Φύλο, Επιστήμη, Τεχνολογία
Όλγα Λαφαζάνη
Στο μάθημα θα συζητηθούν πτυχές της σχέσης μεταξύ κοινωνικού φύλου (gender), επιστήμης και τεχνολογίας. Αντλώντας κυρίως από τις Φεμινιστικές Σπουδές και τις Σπουδές Φύλου σε συνδυασμό με προσεγγίσεις από τις Σπουδές Επιστήμης και Τεχνολογίας, την Ιστορία της Επιστήμης και την Ιστορία της Τεχνολογίας, το μάθημα έχει στόχο να αναδείξει τους πολλαπλούς και συχνά αόρατους τρόπους με βάση τους οποίους η τεχνολογία και η επιστήμη δεν είναι ουδέτερες ως προς το φύλο (gender neutral) αλλά ενσωματώνουν και αναπαράγουν έμφυλους διαχωρισμούς. Το μάθημα καλύπτει ένα κατεξοχήν διεπιστημονικό πεδίο και για αυτό έχει προσκεκλημένους ομιλητές/ριες από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους όπως την Ανθρωπολογία, την Αρχιτεκτονική, την Πολιτική Επιστήμη, την Γεωγραφία, τις Νομικές Σπουδές και την Ιστορία της Τεχνολογίας (τα σύντομα βιογραφικά των προσκεκλημένων ομιλητών/ριων βρίσκονται στην περιγραφή του μαθήματος).
Το μάθημα καλύπτει μια σειρά από θεματικές ενότητες. Εκκινώντας από τις βασικές έννοιες γύρω από το φύλο και τις φεμινιστικές σπουδές, εισάγει τις αλληλοτομίες φύλου-επιστήμης-τεχνολογίας τόσο μέσα από ιστορικά παραδείγματα όσο και μέσα από σύγχρονες μελέτες σε πολλαπλούς χώρους -από το σπίτι, στους χώρους εργασίας, στην πόλη, στους ψηφιακούς χώρους και στα σύνορα. Οι τελευταίες διαλέξεις του μαθήματος θα καλύψουν την ιατρικοποίηση του έμφυλου σώματος -από τις αντιλήψεις των ανατόμων του 18ου αιώνα έως τις σύγχρονες τεχνολογίες αναπαραγωγής και γονιμότητας.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες θα είναι σε θέση να:
• Κατανοήσουν την έννοια του κοινωνικού φύλου καθώς και συναφείς με αυτό έννοιες
• Συνδέουν το κοινωνικό φύλο με διαστάσεις του επιστημονικού και τεχνολογικού φαινομένου
• Εντοπίζουν και ερμηνεύουν ζητήματα κοινωνικού φύλου σε έρευνα στην Ιστορία της Επιστήμης, τηνΙστορία της Τεχνολογίας, τις Σπουδές Επιστήμης και Τεχνολογίας, καθώς και σε έρευνα και πρακτική στο πλαίσιο κρίσιμων πεδίων των επιστημών, της τεχνολογίας και της ιατρικής
• Αναγνωρίζουν και παρεμβαίνουν κριτικά στις διαδικασίες διαμόρφωσης της σχέσης κοινωνικού φύλου, επιστήμης και τεχνολογίας.
Λιγότερα
Στο μάθημα θα συζητηθούν πτυχές της σχέσης μεταξύ κοινωνικού φύλου (gender), επιστήμης και τεχνολογίας. Αντλώντας κυρίως από τις Φεμινιστικές Σπουδές και τις Σπουδές Φύλου σε συνδυασμό με προσεγγίσεις από τις Σπουδές Επιστήμης και Τεχνολογίας, την Ιστορία της Επιστήμης και την Ιστορία της Τεχνολογίας, το μάθημα έχει στόχο να αναδείξει τους πολλαπλούς και συχνά αόρατους τρόπους με βάση τους οποίους η τεχνολογία και η επιστήμη δεν είναι ουδέτερες ως προς το φύλο (gender neutral) αλλά ενσωματώνουν και αναπαράγουν έμφυλους διαχωρισμούς. Το μάθημα καλύπτει ένα κατεξοχήν διεπιστημονικό πεδίο και για αυτό έχει προσκεκλημένους ομιλητές/ριες από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους όπως την Ανθρωπολογία, την Αρχιτεκτονική, την Πολιτική Επιστήμη, την Γεωγραφία, τις Νομικές Σπουδές και την Ιστορία της Τεχνολογίας (τα σύντομα βιογραφικά των προσκεκλημένων ομιλητών/ριων βρίσκονται στην περιγραφή του μαθήματος).
