Μάθημα : ΜΑΚΡΟΣΕΙΣΜΙΚΗ

ΜΑΚΡΟΣΕΙΣΜΙΚΗ

Αποτελεί το μοναδικό μάθημα επιλογής που παρέχει γνώσεις σεισμολογίας και μηχανικής για τον χαρακτηρισμό, σύμφωνα με διεθνείς πρακτικές, σεισμικών βλαβών κτηρίων και τρωτότητας κατά EMS98 (Ευρωπαϊκή Μακροσεισμική Κλίμακα). Παρουσιάζονται διεξοδικά οι μέχρι σήμερα μεθοδολογίες μακροσεισμικής μελέτης σύγχρονων και ιστορικών σεισμών και αντιστροφής κατανομής εντάσεων για τον υπολογισμό μακροσεισμικών παραμέτρων.

Σκοπός του μαθήματος:

Η γνώση των αρχαίων και σύγχρονων σεισμών δείχνει ότι οι άνθρωποι βλέπουν διαφορετικά τις προκλήσεις και τους κινδύνους του φυσικού τους περιβάλλοντος. Η διαφορά στη στάση απέναντι στους κινδύνους από τους σεισμούς τόσο στην ιστορική όσο και στη σύγχρονη εποχή δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο ως προς το μέγεθος ή τη συχνότητα τέτοιων καταστροφών. Είναι η αντίληψη της καταστροφής που ελέγχει τη στάση και τονώνει την ευαισθητοποίηση. Η Μακροσεισμική είναι η μελέτη της ισχυρής εδαφικής κίνησης σε οποιαδήποτε θέση στην επιφάνεια της γης κατά τη διάρκεια ενός σεισμού, όσον αφορά στις παρατηρούμενες επιπτώσεις του. Το μάθημα ασχολείται με τις σεισμικές επιπτώσεις στους ανθρώπους, τα κτήρια και τις υποδομές και το περιβάλλον, από τους ιστορικούς χρόνους έως σήμερα. Οι φοιτητές θα είναι σε θέση να επιλέξουν αν θα δώσουν έμφαση σε συγκεκριμένους σεισμούς, στο δομημένο ή φυσικό περιβάλλον ή στις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής/τρια θα είναι ικανός/η:

• Να αναγνωρίζει και να περιγράφει το επίπεδο βλαβών ή αισθητότητας σεισμών.
• Να διακρίνει και να εξηγεί τις διαφορές μεταξύ των κτηρίων διαφορετικής τρωτότητας.
• Να υπολογίζει τις μακροσεισμκές παραμέτρους με ανάλυση μακροσεισμικών δεδομένων.
• Να ποσοτικοποιεί περιγραφές αποτελεσμάτων σεισμών.
• Να συνθέτει κατανομές εντάσεων.
• Να εκτιμά και να αξιολογεί την σεισμική επικινδυνότητα και τον σεισμικό κίνδυνο με μακροσεισμική προσέγγιση.

 Γενικές Ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Ικανότητα εφαρμογής γνώσεων στην επίλυση προβλημάτων
• Λήψη αποφάσεων
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
• Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Μορφολογικοί χαρακτήρες των σεισμών: Είδος του σεισμού (κατακόρυφες, οριζόντιες, κυματοειδείς και περιστροφικές κινήσεις). Διάρκεια του σεισμού. Διεύθυνση του σεισμού. Ένταση (επιτάχυνση) του σεισμού. Μακροσεισμικά αποτελέσματα των σεισμών: Επίδραση των σεισμών στην επιφάνεια της γης, Επίδραση των σεισμών στη θάλασσα, Επίδραση των σεισμών στις τεχνικές κατασκευές. Επιδράσεις στις σεισμικές εντάσεις: Επίδραση της τεκτονικής δομής, Επίδραση της γεωλογικής δομής, Είδη εδαφών θεμελίωσης, Είδη σεισμικών βλαβών, Τρωτότητα κτηρίων: Σύγχρονες κατασκευές, ιστορικά μνημεία. Μακροσεισμικές μέθοδοι έρευνας: Μακροσεισμικές κλίμακες, Μέθοδος ισοσείστων, Μέθοδος ισοβλαβών. Η κλίμακα EMS98. Μακροσεισμικά δίκτυα πληροφοριών, Ερωτηματολόγια. Μακροσεισμικά δεδομένα ιστορικών σεισμών, συμβολή της μακροσεισμικής έρευνας στην μελέτη των ιστορικών σεισμών και στη σεισμική επικινδυνότητα.

