Ελληνική Μνημειακή Ζωγραφική
Δημήτρης Πλάντζος
Σκοπός του μαθήματος είναι η μελέτη της ελληνικής μνημειακής ζωγραφικής από την Αρχαϊκή περίοδο έως και τους πρώιμους αυτοκρατορικούς χρόνους. Εξετάζονται τα σωζόμενα έργα από τον ελληνικό και ελληνιστικό κόσμο, καθώς και οι μεταπλάσεις κλασικών έργων από καλλιτέχνες της ρωμαϊκής περιόδου. Με βάση σύγχρονες και μεταγενέστερες γραπτές πηγές επιχειρείται η συστηματική μελέτη της τεχνικής, της θεματογραφίας, και της ιστορικής εξέλιξης της αρχαιοελληνικής μνημειακής ζωγραφικής και αναλύεται η συμβολή συγκεκριμένων καλλιτεχνών.
ΛιγότεραΣκοπός του μαθήματος είναι η μελέτη της ελληνικής μνημειακής ζωγραφικής από την Αρχαϊκή περίοδο έως και τους πρώιμους αυτοκρατορικούς χρόνους. Εξετάζονται τα σωζόμενα έργα από τον ελληνικό και ελληνιστικό κόσμο, καθώς και οι μεταπλάσεις κλασικών έργων από καλλιτέχνες της ρωμαϊκής περιόδου. Με βάση σύγχρονες και μεταγενέστερες γραπτές πηγές επιχειρείται η συστηματική μελέτη της τεχνικής, της θεματογραφίας, και της ιστορικής εξέλιξης της αρχαιοελληνικής μνημειακής ζωγραφικής και αναλύεται η συμβολή συγκεκριμένων καλλιτεχνών.
Σκοπός του μαθήματος είναι η μελέτη της ελληνικής μνημειακής ζωγραφικής από την Αρχαϊκή περίοδο έως και τους πρώιμους αυτοκρατορικούς χρόνους. Εξετάζονται τα σωζόμενα έργα από τον ελληνικό και ελληνιστικό κόσμο, καθώς και οι μεταπλάσεις κλασικών έργων από καλλιτέχνες της ρωμαϊκής περιόδου. Με βάση σύγχρονες και μεταγενέστερες γραπτές πηγές επιχειρείται η συστηματική μελέτη της τεχνικής, της θεματογραφίας, και της ιστορικής εξέλιξης της αρχαιοελληνικής μνημειακής ζωγραφικής και αναλύεται η συμβολή συγκεκριμένων καλλιτεχνών.
Περίγραμμα
Περιεχόμενο μαθήματος
Ελληνική μνημειακή ζωγραφική
Σκοπός του μαθήματος είναι η μελέτη της ελληνικής μνημειακής ζωγραφικής από την Αρχαϊκή περίοδο έως και τους πρώιμους αυτοκρατορικούς χρόνους. Εξετάζονται τα σωζόμενα έργα από τον ελληνικό και ελληνιστικό κόσμο, καθώς και οι μεταπλάσεις κλασικών έργων από καλλιτέχνες της ρωμαϊκής περιόδου. Με βάση σύγχρονες και μεταγενέστερες γραπτές πηγές επιχειρείται η συστηματική μελέτη της τεχνικής, της θεματογραφίας, και της ιστορικής εξέλιξης της αρχαιοελληνικής μνημειακής ζωγραφικής και αναλύεται η συμβολή συγκεκριμένων καλλιτεχνών.
Διάρθρωση μαθημάτων
- Εισαγωγικά
- Πηγές και μεθοδολογία
- Υλικά και τεχνικές
- Η μνημειακή ζωγραφική στην Ελλάδα της Εποχής του Χαλκού
- Πρώιμη ελληνική ζωγραφική (7ος-6ος αι. π.Χ.)
- Ο Πολύγνωτος και η ζωγραφική του 5ου αι. π.Χ.
- Τετραχρωμία και σκιαγραφία: : Απολλόδωρος, Ζεύξις, Παρράσιος
- Μακεδονικοί Τάφοι Ι
- Μακεδονικοί Τάφοι ΙΙ
- Ψηφιδωτά
- Μνημεία της Ελληνιστικής περιόδου
- Ελληνορωμαϊκή ζωγραφική Ι
- Ελληνορωμαϊκή ζωγραφική ΙΙ
Εγχειρίδιο
Δ. Πλάντζος, Η τέχνη της ζωγραφικής στον αρχαιοελληνικό κόσμο. Αθήνα 2018.
Εξεταστέα ύλη
Πλάντζος, Η τέχνη της ζωγραφικής, κεφ. 1, 3-4, 6-8. [κεφ. 2 και 5: πληροφοριακά]
Βασική βιβλιογραφία
Α΄. Γενικά:
- Α.Βλ. Λεβίδης, Πλίνιος ο Πρεσβύτερος. Περί της Αρχαίας Ελληνικής Ζωγραφικής. 35ο Βιβλίο της «Φυσικής Ιστορίας». Αθήνα 1994.
- Ι. Scheibler, Αρχαία Ελληνική Ζωγραφική, Αθήνα: ΜΙΕΤ (2015).
- Σ. Λυδάκης, Αρχαία ελληνική ζωγραφική και οι απηχήσεις της στους νεότερους χρόνους, Αθήνα: Μέλισσα (2002).