Το μάθημα καλύπτει μια σειρά από θεματικές ενότητες. Εκκινώντας από τις βασικές έννοιες
Στο μάθημα θα συζητηθούν πτυχές της σχέσης μεταξύ κοινωνικού φύλου (gender), επιστήμης και τεχνολογίας. Αντλώντας κυρίως από τις Φεμινιστικές Σπουδές και τις Σπουδές Φύλου σε συνδυασμό με προσεγγίσεις από τις Σπουδές Επιστήμης και Τεχνολογίας, την Ιστορία της Επιστήμης και την Ιστορία της Τεχνολογίας, το μάθημα έχει στόχο να αναδείξει τους πολλαπλούς και συχνά αόρατους τρόπους με βάση τους οποίους η τεχνολογία και η επιστήμη δεν είναι ουδέτερες ως προς το φύλο (gender neutral) αλλά ενσωματώνουν και αναπαράγουν έμφυλους διαχωρισμούς. Το μάθημα καλύπτει ένα κατεξοχήν διεπιστημονικό πεδίο και για αυτό έχει προσκεκλημένους ομιλητές/ριες από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους όπως την Ανθρωπολογία, την Αρχιτεκτονική, την Πολιτική Επιστήμη, την Γεωγραφία, τις Νομικές Σπουδές και την Ιστορία της Τεχνολογίας (τα σύντομα βιογραφικά των προσκεκλημένων ομιλητών/ριων βρίσκονται στην περιγραφή του μαθήματος).
Το μάθημα καλύπτει μια σειρά από θεματικές ενότητες. Εκκινώντας από τις βασικές έννοιες
Περίγραμμα
Διδάσκοντες
Διάλεξη 6η // 24/03/ 2022
Φύλο και Επιστήμη
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Δρ. Νέλλη Καμπούρη
Η Δρ. Νέλλη Καμπούρη εργάζεται ως ερευνήτρια στο Εργαστήριο Σπουδών Φύλου του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου. Σήμερα είναι η βασική ερευνήτρια στα προγράμματα Mig@net και GeMIC. Έλαβε το διδακτορικό της από το London School of Economics and Political Science. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα συμπεριλαμβάνουν τη μετανάστευση, το φύλο, τα κοινωνικά κινήματα, τις διεθνείς σχέσεις και την κριτική πολιτική φιλοσοφία. Έχει δημοσιεύσει ένα βιβλίο και άρθρα πάνω στα θέματα φύλου και μετανάστευσης, και κοινωνικών κινημάτων.
Διάλεξη 7η // 31/03/ 2022
Καθημερινότητα και νέες τεχνολογίες: χρόνοι, χώροι, ρυθμοί
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Δρ. Μαριώ Χαιδοπούλου Βρυχέα
Η Δρ. Μαρία Χαϊδοπούλου Βρυχέα είναι πολιτισμική γεωγράφος. Έχει σπουδάσει ιστορία και κοινωνικές επιστήμες και έχει διδακτορικό από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο. Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην πολιτική της καθημερινής ζωής, τη συγκρότηση καθημερινών χρονοχώρων στην πόλη και την επίδραση των νέων τεχνολογιών. Μεταξύ άλλων, έχει συγγράψει το Για τη σημασία της καθημερινότητας, εκδόσεις Νήσος (Αθήνα, 2013). Εργάζεται ως ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, όπου ασχολείται κυρίως με νέες τεχνολογίες, εφαρμοσμένες πολιτικές και τεχνοπολιτικές συγκρούσεις.
Διάλεξη 8η // 07/04/ 2022
ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και νέες τεχνολογίες
Προσκεκλημένος ομιλητής: Δρ. Φοίβος Καλλίτσης
Dr. Phevos Kallitsis is an architect and a Principal Lecturer (Learning and Teaching) at the Portsmouth School of Architecture. His Ph.D., from the Department of Urban and Regional Planning, National Technical University of Athens, focused on the representation of the politics of urban gentrification in horror films and the notion of fear in cities. He has worked on issues of gender and sexuality in urban space. He teaches architecture, interior design, and LGBT theories on urban space at the University of Portsmouth and the National Technical University of Athens. He has worked as a freelance architect on projects of different scales in various countries, as well as an editor in magazines and set designer.
Διάλεξη 9η // 14/04/ 2022
Είναι η τεχνολογία ουδέτερη ως προς το φύλο; Part II
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Δρ. Ναταλία Αυλωνά
Dr. Natalia-Rozalia Avlona is a lawyer, researcher and Marie Curie PhD Fellow (DCODE) the Computer Science Department of the University of Copenhagen, working on the ways that value(s) is ascribed into data-driven design. She studied law at the School of Law of the National and Kapodistrian University of Athens (2006), obtained her master’s degree in Human Rights Law (LLM) from King’s College London (2007), and followed courses in the Department of Geography at Royal Holloway, University of London and in the department of Curating Contemporary Art at the Royal College of Art. Her expertise lies on the intersection of οpen and emerging technologies with law and society, through a feminist framework. Furthermore, her wider interests have led her into working on the legal and ethical consequences of platform economy.
Διάλεξη 11η // 12/05/ 2022
Φύλο, Επιστήμη, Βιοϊατρική
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Κορνηλία Παπαναστασίου
Η Κορνηλία Παπαναστασίου είναι Υποψήφια Διδάκτορας του Τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης. Βρίσκεται στο δεύτερο έτος της έρευνάς της. Η διατριβή της, η οποία έχει τίτλο “Contextualizing the integration of AI in Reproductive Technologies” στοχεύει στο άνοιγμα του μαύρου-κουτιού των τεχνολογιών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής με σκοπό να γίνουν φανερές οι ανισότητες, τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις που βρίσκονται κρυμμένα στον τεχνολογικό σχεδιασμό τους. Λαμβάνει υποτροφία από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας για τη διεξαγωγή της έρευνάς της. Η Κορνηλία είναι, επίσης, απόφοιτος του Μεταπτυχιακού Προγράμματος “Science, Technology, Society-Science and Technology Studies”.
