Μάθημα : ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΙΙ (προπτυχιακό)

Σκοπός του μαθήματος είναι η εμβάθυνση της μελέτης της μαρξικής οικονομικής ανάλυσης και η εισαγωγή στις Θεωρητικές και εμπειρικές διαμάχες στο χώρο της μαρξιστικής και ριζοσπαστικής πολιτικής οικονομίας προσπαθώντας να παρουσιάσει μια διαφορετική, κριτική θεώρηση της λειτουργίας της σύγχρονης τυπικής καπιταλιστικής οικονομίας.

Στο πρώτο μέρος του μαθήματος παρουσιάζεται σε ολοκληρωμένη μορφή η εργασιακή θεωρία της αξίας με το σχηματισμό των τιμών παραγωγής και του γενικού ποσοστού κέρδους ενώ συζητείται η κριτική της Σραφφιανής σχολής ("surplus approach") για το πρόβλημα του "μετασχηματισμού" και την εμπειρική σημασία του. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζεται η μαρξική θεωρία του ανταγωνισμού και αντιπαραβάλλεται με τη σχολή του μονοπωλιακού κεφαλαίου μέσα από τη συζήτηση για τη φύση του καπιταλιστικού ανταγωνισμού, τον διακλαδικό ανταγωνισμό, τον ενδοκλαδικό ανταγωνισμό, το ρυθμιστικό κεφάλαιο και τη διαφορική και απόλυτη γαιοπρόσοδο. Το τρίτο μέρος πραγματεύεται τη θεωρητική διάκριση μεταξύ παραγωγικής και μη παραγωγικής εργασίας όπως παρουσιάζεται στην κλασική πολιτική οικονομία και αναπτύσσεται απο τον Μάρξ. Συζητείται ο ρόλος της οικιακής εργασίας, των κρατικών λειτουργιών και n επίπτωση της μη παραγωγικής εργασίας στη συσσώρευση κεφαλαίου όπως και n σημασία της διάκρισης για τη χρήση των στοιχείων των Εθνικών Λογαριασμών και τη μετατροπή τους σε μαρξικές κατηγορίες. Στο τέταρτο μέρος παρουσιάζονται αναλυτικά ο μαρξικός νόμος της πτωτικής τάσης του ποσοστού κέρδους και οι άλλες μαρξιστικές και ριζοσπαστικές θεωρίες οικονομικής κρίσης (θεωρία υποκατανάλωσης, θεωρία δυσαναλογίας, θεωρία της "συμπίεσης των κερδών", οι συνεισφορές των Sweezy, Kalecki, Dobb, Brenner και η σχολή των "Social Structures of Accumulation") καθώς και οι εμπειρικές μελέτες για την τελευταία οικονομικη κρίση. Τέλος στο πέμπτο μέρος παρουσιάζεται μια επισκόπηση των κυριοτέρων εμπειρικών μελετών υπολογισμού των μαρξιστικών κατηγοριών όπως το ποσοστό υπεραξίας, ο λόγος κερδών-μισθών, το μαρξικό και το καθαρό ποσοστό κέρδους, η οργανική σύνθεση κεφαιλαίου, και ο καθαρός κοινωνικός μισθός στη μεταπολεμική ελληνική οικονομία.

Η εξέταση του μαθήματος εκτός από τις κανονικές εξετάσεις γίνεται και με δύο απαλλακτικές προόδους ενώ υπάρχει δυνατότητα εκπόνησης εργασίας για ενίσχυση του βαθμού.

Διδακτέα Ύλη:

• Εργασιακή θεωρία της αξίας
• Τιμές Παραγωγής
• Θεωρία ανταγωνισμού και μονοπωλίου
• Θεωρία παραγωγικής και μη παραγωγικής εργασίας
• Μαρξικές κατηγορίες και Εθνικοί Λογαριασμοί
• Θεωρίες κρίσης
• Κράτος πρόνοιας
• Η τρέχουσα κρίση.

  Διδακτικά βοηθήματα:

 Θ. Μανιάτης, Π. Τσαλίκη, Λ. Τσουλφίδης, Ζητήματα Πολιτικής Οικονομίας: H Περίπτωση της Ελλάδας,  ΄Ιδρυμα Σάκη Καράγιωργα: Επιστημονική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, 1999.

  -G. Catephores, An Introduction to Marxist Economics,New YorkUniversityPress,New York, 1989.

  -Ε. Mandel, Long Waves of Capitalist Development, Verso,London, 1995.

  -R. Brenner, The economics of global turbulence,London, Verso, 2006.

  ΑΡΧΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

κοινωνικός μισθός

κρίση του καπιταλισμού

πριν-κρίση

Η κρίση της ελληνικής οικονομίας

Εξεταστέα Ύλη:  Θ. Μανιάτης, Π. Τσαλίκη, Λ. Τσουλφίδης, Ζητήματα Πολιτικής Οικονομίας: H Περίπτωση της Ελλάδας σελ. 57-178, 259-274, 305-330 και τα Αρχεία Κειμένου.