Α. Παραδόσεις (Διαλέξεις) του μαθήματος

• ΕΙΣΑΓΩΓΗ
• ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
• ΜΑΚΡΟΣΕΙΣΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
• ΕΝΤΑΣΗ – ΜΕΓΕΘΟΣ – ΚΛΙΜΑΚΕΣ
• ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ
• ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΤΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ
• ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
• ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ
• ΣΥΛΛΟΓΗ ΜΑΚΡΟΣΕΙΣΜΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ - ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
• ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΜΑΚΡΟΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ
• ΕΝΤΑΣΗ – ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ – ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΣΕΙΣΜΟΥ
• ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗ ΕΝΤΑΣΗ
• ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΞΑΣΘΕΝΗΣΗΣ ΜΑΚΡΟΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ - ΙΣΟΣΕΙΣΤΕΣ
• ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΣΕΙΣΜΟΙ – ΜΕΘΟΔΟΙ ΒΑΘΜΟΝΟΜΗΣΗΣ
• ΚΑΤΑΝΟΜΕΣ ΜΑΚΡΟΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ - ΜΑΚΡΟΣΕΙΣΜΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗΣ
• ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΣΕΙΣΜΩΝ – ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΜΑΚΡΟΣΕΙΣΜΙΚΩΝ ΕΝΤΑΣΕΩΝ
• ΣΕΙΣΜΙΚΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΑΚΡΟΣΕΙΣΜΙΚΗ ΕΝΤΑΣΗ
• ΤΡΩΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ – ΚΑΜΠΥΛΕΣ ΤΡΩΤΟΤΗΤΑΣ
• ΣΕΙΣΜΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ
• ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ – ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΕΙΣΜΙΚΩΝ ΚΡΙΣΕΩΝ
• ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΕΙΣΜΟΙ

Β. Ασκήσεις πράξης και εργαστηριακές ασκήσεις

• Ασκήσεις εκτίμησης μακροσεισμικής έντασης από ερωτηματολόγια με αποτελέσματα σεισμών στον άνθρωπο, τα αντικείμενα, το φυσικό περιβάλλον και τις κατασκευές και συνολικής εκτίμησης της μακροσεισμικής έντασης ιστορικών και σύγχρονων σεισμών
• Ασκήσεις εκτίμησης τρωτότητας κτηρίων
• Σεμινάρια QGIS για την αποτύπωση μακροσεισμικών πληροφοριών σε χάρτες
• Ασκήσεις υπολογισμού μακροσεισμικών παραμέτρων
• «Μαραθώνιος» καταχώρησης μακροσεισμικών στοιχείων σε βάσεις δεδομένων – κατασκευή χαρτών κατανομής εντάσεων
• Παρουσίαση του εκπαιδευτικού εργαλείου "Η βαλίτσα του σεισμού"

Σύνολο: 8 εργαστηριακές ασκήσεις, από τις οποίες η 8^{η θα} είναι η παρουσίαση ατομικής εργασίας.

Γ. Ασκήσεις Πεδίου (Υπαίθρου) ΑΝ ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ ΤΟ ΕΠΙΤΡΕΠΟΥΝ

• Μονοήμερη άσκηση υπαίθρου εντός Αττικής για την εκτίμηση τρωτότητας ή βλαβών

Δ. Εξετάσεις

Η διαδικασία αξιολόγησης (λόγω έκτακτης κατάστασης πανδημίας) περιλαμβάνει:

Προφορική εξέταση κατά την διάρκεια της παρουσίασης ατομικής εργασίας (8^οεργαστηριακή άσκηση).

Αναπλ. Καθηγ. Β.Κουσκουνά (Συντονίστρια μαθήματος)

Αναπλ. Καθηγ. Γ. Καβύρης

Δρ. Κ. Παύλου

Δρ. Σ. Βασιλοπούλου