Διάλεξη 12η // 17/05/ 2022
Από τα αναπαραγωγικά δικαιώματα στην αναπαραγωγική δικαιοσύνη: Σχέσεις εξουσίας στο πεδίο της αναπαραγωγής στην Ελλάδα
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Δρ. Σύνθια Μαλακάση
Η Δρ. Σύνθια Μαλακάση είναι κοινωνική ανθρωπολόγος. Τα ερευνητικά και θεωρητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν τον εθνικισμό, την εθνότητα και τη φυλή, τη μετά-αποικιακή θεωρία με έμφαση σε ενδο-ευρωπαϊκές ιεραρχίες, την αναπαραγωγική περίθαλψη και την Ελλάδα. Το διδακτορικό της εξέτασε πώς και κατά πόσον η μετανάστευση στην Ελλάδα μετά το 1989 προκάλεσε ρωγμές στο εθνικιστικό πρότυπο του συλλογικού ανήκειν. Από το 2016 εώς το 2020 μελέτησε, με χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας, την αναπαραγωγική περίθαλψη μεταναστριών και προσφυγισσών στην Αθήνα. Η τρέχουσα έρευνά της, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, με χρηματοδότηση του ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ., εστιάzει στις θεσμικές δομές και συν-αισθηματικές σχέσεις φροντίδας στο πεδίο της έμφυλης βίας στη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19 στην Ελλάδα.
Βιβλιογραφία
Διάλεξη 1η // 17/02/2022
Εισαγωγή
Συνοπτική παρουσίαση του μαθήματος, συζήτηση για το περιεχόμενο, τον τρόπο διδασκαλίας και αξιολόγησης.
Διάλεξη 2η& 3η // 24/02 & 03/03 2022
Βασικές έννοιες του Φύλου
Βιβλιογραφία
Perez,C.C.,
2019 Αόρατες Γυναίκες. Προκαταλήψεις και Διακρίσεις σε έναν κόσμο για Άντρες. Αθήνα: Μεταίχμιο. σσ. 17-51
Αβδελά, Ε.
2014 Το φύλο στην ιστορία. Ελληνικές Αναπαραστάσεις. Μνήμων 19:225-232
Αθανασίου, Α.,
2006 Gender Trouble. Η φεμινιστική θεωρία και πολιτική μετά την αποδόμηση της ταυτότητας. Σύγχρονα θέματα 94: 62-71.
Βαΐου, Ντ.,
2009 Από τις "γυναίκες" στο "φύλο". Θεωρητικές προσεγγίσεις και χώροι της μετανάστευσης.Στο Το Φύλο της Μετανάστευσης,Επιμ. Ντ.Βαιου και Μ. Στρατηγάκη. Αθήνα: Μεταίχμιο
Διάλεξη 4η
Η διαθεματικότητα ως θεωρητική και μεθοδολογική οπτική
Βιβλιογραφία
Haraway,D.
2014 (1991) Τοποθετημένες γνώσεις: Το ζήτημα της επιστήμης στον φεμινισμό και το προνόμιο της μερικής οπτικής. Στο Ανθρωποειδή, Κυβόργια και Γυναίκες.
Η επανεπινόηση της φύσης. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.σσ. 271-298.
Rose, G.
1997 Situating knowledges: positionality, reflexivities and other tactics. Progressinhumangeography 21(3): 305-320.
Narayan, Uma. 2008. The Project of Feminist Epistemology: Perspectives from a Nonwestern Feminist. In Bailey, Alison and Cuomo, Chris (eds.). The Feminist Philosophy Reader. Boston: McGrawHill, 756–765.
Διάλεξη 5η
Είναι η τεχνολογία ουδέτερη ως προς το φύλο;
Βιβλιογραφία
Ρεντετζή, Μ.
2010 Το φύλο της τεχνολογίας και η τεχνολογία του φύλου. Αθήνα: Εκκρεμές. σσ. 9-44
Francesca B.,
2007 Gender and Technology, Annual Reviews Anthropology 36: 37-53.
Judy W.,
2010 Feminist Theories of Technology, Cambridge Journal of Economics 34:
143-152.
Perez, C.C.,
2019, Αόρατες Γυναίκες. Προκαταλήψεις και Διακρίσεις σε έναν κόσμο για Άντρες. Αθήνα: Μεταίχμιο. σ.195-223
Διάλεξη 6η
Φύλο και Επιστήμη
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Νέλλη Καμπούρη
Βιβλιογραφία
Londa Schiebinger, 2006 (1991) Ο νους δεν έχει φύλο; Οι γυναίκες στις απαρχές της νεωτερικής επιστήμης. Αθήνα: Κάτοπτρο. σσ. 253-289
Tympas, A.,Konsta, H.,Lekkas, T., &Karas, S.
