν από την ίδια τη λογική του ανθρώπου και δεν υπόκεινται σε αλλαγές, καθώς αποτελούν καθολικούς και αμετάβλητους κανόνες. Για τον Kant, η ελευθερία δεν είναι μόνο μια φυσική κατάσταση, αλλά η συνειδητή πράξη του να ακολουθείς τον ηθικό νόμο που θέτεις με βάση τη λογική.
Προτεινόμενα αναγνώσματα
Καταγραφή συνάντησης
Περιγραφή ενότητας
Οι αναλλοίωτοι νόμοι στον Kant είναι οι καθολικές ηθικές αρχές που απορρέουν από τη λογική και είναι αναγκαίες για την ανθρώπινη ύπαρξη. Δεν είναι απλώς θεσμοθετημένοι νόμοι, αλλά θεμελιώδη αξιώματα του λόγου που ισχύουν ανεξαρτήτως των προσωπικών ή κοινωνικών συνθηκών. Αυτοί οι νόμοι, σύμφωνα με τον Kant, είναι αναλλοίωτοι και καθολικοί, καθώς η ηθική συμπεριφορά πρέπει να μπορεί να είναι αποδεκτή από όλους τους λογικούς ανθρώπους υπό τις ίδιες συνθήκες. Η ελευθερία, λοιπόν, συνδέεται άμεσα με την ικανότητα του ατόμου να νομοθετεί και να ακολουθεί αυτούς τους νόμους, οι οποίοι εκφράζουν το απόλυτο καθήκον και την υπέρβαση των περιορισμών της απλής φυσικής ή κοινωνικής ελευθερίας. Έτσι, για τον Kant, η αυτονομία είναι ο πυρήνας της ηθικής ελευθερίας, και η υποταγή στους αναλλοίωτους ηθικούς νόμους αποτελεί την αληθινή έκφραση της ανθρώπινης ελευθερίας.
Προτεινόμενα αναγνώσματα
Καταγραφή συνάντησης
Password: Venm3mrU
Recording link: https://hou.webex.com/hou/ldr.php?RCID=639f6ed9d77ae274307225ffe1062743
Περιγραφή ενότητας
Ο Immanuel Kant προτείνει την εναρμόνιση της ηθικής μας σκέψης με τον ηθικό νόμο, τον οποίον, ωστόσο, ορίζει ως υπεραισθητή ιδέα. Πως μπορούμε να γνωρίζουμε το περιεχόμενό του και, συνεπώς, τι αυτός επιτάσσει; Για την απάντηση του ερωτήματος αυτού, απαραίτητη είναι η έννοια του 'τύπου' δυνάμει του οποίου μπορούμε να γνωρίζουμε τον ηθικό νόμο δια του καθολικού νόμου της φύσης.
Προτεινόμενα αναγνώσματα
- Ευάγγελος Δ. Πρωτοπαπαδάκης, "Μπορώ να Επιθυμώ να Είμαι Αυλικός," στο Ο Αυλικός Φιλόσοφος, επιμέλεια Γ. Αραμπατζής, 65-76 (Αθήνα: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2017).
- Manja Kisner, "Kant’s Analogy between the Moral Law and the Law of Nature," International Journal of Philosophy 9 (2019): 137-153.
Εργασία
Αφού μελετήσετε τα προτεινόμενα αναγνώσματα της ενότητας, γράψτε ένα σύντομο κείμενο (300-500) λέξεων για τον τρόπο κατά τον οποίον ο Immanuel Kant αντιλαμβάνεται την σχέση του καθολικού νόμου (της φύσης) και του ηθικού νόμου. Το κείμενό σας θα είναι ελεύθερο (χωρίς παραπομπές ή αναφορές τέλους), αλλά η θέση σας πρέπει να είναι τεκμηριωμένη. Το κείμενό σας να αναρτηθεί στην κατηγορία "Εργασίες", στην περιοχή "Ενδιάμεση εργασία".
Περιγραφή ενότητας
Στην Θεμελίωση της Μεταφυσικής των Ηθών ο Immanuel Kant διακρίνει τα ηθικά μας καθήκοντα σε τέλειια και ατελή, διάκριση που σε καμία περίπτωση δεν είναι άνευ σημασίας, αφού από αυτήν εξαρτάται ο ηθικός καταλογισμός, η επιτακτικότητα εκάστου καθήκοντος και, συνολικά, ο τρόπος με τον οποίον αντιλαμβανόμαστε την δέσμευσή μας σε αυτά.
Προτεινόμενα αναγνώσματα
- Immanuel Kant, Groundwork for the Metaphysics of Morals, 4:423.
- Ευάγγελος Δ. Πρωτοπαπαδάκης, Τέλεια και Ατελή Καθήκοντα.
- Immanuel Kant, Grundlegund zur Metaphysik der der Sitten, 4:446-7.
Καταγραφή συνάντησης
Πολυμέσα
Ημερολόγιο
Ανακοινώσεις
Όλες...-
Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2024 - 6:19 μ.μ.