Κοινωνιολογία των ειδήσεων

Σκοπός του μαθήματος είναι να κατανοήσουν οι φοιτητές το χαρακτήρα των ειδήσεων στο σύγχρονο σύνθετο περιβάλλον της κοινωνίας της πληροφορίας και ταυτοχρόνως κοινωνίας των ΜΜΕ, τη σχέση των ειδήσεων με την «πραγματικότητα», καθώς και την διαμόρφωσή τους ως αποτέλεσμα ενός πλέγματος πολλαπλών παραγόντων στους οποίους περιλαμβάνονται:  ο σύγχρονος πολιτισμός, η  ιδιοκτησία των ΜΜΕ αλλά και η δομή της σύγχρονης οικονομία, όπως και η οικονομική κρίση, τα πολιτικά πρόσωπα και φορείς, η πολιτική κουλτούρα, καθώς και η δομή του πολιτικού συστήματος και των σχέσεών του με το επικοινωνιακό σύστημα, οι πρακτικές συλλογής και παραγωγής των ειδήσεων, όπως και  οι επικοινωνιακή στρατηγική των διαφόρων θεσμών, η κουλτούρα του μέσου και ο χαρακτήρας του ως μέσου σοβαρών ή ελαφρών ειδήσεων, η  παγκοσμιοποίηση και τα παγκόσμια μέσα, αλλά ταυτοχρόνως η περιφερειοποίηση και η τοπικοποίηση των ειδήσεων και τέλος αλλά όχι τελευταία το ίδιο το κοινό σο οποίο απευθύνονται οι ειδήσεις.

Στόχοι του μαθήματος:

• Να κατανοήσουν οι φοιτητές την κοινωνική διαμόρφωση και σημασία των ειδήσεων
• Να μάθουν οι φοιτητές τα χαρακτηριστικά των ειδήσεων κατά τη διαδικασία της ιστορικής τους εξέλιξης
• Να μάθουν οι φοιτητές τα γνωρίσματα των ειδήσεων στο σύγχρονο περιβάλλον της κοινωνίας της πληροφορίας
• Να γνωρίσουν οι φοιτητές τις αλλαγές στις ειδήσεις τις οποίες επιφέρουν η διαδικασία της παγκοσμιοποίησης, καθώς και τα παγκόσμια μέσα
• Να γνωρίσουν οι φοιτητές τις αλλαγές στο χαρακτήρα της ενημέρωσης  τις οποίες επιφέρουν η τοπικοποίηση και η περιφερειοποίηση των ειδήσεων
• Να κατανοήσουν οι φοιτητές το ρόλο της ιδιοκτησίας και των οικονομικών διεργασιών στη διαμόρφωση των ειδήσεων
• Να κατανοήσουν οι φοιτητές το ρόλο των πολιτικών και του πολιτικού συστήματος στη διαμόρφωση των ειδήσεων
• Να γνωρίσουν οι φοιτητές τη σημασία που έχουν οι πρακτικές συλλογής των ειδήσεων στη διαμόρφωσή τους
• Να διδαχθούν οι φοιτητές τη σημασία που έχει η δημοσιογραφική κουλτούρα του μέσου στη διαμόρφωση των ειδήσεων
• Να κατανοήσουν οι φοιτητές τη σημασία που έχει το πολιτιστικό πλαίσιο στη διαμόρφωση του περιεχομένου και του λόγου των ειδήσεων
• Να εμβαθύνουν στο ρόλο τον οποίο παίζει το κοινό στη διαμόρφωση των ειδήσεων

Βιβλιογραφία (υποχρεωτική)