2010 Constructing Gender and Technology in Advertising Images Feminine and Masculine Computer Parts (Ch. 9). In Misa, T.J. (Ed.). Gender Codes: Why Women Are Leaving Computing. IEEE Computer Society. p. 187-210
Coded Bias Documentary: https://www.imdb.com/title/tt11394170/
Διάλεξη 7η
Καθημερινότητα και νέες τεχνολογίες: χρόνοι, χώροι, ρυθμοί
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Μαριώ Χαιδοπούλου Βρυχέα
Βιβλιογραφία
Wajcman J.
2019 The Digital Architecture of Time Management. Science, Technology, & Human Values: 44(2):315-337
Boyer, K., and England, K.
2008 Gender, work and technology in the information workplace: from typewriters to ATMs, Social & Cultural Geography 9(3): 241-256.
Mellstrom, Ulf.
2004 Machines and Masculine Subjectivity: Technology as an Integral Part of
Men’s Life Experiences, Men and Masculinities 6 (4): 368-382.
Διάλεξη 8η
ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και νέες τεχνολογίες
Προσκεκλημένος ομιλητής: Φοίβος Καλλίτσης
Βιβλιογραφία
Leanna Lucero
2017 Safe spaces in online places: social media and LGBTQ youth, Multicultural Education Review, 9(2): 117-128.
Fox, J. and Ralston, R.
2016 Queer identity online: Informal learning and teaching experiences of LGBTQ individuals on social media, Computers in Human Behaviour 65: 635-642
Wiederhold, B.K.,
2014 Cyberbullying and LGBTQ Youth: A Deadly Combination, Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking 17(9): 569-570
Varjas, K., Meyers, J., Kiperman, S. & Howard, A.
Διάλεξη 9η
Είναι η τεχνολογία ουδέτερη ως προς το φύλο; Part II
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Ναταλία Αυλωνά
Βιβλιογραφία
Judy W.,
2010 Feminist Theories of Technology, Cambridge Journal of Economics 34:
143-152.
Haraway,D.
2014 (1991) Τοποθετημένες γνώσεις: Το ζήτημα της επιστήμης στον φεμινισμό και το προνόμιο της μερικής οπτικής. Στο Ανθρωποειδή, Κυβόργια και Γυναίκες.
Η επανεπινόηση της φύσης. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.σσ. 271-298.
Ρεντετζή, Μ.
2010 Το φύλο της τεχνολογίας και η τεχνολογία του φύλου. Αθήνα: Εκκρεμές. σσ. 9-44
Διάλεξη 10η
Το έμφυλο σώμα ως διαβατήριο: τεχνολογίες βιοπολιτικού ελέγχου
Βιβλιογραφία
Longo,M.
2020 Your body is a passport,https://www.politico.eu/article/future-passports-biometric-risk-profiles-the-codes-we-carry/
Stenum, H.,
2017 The Body-Border – Governing Irregular Migration Through Biometric Technology.Sphere Journal for Digital Culture: https://spheres- journal.org/contribution/the-body-border-governing-irregular-migration-through- biometric-technology/
Kloppenburg, S., van der Ploeg, I.
2020 Securing Identities: Biometric Technologies and the Enactment of Human Bodily Differences. Science as Culture 29(1): 57-76.
Διάλεξη 11η
Φύλο, Επιστήμη, Βιοϊατρική
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Κορνηλία Παπαναστασίου
Βιβλιογραφία
Martin, E.,
1991 The Egg and the Sperm: How Science Has Constructed a Romance Based on Stereotypical Male-Female Roles. Signs, 16(3), 485-501.
Αθανασίου, Α.,
2011 Το φύλο και η σεξουαλικότητα στους λόγους και τις πρακτικές της βιο- επιστήμης: επιστημολογίες και τεχνολογίες του έμφυλου σώματος. Στο Mελέτες για το Φύλο στην Ανθρωπολογία και την Ιστορία, επιμ. Αστρινάκη, Ρ., Χαντζαρούλα, Π., & Αθανασίου. Αθήνα: Αλεξάνδρεια. σσ. 227-250
Kroløkke, C.,
2020 Big sperm. The making of the (new) male repro-consumer. Norma: International Journal For Masculinity Studies, 15(3-4), 172-188.
Διάλεξη 12η
Από τα αναπαραγωγικά δικαιώματα στην αναπαραγωγική δικαιοσύνη: Σχέσεις εξουσίας στο πεδίο της αναπαραγωγής στην Ελλάδα
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Σύνθια Μαλακάση
Διάλεξη 6η // 24/03/ 2022
Φύλο και Επιστήμη
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Δρ. Νέλλη Καμπούρη
Η Δρ. Νέλλη Καμπούρη εργάζεται ως ερευνήτρια στο Εργαστήριο Σπουδών Φύλου του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου. Σήμερα είναι η βασική ερευνήτρια στα προγράμματα Mig@net και GeMIC. Έλαβε το διδακτορικό της από το London School of Economics and Political Science. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα συμπεριλαμβάνουν τη μετανάστευση, το φύλο, τα κοινωνικά κινήματα, τις διεθνείς σχέσεις και την κριτική πολιτική φιλοσοφία. Έχει δημοσιεύσει ένα βιβλίο και άρθρα πάνω στα θέματα φύλου και μετανάστευσης, και κοινωνικών κινημάτων.