- Δ. Πλάντζος, Φιλοστράτου του Πρεσβυτέρου: Εικόνες (Εισαγωγή, Μετάφραση, Σχόλια), Αθήνα: Κατάρτι (2006).
Β΄. Ειδικά:
- Μ. Ανδρόνικος, Βεργίνα ΙΙ. Ο «τάφος της Περσεφόνης», Αθήνα: Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία (1994).
- Χ. Σαατσόγλου-Παλιαδέλη, Βεργίνα. Ο Τάφος του Φιλίππου: η τοιχογραφία με το κυνήγι, Αθήνα: Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία (2004).
- Μ. Τσιμπίδου-Αυλωνίτη, Μακεδονικοί Τάφοι στον Φοίνικα και στον Άγιο Αθανάσιο Θεσσαλονίκης, Αθήνα: Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων (2005).
- Μ. Λιλιμπάκη-Ακαμάτη, Κιβωτιόσχημος Τάφος με Ζωγραφική Διακόσμηση από την Πέλλα, Θεσσαλονίκη: ΥΠΠΟ (2007).
- Α.Σ. Αρβανιτόπουλος, Γραπταί Στήλαι Δημητριάδος-Παγασών, Αθήνα: Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία (1928).
Ελληνική μνημειακή ζωγραφική
Σκοπός του μαθήματος είναι η μελέτη της ελληνικής μνημειακής ζωγραφικής από την Αρχαϊκή περίοδο έως και τους πρώιμους αυτοκρατορικούς χρόνους. Εξετάζονται τα σωζόμενα έργα από τον ελληνικό και ελληνιστικό κόσμο, καθώς και οι μεταπλάσεις κλασικών έργων από καλλιτέχνες της ρωμαϊκής περιόδου. Με βάση σύγχρονες και μεταγενέστερες γραπτές πηγές επιχειρείται η συστηματική μελέτη της τεχνικής, της θεματογραφίας, και της ιστορικής εξέλιξης της αρχαιοελληνικής μνημειακής ζωγραφικής και αναλύεται η συμβολή συγκεκριμένων καλλιτεχνών.
Διάρθρωση μαθημάτων
- Εισαγωγικά
- Πηγές και μεθοδολογία
- Υλικά και τεχνικές
- Η μνημειακή ζωγραφική στην Ελλάδα της Εποχής του Χαλκού
- Πρώιμη ελληνική ζωγραφική (7ος-6ος αι. π.Χ.)
- Ο Πολύγνωτος και η ζωγραφική του 5ου αι. π.Χ.
- Τετραχρωμία και σκιαγραφία: : Απολλόδωρος, Ζεύξις, Παρράσιος
- Μακεδονικοί Τάφοι Ι
- Μακεδονικοί Τάφοι ΙΙ
- Ψηφιδωτά
- Μνημεία της Ελληνιστικής περιόδου
- Ελληνορωμαϊκή ζωγραφική Ι
- Ελληνορωμαϊκή ζωγραφική ΙΙ
Εγχειρίδιο
Δ. Πλάντζος, Η τέχνη της ζωγραφικής στον αρχαιοελληνικό κόσμο. Αθήνα 2018.
Εξεταστέα ύλη
Πλάντζος, Η τέχνη της ζωγραφικής, κεφ. 1, 3-4, 6-8. [κεφ. 2 και 5: πληροφοριακά]
Βασική βιβλιογραφία
Α΄. Γενικά:
- Α.Βλ. Λεβίδης, Πλίνιος ο Πρεσβύτερος. Περί της Αρχαίας Ελληνικής Ζωγραφικής. 35ο Βιβλίο της «Φυσικής Ιστορίας». Αθήνα 1994.
- Ι. Scheibler, Αρχαία Ελληνική Ζωγραφική, Αθήνα: ΜΙΕΤ (2015).
- Σ. Λυδάκης, Αρχαία ελληνική ζωγραφική και οι απηχήσεις της στους νεότερους χρόνους, Αθήνα: Μέλισσα (2002).
- Δ. Πλάντζος, Φιλοστράτου του Πρεσβυτέρου: Εικόνες (Εισαγωγή, Μετάφραση, Σχόλια), Αθήνα: Κατάρτι (2006).
Β΄. Ειδικά:
- Μ. Ανδρόνικος, Βεργίνα ΙΙ. Ο «τάφος της Περσεφόνης», Αθήνα: Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία (1994).
- Χ. Σαατσόγλου-Παλιαδέλη, Βεργίνα. Ο Τάφος του Φιλίππου: η τοιχογραφία με το κυνήγι, Αθήνα: Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία (2004).
- Μ. Τσιμπίδου-Αυλωνίτη, Μακεδονικοί Τάφοι στον Φοίνικα και στον Άγιο Αθανάσιο Θεσσαλονίκης, Αθήνα: Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων (2005).
- Μ. Λιλιμπάκη-Ακαμάτη, Κιβωτιόσχημος Τάφος με Ζωγραφική Διακόσμηση από την Πέλλα, Θεσσαλονίκη: ΥΠΠΟ (2007).
- Α.Σ. Αρβανιτόπουλος, Γραπταί Στήλαι Δημητριάδος-Παγασών, Αθήνα: Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία (1928).
