Χριστιανισμός και Σύγχρονος Κόσμος

Ευαγγελία Βουλγαράκη

Περιγραφή

Χριστιανισμός και Σύγχρονος Κόσμος

Ο σύγχρονος κόσμος είναι ένας χριστιανικός ή ένας μεταχριστιανικός κόσμος; Πέρα από τη θεσμική συζήτηση για τις σχέσεις πολιτείας και θρησκείας και πέρα από την ποιμαντική αντιμετώπιση των συνειδητά πιστών, η θεολογία πώς μπορεί να συναντηθεί με την κοινωνία, ιδίως στο ελληνικό και ευρωπαϊκό πλαίσιο, αλλά και γενικότερα στο περιβάλλον του δυτικού πολιτισμού; Στο πλαίσιο του μαθήματος θα συζητηθούν αρχές, τρόποι και μεθοδολογία μιας θεολογίας που κινείται στο πλαίσιο της παράδοσης αλλά είναι συνάμα απολύτως σύγχρονη με την εποχή και αποτυπώνει την αιχμή της σύγχρονης ιεραποστολικής έρευνας.

Christianity and the Contemporary World

Is the contemporary world a Christian world or a post-Christian one? Moving beyond institutional debates on Religion-state relations, and beyond the way conscious believers are dealt with pastorally, how can theology meet with society, particularly in the Greek and European context and, more generally, in the context of weste

Περισσότερα  

Ενότητες

Στην ενότητα αυτή θα εξερευνήσουμε εισαγωγικά τα βασικά χαρακτηριστικά του σύγχρονου κόσμου σε σχέση με την πίστη γενικά, και ειδικότερα τη χριστιανική πίστη. Το μάθημα θα γίνει αλληλεπιδραστικά, δηλαδή θα προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε μια κοινότητα μάθησης. 

Θα απαντήσουμε σε θεμελιώδη βιωματικά ερωτήματα, όπως, Τι σημαίνει για σας ο σύγχρονος κόσμος; Τι φοβάστε περισσότερο στον σύγχρονο κόσμο; ή Τι αγαπάτε περισσότερο στον σύγχρονο κόσμο;

Θα επιχειρήσουμε να προσπελάσουμε τις απαντήσεις με τη βοήθεια και βιβλιογραφίας. Ήδη αναρτώ στο e-class μια εκτενή διδακτική προσέγγιση του θέματος "εκκοσμίκευση", που έχω διαμορφώσει για νέους ανθρώπους.

Επίσης, αναρτώ τα στοιχεία μιας έρευνας για τη θρησκευτικότητα (και ειδικότερα για τον χριστιανισμό) στη δυτική Ευρώπη του Pew Research Center, 2018. ΠΡΟΣΟΧΗ. Το υλικό αυτό είναι για να το ξεφυλλίσετε, σε καμία περίπτωση για εκμάθηση. Σκοπός μας είναι η βαθιά κατανόηση του σύγχρονου κόσμου στις ποικίλες όψεις του.

Συνάμα θα παρουσιάσουμε τα διδακτικά εγχειρίδια και τη σημασία των συγγραφέων τους για την ιστορία της σκέψης. Θα συμφωνήσουμε στον τρόπο εργασίας μας, και θα εμβαθύνουμε περισσότερο στην ουσία του ζητήματος με τη χρήση και ευρύτερης βιβλιογραφίας. 

Σας εύχομαι καλή διασκέδαση και καλή απόλαυση, που είναι αναγκαίοι όροι για μια δημιουργική και ουσιαστική μάθηση.

Στην ενότητα 2 ψηλαφήσαμε την εικόνα μιας αδυσώπητης πραγματικότητας στο πλαίσιο της κρίσης του κορωνοϊού. Διερωτηθήκαμε για την αναγκαιότητα και τους τρόπους της λατρείας σε συνθήκες ακραίας εξαίρεσης. Προβληματιστήκαμε για τη θέση της Εκκλησίας σε σχέση με την κοινωνία, την αντίληψη και τις ανάγκες των πιστών και τη συνομιλία με τον κόσμο που δεν συνδέεται με την πίστη. Αποτυπώσαμε και αξιολογήσαμε διλήμματα, όπως αυτά αποτυπώθηκαν στα social media και τον δημόσιο λόγο. Μελετήσαμε ανττιπροσωπευτικά κείμενα σε σχέση με τη λατρεία. Διερευνήσαμε τη σκοπιμότητα μιας δημόσιας συζήτησης για τη θεία Κοινωνία και επαναδιατυπώσαμε τα βασικά κριτήρια και τις μεθόδους της θεολογίας.

Συνάμα σκιαγραφήσαμε τον κοινωνικό ρόλο που μπορεί και πρέπει να αναλάβει η Εκκλησία, ως σώμα Χριστού, στη βάση της παράδοσης και ιστορικών παραδειγμάτων σε σχέση με τον σύγχρονο κόσμο, και στο πλαίσιο της κοινότητας μάθησης επαναξιολογήσαμε και επανερμηνεύσαμε το τρίπτυχο "πίστις, ελπίς, αγάπη" ιδίως το περιεχόμενο της παρ' ημίν ελπίδος, αφ' ενός υπό το φως της Αναστάσεως, αλλά και σε συνάντηση με τη γκραμσιανή ρήση για την «για την απαισιοδοξία της νόησης και την αισιοδοξία της βούλησης».

Στο πλαίσιο της κοινότητας μάθησης διερευνήσαμε επίσης μια θεολογία της εξατομίκευσης σε σχέση και με το ζήτημα ενός ολοκληρωτικού καπιταλισμού, ενώ έγινε αναφορά και στο έργο του Βέμπερ, Η Προτεσταντική Ηθική και το Πνεύμα του Καπιταλισμού. Ερευνήσαμε επίσης τρόπους μια κοινωνική αποστασιοποίηση (social distancing) πώς μπορεί να φωτιστεί από ένα ασκητικό σταυραναστάσιμο ήθος, και τέλος αναπτύξαμε παραδείγματα έμπρακτης έκφρασης της αγάπης και κοινωνικής αλληλεγγύης σε καιρούς πανδημίας.

 

Στην ενότητα αυτή θα μελετήσουμε την απόφαση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθόδοξης Εκκλησίας με θέμα Η Αποστολή της Εκκλησίας εν τω Συγχρόνω Κόσμω.

Το κείμενο μπορεί να το βρει κανείς εδώ:  https://www.holycouncil.org/el/-/mission-orthodox-church-todays-world

[Όποιος ενδιαφέρεται για περισσότερη συναφή βιβλιογραφία μπορεί να δει το αγγλόφωνο άρθρο που έχει αναρτηθεί στα έγγραφα, όπου και περισσότερες ενδείξεις.]