Διάλεξη 7η // 31/03/ 2022
Καθημερινότητα και νέες τεχνολογίες: χρόνοι, χώροι, ρυθμοί
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Δρ. Μαριώ Χαιδοπούλου Βρυχέα
Η Δρ. Μαρία Χαϊδοπούλου Βρυχέα είναι πολιτισμική γεωγράφος. Έχει σπουδάσει ιστορία και κοινωνικές επιστήμες και έχει διδακτορικό από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο. Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην πολιτική της καθημερινής ζωής, τη συγκρότηση καθημερινών χρονοχώρων στην πόλη και την επίδραση των νέων τεχνολογιών. Μεταξύ άλλων, έχει συγγράψει το Για τη σημασία της καθημερινότητας, εκδόσεις Νήσος (Αθήνα, 2013). Εργάζεται ως ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, όπου ασχολείται κυρίως με νέες τεχνολογίες, εφαρμοσμένες πολιτικές και τεχνοπολιτικές συγκρούσεις.
Διάλεξη 8η // 07/04/ 2022
ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και νέες τεχνολογίες
Προσκεκλημένος ομιλητής: Δρ. Φοίβος Καλλίτσης
Dr. Phevos Kallitsis is an architect and a Principal Lecturer (Learning and Teaching) at the Portsmouth School of Architecture. His Ph.D., from the Department of Urban and Regional Planning, National Technical University of Athens, focused on the representation of the politics of urban gentrification in horror films and the notion of fear in cities. He has worked on issues of gender and sexuality in urban space. He teaches architecture, interior design, and LGBT theories on urban space at the University of Portsmouth and the National Technical University of Athens. He has worked as a freelance architect on projects of different scales in various countries, as well as an editor in magazines and set designer.
Διάλεξη 9η // 14/04/ 2022
Είναι η τεχνολογία ουδέτερη ως προς το φύλο; Part II
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Δρ. Ναταλία Αυλωνά
Dr. Natalia-Rozalia Avlona is a lawyer, researcher and Marie Curie PhD Fellow (DCODE) the Computer Science Department of the University of Copenhagen, working on the ways that value(s) is ascribed into data-driven design. She studied law at the School of Law of the National and Kapodistrian University of Athens (2006), obtained her master’s degree in Human Rights Law (LLM) from King’s College London (2007), and followed courses in the Department of Geography at Royal Holloway, University of London and in the department of Curating Contemporary Art at the Royal College of Art. Her expertise lies on the intersection of οpen and emerging technologies with law and society, through a feminist framework. Furthermore, her wider interests have led her into working on the legal and ethical consequences of platform economy.
Διάλεξη 11η // 12/05/ 2022
Φύλο, Επιστήμη, Βιοϊατρική
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Κορνηλία Παπαναστασίου
Η Κορνηλία Παπαναστασίου είναι Υποψήφια Διδάκτορας του Τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης. Βρίσκεται στο δεύτερο έτος της έρευνάς της. Η διατριβή της, η οποία έχει τίτλο “Contextualizing the integration of AI in Reproductive Technologies” στοχεύει στο άνοιγμα του μαύρου-κουτιού των τεχνολογιών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής με σκοπό να γίνουν φανερές οι ανισότητες, τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις που βρίσκονται κρυμμένα στον τεχνολογικό σχεδιασμό τους. Λαμβάνει υποτροφία από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας για τη διεξαγωγή της έρευνάς της. Η Κορνηλία είναι, επίσης, απόφοιτος του Μεταπτυχιακού Προγράμματος “Science, Technology, Society-Science and Technology Studies”.
Διάλεξη 12η // 17/05/ 2022
Από τα αναπαραγωγικά δικαιώματα στην αναπαραγωγική δικαιοσύνη: Σχέσεις εξουσίας στο πεδίο της αναπαραγωγής στην Ελλάδα
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Δρ. Σύνθια Μαλακάση
Η Δρ. Σύνθια Μαλακάση είναι κοινωνική ανθρωπολόγος. Τα ερευνητικά και θεωρητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν τον εθνικισμό, την εθνότητα και τη φυλή, τη μετά-αποικιακή θεωρία με έμφαση σε ενδο-ευρωπαϊκές ιεραρχίες, την αναπαραγωγική περίθαλψη και την Ελλάδα. Το διδακτορικό της εξέτασε πώς και κατά πόσον η μετανάστευση στην Ελλάδα μετά το 1989 προκάλεσε ρωγμές στο εθνικιστικό πρότυπο του συλλογικού ανήκειν. Από το 2016 εώς το 2020 μελέτησε, με χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας, την αναπαραγωγική περίθαλψη μεταναστριών και προσφυγισσών στην Αθήνα. Η τρέχουσα έρευνά της, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, με χρηματοδότηση του ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ., εστιάzει στις θεσμικές δομές και συν-αισθηματικές σχέσεις φροντίδας στο πεδίο της έμφυλης βίας στη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19 στην Ελλάδα.