1. Πλειός, Γ. (2021). Παραποιημένες ειδήσεις. Ο μετασχηματισμός της προπαγάνδας στην κοινωνία της ενημέρωσης, Αθήνα: Gutenberg.  
2. Πλειός, Γ. (2011). Η κοινωνία της ενημέρωσης, Αθήνα: Καστανιώτης
3. Μάνινγκ Π. (2007), Κοινωνιολογία της ενημέρωσης. Ειδήσεις και πηγές των ειδήσεων, Αθήνα: Καστανιώτης.
4. Bennett L. (1999), Ειδήσεις. Η πολιτική των ψευδαισθήσεων, Αθήνα: Δρομέας
5. Sudson M. (2001), «Η κοινωνιολογία των ειδήσεων», στο Curran J., Gurevitch M. ΜΜΕ και κοινωνία, Αθήνα: Πατάκης.
6. Πλειός Γ. (2010β), «Ο πολιτισμός των τηλεοπτικών ειδήσεων», στο Βώβου Ι. (επιμ.), Ο κόσμος της τηλεόρασης, Αθήνα: Ηρόδοτος, σελ. 231 – 275.   
7. Allan S. (1999), News Culture, Buckingham – Philadelphia: Open University Press.
8. Berkowitz Dan (επιμ.), The Social Meaning of News: A text-reader, Sage, Thousand Oaks CA.
9. McNair B. (2000), Journalism and democracy. An evaluation of the political public sphere, London: Routledge.
10. Παπαθανασόπουλος Σ. (1997), Η δύναμη της τηλεόρασης, Αθήνα: Καστανιώτης.
11. Σεραφετινίδου Μ. (1987), Κοινωνιολογία των ΜΜΕ. O ρόλος των μέσων, στην αναπαραγωγή του σύγχρονου καπιταλισμού, Αθήνα: Gutenberg.

Βιβλιογραφία (συμπληρωματική)

 Allan S. (επιμ.), Critical issues, Maidenhead, Berkshire: Open University Press

1. Alteide D.L, Snow R.P, (1991), Media Logic, London: Sage.
2. Bell A. (1998),“The discourse structure of news stories”, στο Bell A., Garrett P. (επιμ.) Approaches to Media Discourse, Oxford: Blackwell.
3. Peterson C., Sreberny A. (επιμ.), (2011). Διεθνείς ειδήσεις στον 21^ο αιώνα, Αθήνα: Σιδέρης.
4. Entman (2004),  Projections of power: framing news, public opinion, and U.S. foreign policy Chicago and London, Chicago: University of Chicago Press.
5. Hartley J. (1982), Understanding News, London: Routledge.
6. Jensen Κ.Β. (1987), “News as ideology: economic statistics and political ritual in television network news”, Journal of Communication, 37(1), σελ. 8 – 27.
7. Manus J . (1992), “What kind of commodity is news”, Communication Research, 19(6) 6: 787-805
8. McNair B. (2006), Cultural Chaos: journalism, news and power in a globalised world, London: Routledge.
9. Park R.E. (1940), “News as a Form of Knowledge: A Chapter in the Sociology of Knowledge”, The American Journal of Sociology, 45(5): σελ. 669-686 
10. Semetko H., Valkenburg P.M. (2000),”Framing european politics: a content analysis of press and television news”, στο Journal of Communication, 21(4) σελ. 15 - 433.
11. Thussu K.D. (2007), News as entertainment. The rise of global infotainment, London: Sage.
12. Tuchman G. (1978), Making News: A Study in the Construction of Reality, New York: Free Press.
13. van Dijk T. A (1988), News As Discourse, Hillsdale, New Jersey: Hove And London: Lawrence Erlbaum Associates.
14. Παπαθανασόπουλος Σ. (επιμ.), Τα μέσα επικοινωνίας στον 21^ο αιώνα, Αθήνα: Καστανιώτης, σελ.197 – 219.

Τρόπος εξέτασης 

1. Γραπτή εξέταση κατά την εξεταστική περίοδο ή 

2. Προσθετική εργασία (50% η εργασία και 50% η επίδοση στη γραπτή εξέταση) ή 

3. Απαλλακτική εργασία (100% η επίδοση στην εργασία) 

Σημειώσεις: 

- Η εξέταση (γραπτή ή με εργασίες) ισχύει για όσους έχουν δηλώσει το μάθημα 

- Θέματα των εργασιών δίδονται μετά την τέταρτη διάλεξη

- Οι εργασίες κατατίθενται στον διδάσκοντα γραπτώς και επιπλέον παρουσιάζονται και εξετάζονται σε ειδική συνεδρίαση