Μάθημα : Προσκυνήματα και προσκυνηματική τέχνη στο Βυζάντιο (Βυζαντινή Αρχαιολογία - Σεμιναριακό)

Αντικείμενο του σεμιναριακού μαθήματος αποτελούν οι ιεροί τόποι της νέας χριστιανικής θρησκείας που αποτέλεσαν από τους πρώιμους βυζαντινούς χρόνους πόλους έλξης για προσκυνητές/τριες που ταξίδευαν μεγάλες αποστάσεις δια ξηράς ή θαλάσσης και αντιμετώπιζαν προκλήσεις και κινδύνους προκειμένου να έρθουν σε άμεση φυσική επαφή με τους χώρους που έδρασαν τα ιερά πρόσωπα ή μαρτύρησαν και τάφηκαν οι ήρωες του Χριστιανισμού. Θα παρουσιαστούν τα κυριότερα προσκυνήματα στο Βυζάντιο, και θα εξεταστούν (α) οι γραπτές πηγές, (β) η αρχιτεκτονική διαμόρφωση και χωροταξική οργάνωση των προσκυνημάτων, (γ) ο μνημειακός διάκοσμος των προσκυνηματικών ναών, (δ) η οργάνωση της  προσκυνηματικής διαδικασίας, (ε) οι καθιερωμένες διαδρομές των προσκυνητών, οι δρόμοι, οι κίνδυνοι και οι συνθήκες διαμονής τους, (στ) η παραγωγή  και πώληση προσκυνηματικών ενθυμημάτων και η συμβολή τους στην οικονομία των προσκυνηματικών κέντρων, (ζ) έργα προσκυνηματικής τέχνης όπως, αφιερωματικές εικόνες, λειψανοθήκες, πήλινες ή μολύβδινες ευλογίες για τη διατήρηση και τη μεταφορά αγιάσματος ή μύρου, εγκόλπια με ιερά λείψανα και εικονογραφημένα προσκυνητάρια – προσκυνηματικών οδηγών των Αγίων Τόπων, κ.α. και θα συζητηθεί η εξέλιξη των προσκυνημάτων από τον 4^ο έως τον 7^ο αιώνα και εν συνεχεία έως την οριστική κατάλυση του βυζαντινού κράτους τον 15^ο αιώνα.