Διάλεξη 1η // 17/02/2022
Εισαγωγή
Συνοπτική παρουσίαση του μαθήματος, συζήτηση για το περιεχόμενο, τον τρόπο διδασκαλίας και αξιολόγησης.
Διάλεξη 2η& 3η // 24/02 & 03/03 2022
Βασικές έννοιες του Φύλου
Βιβλιογραφία
Perez,C.C.,
2019 Αόρατες Γυναίκες. Προκαταλήψεις και Διακρίσεις σε έναν κόσμο για Άντρες. Αθήνα: Μεταίχμιο. σσ. 17-51
Αβδελά, Ε.
2014 Το φύλο στην ιστορία. Ελληνικές Αναπαραστάσεις. Μνήμων 19:225-232
Αθανασίου, Α.,
2006 Gender Trouble. Η φεμινιστική θεωρία και πολιτική μετά την αποδόμηση της ταυτότητας. Σύγχρονα θέματα 94: 62-71.
Βαΐου, Ντ.,
2009 Από τις "γυναίκες" στο "φύλο". Θεωρητικές προσεγγίσεις και χώροι της μετανάστευσης.Στο Το Φύλο της Μετανάστευσης,Επιμ. Ντ.Βαιου και Μ. Στρατηγάκη. Αθήνα: Μεταίχμιο
Διάλεξη 4η
Η διαθεματικότητα ως θεωρητική και μεθοδολογική οπτική
Βιβλιογραφία
Haraway,D.
2014 (1991) Τοποθετημένες γνώσεις: Το ζήτημα της επιστήμης στον φεμινισμό και το προνόμιο της μερικής οπτικής. Στο Ανθρωποειδή, Κυβόργια και Γυναίκες.
Η επανεπινόηση της φύσης. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.σσ. 271-298.
Rose, G.
1997 Situating knowledges: positionality, reflexivities and other tactics. Progressinhumangeography 21(3): 305-320.
Narayan, Uma. 2008. The Project of Feminist Epistemology: Perspectives from a Nonwestern Feminist. In Bailey, Alison and Cuomo, Chris (eds.). The Feminist Philosophy Reader. Boston: McGrawHill, 756–765.
Διάλεξη 5η
Είναι η τεχνολογία ουδέτερη ως προς το φύλο;
Βιβλιογραφία
Ρεντετζή, Μ.
2010 Το φύλο της τεχνολογίας και η τεχνολογία του φύλου. Αθήνα: Εκκρεμές. σσ. 9-44
Francesca B.,
2007 Gender and Technology, Annual Reviews Anthropology 36: 37-53.
Judy W.,
2010 Feminist Theories of Technology, Cambridge Journal of Economics 34:
143-152.
Perez, C.C.,
2019, Αόρατες Γυναίκες. Προκαταλήψεις και Διακρίσεις σε έναν κόσμο για Άντρες. Αθήνα: Μεταίχμιο. σ.195-223
Διάλεξη 6η
Φύλο και Επιστήμη
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Νέλλη Καμπούρη
Βιβλιογραφία
Londa Schiebinger, 2006 (1991) Ο νους δεν έχει φύλο; Οι γυναίκες στις απαρχές της νεωτερικής επιστήμης. Αθήνα: Κάτοπτρο. σσ. 253-289
Tympas, A.,Konsta, H.,Lekkas, T., &Karas, S.
2010 Constructing Gender and Technology in Advertising Images Feminine and Masculine Computer Parts (Ch. 9). In Misa, T.J. (Ed.). Gender Codes: Why Women Are Leaving Computing. IEEE Computer Society. p. 187-210
Coded Bias Documentary: https://www.imdb.com/title/tt11394170/
Διάλεξη 7η
Καθημερινότητα και νέες τεχνολογίες: χρόνοι, χώροι, ρυθμοί
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Μαριώ Χαιδοπούλου Βρυχέα
Βιβλιογραφία
Wajcman J.
2019 The Digital Architecture of Time Management. Science, Technology, & Human Values: 44(2):315-337
Boyer, K., and England, K.
2008 Gender, work and technology in the information workplace: from typewriters to ATMs, Social & Cultural Geography 9(3): 241-256.
Mellstrom, Ulf.
2004 Machines and Masculine Subjectivity: Technology as an Integral Part of
Men’s Life Experiences, Men and Masculinities 6 (4): 368-382.
Διάλεξη 8η
ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και νέες τεχνολογίες
Προσκεκλημένος ομιλητής: Φοίβος Καλλίτσης
Βιβλιογραφία
Leanna Lucero
2017 Safe spaces in online places: social media and LGBTQ youth, Multicultural Education Review, 9(2): 117-128.
Fox, J. and Ralston, R.
2016 Queer identity online: Informal learning and teaching experiences of LGBTQ individuals on social media, Computers in Human Behaviour 65: 635-642
Wiederhold, B.K.,
2014 Cyberbullying and LGBTQ Youth: A Deadly Combination, Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking 17(9): 569-570
Varjas, K., Meyers, J., Kiperman, S. & Howard, A.
Διάλεξη 9η
Είναι η τεχνολογία ουδέτερη ως προς το φύλο; Part II
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Ναταλία Αυλωνά
Βιβλιογραφία
Judy W.,
2010 Feminist Theories of Technology, Cambridge Journal of Economics 34:
143-152.
