Μάθημα : Ο «βυζαντινός χώρος» κατά τον 13ο αι.: Διαμελισμός και ανακατανομή, απώλεια και ανάκτηση (1204-1282)

Η περίοδος ογδόντα ετών (1204-1282) που ακολούθησε την κατάλυση της βυζαντινής αυτοκρατορίας, μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους, χαρακτηρίζεται, κατ’ αρχάς, από την κατανομή του ενιαίου βυζαντινού χώρου σε περιοχές λατινικής ή βυζαντινής κυριαρχίας και τη συνεχή ανταγωνιστική προσπάθεια των βυζαντινών ηγεμόνων να επεκταθούν και να υπερισχύσουν αλλήλων. Κατά την τελευταία εικοσαετία (1261-1282), μετά την ανακατάληψη της Πόλης και την ανασύσταση του Βυζαντινού Κράτους, βασιλεύει ο πρώτος της δυναστείας των Παλαιολόγων, ο οποίος, παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ή και προκαλεί, είναι ο τελευταίος αυτοκράτορας που θα παραδώσει στο διάδοχό του ένα κράτος υπολογίσιμης έκτασης και δύναμης, τόσο στα ευρωπαϊκά όσο και στα ασιατικά εδάφη του.

Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου θα συζητηθούν θέματα σχετικά με τις κυριότερες παραμέτρους της περιόδου 1204-1282 και, ειδικότερα, οι σχέσεις μεταξύ των βυζαντινών ηγεμονιών και των άλλων κυριάρχων του «βυζαντινού χώρου», οι εξελίξεις των θεσμών, τα κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα, οι διεθνείς σχέσεις, οι αντιπαραθέσεις Βυζαντινών και Λατίνων, τα θρησκευτικά ζητήματα, καθώς και η ποικιλία της λογοτεχνικής παραγωγής και οι εξελίξεις της τέχνης.

Τις εργασίες συντονίζουν οι:

Τριανταφυλλίτσα Μανιάτη-Κοκκίνη & Σοφία Καλοπίση-Βέρτη (Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας / Πανεπιστήμιο Αθηνών) σε συνεργασία με τον Στυλιανό Λαμπάκη (Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών / Ε.Ι.Ε.)

Στους εισηγητές περιλαμβάνονται (πέραν των συντονιστών):

Κ. Μέντζου-Μεϊμάρη, Σ. Μεργιαλή-Σαχά, Μ. Ντούρου-Ηλιοπούλου, Μ. Παναγιωτίδη, Ελ. Παπαγιάννη, Α. Παπαδία-Λάλα (Παν/μιο Αθηνών), Ι. Καλαβρέζου (Παν/μιο Harvard), Π. Κατσώνη, Α. Σταυρίδου-Ζαφράκα (Παν/μιο Θεσσ/νίκης), Α. Κιουσοπούλου (Παν/μιο Κρήτης), Β. Πέννα (Παν/μιο Πελ/ννήσου), Χ. Γάσπαρης, Μ. Γερολυμάτου, Μ. Κουμανούδη, Τ. Λουγγής (Ι.Ι.Ε./Ε.Ι.Ε.), Δ. Αθανασούλης, Μ. Κάππας, Κ. Κεφαλά, Γ. Πάλλης, Β. Παπαδοπούλου (Ε.Β.Α./Υ.Π.Θ.Π.Α.), Ι. Μπίθα (Κ.Ε.Β.Μ.Τ./Α.Α.), Aικ. Μήτσιου, Α. Παπαγεωργίου, Ε. Ράγια, A. Simpson, E. Tchkoidze, T. Uyar (συνεργ. με Παν/μια & Ερευν. Ιδρ.)