ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΑΣΧΑ
- Δευτέρα, 30 Οκτωβρίου 2023 - 4:22 μ.μ. -
 
Σημειωτέον ότι μέχρι σήμερα σε κάθε οικογένεια κυριολεκτικά αναβιώνει (Sikkaron = ζώσα ιερή ανάμνηση)  η εμπειρία της Εξόδου με το πασχαλινό δείπνο (Σέντερ) και ιδίως τα 4 Ποτήρια Οίνου (είναι αυτά που επί τη βάσει του Έξ. 6, 6-7 επονομάζονται Wehozejti / σας εξήγαγα, Wehizalti / σας έσωσα, Wegaalti ethchem / σας λύτρωσα, Welakachti ethcem / σας υποδέχτηκα). Στο τελευταίο Ποτήρι, το οποίο συνδεόταν με την εκλογή του λαού και την οργή του Θεού απέναντι  στα εμμένοντα στην αμαρτία έθνη (Schephoch ChamathchaΨ. 79 [80], 8), ο Κύριος Ιησούς έδωσε τη δική του αυτοθυσιαστική ερμηνεία, που ακούγεται μέχρι σήμερα στην Ευχαριστία. Υπάρχει μέχρι σήμερα και η παράδοση να πίνουν κι ένα πέμπτο ποτήρι προς τιμήν του Ηλία, που αναμένουν πριν την έλευση του Γιαχβέ. Επίσης στην αναβίωση της απελευθέρωσης σημαντικός είναι μέχρι σήμερα ο διάλογος του πατέρα - οικοδεσπότη με τέσσερεις διαφορετικούς χαρακτήρες παιδιών του: τον σοφό (πρβλ. Πέτρο), τον κακό (πρβλ. Ιούδα), τον απλό και εκείνον που ακόμη δεν γνωρίζει να ερωτά (πρβλ. τους διαλόγους του Κυρίου στο Κατά Ιωάννη 14). Τέλος ας σημειωθεί ότι στο Τελευταίο (το ονομαζόμενο και Μυστικό) Δείπνο του Ιησού δεν συμμετέχουν οι γυναίκες μαθήτριες (όπως αντιθέτως συμβαίνει στο πασχαλινό δείπνο των Ιουδαίων) και δεν σημειώνεται από τους Ευαγγελιστές η βρώση του πασχάλιου αμνού. επίσης είναι η γνωστή η διαφωνία των Ευαγγελιστών, όχι μόνο για τα ακριβή ιδρυτικά λόγια της Ευχαριστίας, αλλά και για το εάν τελέστηκε το βράδυ της Παρασκευής ή της Πέμπτης με ένζυμο ή άζυμο άρτο. Σημειωτέον ότι στο ιουδαϊκό Πάσχα μέχρι σήμερα υπάρχουν και τρεις άρτοι (Μαζόθ) προς τιμήν των ιερέων, των ψαλτών του ναού  - των λευιτών και τέλος ολόκληρου του λαού. Επίσης στο ιουδαϊκό Πάσχα πλένουν τα χέρια του Οικοδεσπότη (που θεωρείται βασιλεύς σε όλο το τελετουργικό) ενώ στην περίπτωση τουη Ιησού πλένει εκείνος και μάλιστα τα πόδια των μαθητών του. Schalom Ben-Chorin, Bruder Jesus. Der Nazarener in juedischer Sicht. Muenchen: Deutsche Taschenbuch 1988, 137-140.