Haraway,D.
2014 (1991) Τοποθετημένες γνώσεις: Το ζήτημα της επιστήμης στον φεμινισμό και το προνόμιο της μερικής οπτικής. Στο Ανθρωποειδή, Κυβόργια και Γυναίκες.
Η επανεπινόηση της φύσης. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.σσ. 271-298.
Ρεντετζή, Μ.
2010 Το φύλο της τεχνολογίας και η τεχνολογία του φύλου. Αθήνα: Εκκρεμές. σσ. 9-44
Διάλεξη 10η
Το έμφυλο σώμα ως διαβατήριο: τεχνολογίες βιοπολιτικού ελέγχου
Βιβλιογραφία
Longo,M.
2020 Your body is a passport,https://www.politico.eu/article/future-passports-biometric-risk-profiles-the-codes-we-carry/
Stenum, H.,
2017 The Body-Border – Governing Irregular Migration Through Biometric Technology.Sphere Journal for Digital Culture: https://spheres- journal.org/contribution/the-body-border-governing-irregular-migration-through- biometric-technology/
Kloppenburg, S., van der Ploeg, I.
2020 Securing Identities: Biometric Technologies and the Enactment of Human Bodily Differences. Science as Culture 29(1): 57-76.
Διάλεξη 11η
Φύλο, Επιστήμη, Βιοϊατρική
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Κορνηλία Παπαναστασίου
Βιβλιογραφία
Martin, E.,
1991 The Egg and the Sperm: How Science Has Constructed a Romance Based on Stereotypical Male-Female Roles. Signs, 16(3), 485-501.
Αθανασίου, Α.,
2011 Το φύλο και η σεξουαλικότητα στους λόγους και τις πρακτικές της βιο- επιστήμης: επιστημολογίες και τεχνολογίες του έμφυλου σώματος. Στο Mελέτες για το Φύλο στην Ανθρωπολογία και την Ιστορία, επιμ. Αστρινάκη, Ρ., Χαντζαρούλα, Π., & Αθανασίου. Αθήνα: Αλεξάνδρεια. σσ. 227-250
Kroløkke, C.,
2020 Big sperm. The making of the (new) male repro-consumer. Norma: International Journal For Masculinity Studies, 15(3-4), 172-188.
Διάλεξη 12η
Από τα αναπαραγωγικά δικαιώματα στην αναπαραγωγική δικαιοσύνη: Σχέσεις εξουσίας στο πεδίο της αναπαραγωγής στην Ελλάδα
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Σύνθια Μαλακάση
Διάλεξη 1η // 24/02/2022
Εισαγωγή
Διάλεξη 2η& 3η // 03/03 & 10/03 2022
Βασικές έννοιες του Φύλου
Διάλεξη 4η // 17/03 2022
Διαθεματικότητα και τοποθετημένη γνώση/ φεμινιστικές μεθοδολογίες
Διάλεξη 5η // 24/03 2022
Είναι η τεχνολογία ουδέτερη ως προς το φύλο;
Διάλεξη 6η // 31/03/ 2022
Φύλο και Επιστήμη
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Δρ.Νέλλη Καμπούρη
Διάλεξη 7η // 14/04/ 2022
Κουήρ προσσεγγίσεις στον ψηφιακό και υλικό χώρο
Προσκεκλημένος ομιλητής: Δρ.Φοίβος Καλλίτσης
Διάλεξη 8η // 05/05/ 2022
Καθημερινότητα και νέες τεχνολογίες: χρόνοι, χώροι, ρυθμοί
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Δρ.Μαριώ Χαιδοπούλου Βρυχέα
Διάλεξη 9η // 12 /05/ 2022
Είναι η τεχνολογία ουδέτερη ως προς το φύλο; Part II
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Ναταλία Αυλωνά
Διάλεξη 10η // 19/05/ 2022
Φύλο, Επιστήμη, Βιοϊατρική
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Κορνηλία Παπαναστασίου
Διάλεξη 11η // 26/05/ 2022
Από τα αναπαραγωγικά δικαιώματα στην αναπαραγωγική δικαιοσύνη: Σχέσεις εξουσίας στο πεδίο της αναπαραγωγής στην Ελλάδα
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Δρ.Σύνθια Μαλακάση
Διάλεξη 12η // 09/06/ 2022
Το έμφυλο σώμα ως διαβατήριο: τεχνολογίες βιοπολιτικού ελέγχου
Διάλεξη 6η // 24/03/ 2022
Φύλο και Επιστήμη
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Δρ. Νέλλη Καμπούρη
Η Δρ. Νέλλη Καμπούρη εργάζεται ως ερευνήτρια στο Εργαστήριο Σπουδών Φύλου του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου. Σήμερα είναι η βασική ερευνήτρια στα προγράμματα Mig@net και GeMIC. Έλαβε το διδακτορικό της από το London School of Economics and Political Science. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα συμπεριλαμβάνουν τη μετανάστευση, το φύλο, τα κοινωνικά κινήματα, τις διεθνείς σχέσεις και την κριτική πολιτική φιλοσοφία. Έχει δημοσιεύσει ένα βιβλίο και άρθρα πάνω στα θέματα φύλου και μετανάστευσης, και κοινωνικών κινημάτων.
Διάλεξη 7η // 31/03/ 2022
Καθημερινότητα και νέες τεχνολογίες: χρόνοι, χώροι, ρυθμοί
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Δρ. Μαριώ Χαιδοπούλου Βρυχέα
Η Δρ. Μαρία Χαϊδοπούλου Βρυχέα είναι πολιτισμική γεωγράφος. Έχει σπουδάσει ιστορία και κοινωνικές επιστήμες και έχει διδακτορικό από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο. Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην πολιτική της καθημερινής ζωής, τη συγκρότηση καθημερινών χρονοχώρων στην πόλη και την επίδραση των νέων τεχνολογιών. Μεταξύ άλλων, έχει συγγράψει το Για τη σημασία της καθημερινότητας, εκδόσεις Νήσος (Αθήνα, 2013). Εργάζεται ως ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, όπου ασχολείται κυρίως με νέες τεχνολογίες, εφαρμοσμένες πολιτικές και τεχνοπολιτικές συγκρούσεις.
Διάλεξη 8η // 07/04/ 2022
ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και νέες τεχνολογίες
Προσκεκλημένος ομιλητής: Δρ. Φοίβος Καλλίτσης
Dr. Phevos Kallitsis is an architect and a Principal Lecturer (Learning and Teaching) at the Portsmouth School of Architecture. His Ph.D., from the Department of Urban and Regional Planning, National Technical University of Athens, focused on the representation of the politics of urban gentrification in horror films and the notion of fear in cities. He has worked on issues of gender and sexuality in urban space. He teaches architecture, interior design, and LGBT theories on urban space at the University of Portsmouth and the National Technical University of Athens. He has worked as a freelance architect on projects of different scales in various countries, as well as an editor in magazines and set designer.
Διάλεξη 9η // 14/04/ 2022
Είναι η τεχνολογία ουδέτερη ως προς το φύλο; Part II
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Δρ. Ναταλία Αυλωνά
Dr. Natalia-Rozalia Avlona is a lawyer, researcher and Marie Curie PhD Fellow (DCODE) the Computer Science Department of the University of Copenhagen, working on the ways that value(s) is ascribed into data-driven design. She studied law at the School of Law of the National and Kapodistrian University of Athens (2006), obtained her master’s degree in Human Rights Law (LLM) from King’s College London (2007), and followed courses in the Department of Geography at Royal Holloway, University of London and in the department of Curating Contemporary Art at the Royal College of Art. Her expertise lies on the intersection of οpen and emerging technologies with law and society, through a feminist framework. Furthermore, her wider interests have led her into working on the legal and ethical consequences of platform economy.
Διάλεξη 11η // 12/05/ 2022
Φύλο, Επιστήμη, Βιοϊατρική
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Κορνηλία Παπαναστασίου
Η Κορνηλία Παπαναστασίου είναι Υποψήφια Διδάκτορας του Τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης. Βρίσκεται στο δεύτερο έτος της έρευνάς της. Η διατριβή της, η οποία έχει τίτλο “Contextualizing the integration of AI in Reproductive Technologies” στοχεύει στο άνοιγμα του μαύρου-κουτιού των τεχνολογιών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής με σκοπό να γίνουν φανερές οι ανισότητες, τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις που βρίσκονται κρυμμένα στον τεχνολογικό σχεδιασμό τους. Λαμβάνει υποτροφία από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας για τη διεξαγωγή της έρευνάς της. Η Κορνηλία είναι, επίσης, απόφοιτος του Μεταπτυχιακού Προγράμματος “Science, Technology, Society-Science and Technology Studies”.
Διάλεξη 12η // 17/05/ 2022
Από τα αναπαραγωγικά δικαιώματα στην αναπαραγωγική δικαιοσύνη: Σχέσεις εξουσίας στο πεδίο της αναπαραγωγής στην Ελλάδα
Προσκεκλημένη ομιλήτρια: Δρ. Σύνθια Μαλακάση
Η Δρ. Σύνθια Μαλακάση είναι κοινωνική ανθρωπολόγος. Τα ερευνητικά και θεωρητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν τον εθνικισμό, την εθνότητα και τη φυλή, τη μετά-αποικιακή θεωρία με έμφαση σε ενδο-ευρωπαϊκές ιεραρχίες, την αναπαραγωγική περίθαλψη και την Ελλάδα. Το διδακτορικό της εξέτασε πώς και κατά πόσον η μετανάστευση στην Ελλάδα μετά το 1989 προκάλεσε ρωγμές στο εθνικιστικό πρότυπο του συλλογικού ανήκειν. Από το 2016 εώς το 2020 μελέτησε, με χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας, την αναπαραγωγική περίθαλψη μεταναστριών και προσφυγισσών στην Αθήνα. Η τρέχουσα έρευνά της, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, με χρηματοδότηση του ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ., εστιάzει στις θεσμικές δομές και συν-αισθηματικές σχέσεις φροντίδας στο πεδίο της έμφυλης βίας στη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19 στην Ελλάδα.
