Δημόσια Επικοινωνία και Νέα Μέσα

Στο μάθημα θα παρουσιαστούν οι βασικές θεωρίες περί κοινής γνώμης, η προέλευση και η δυναμική της έννοιας αυτή, καθώς και οι διαφοροποιήσεις σε σχέση με παρεμφερείς έννοιες (π.χ., προδιάθεση, γνώμη, στερεότυπα, κλπ.). Επίσης θα παρουσιαστούν σύγχρονες προσεγγίσεις που πραγματεύονται συγγενείς όρους όπως της κοινωνικής και πολιτικής νοημοσύνης, της πολιτικής γνώσης και δεξιότητας, της μάθησης, του βαθμού πληροφόρησης των πολιτών και της δυνατότητας ανάκλησης πληροφοριών και συμβάντων. Εν τέλει θα συζητηθεί το πάντα επίκαιρο ερώτημα εάν υπάρχει ή όχι η κοινή γνώμη.

          Ειδικότερα θα εξεταστούν οι νέες μορφές επικοινωνίας και επιρροής της κοινής γνώμης όπως εξελίσσονται με τη χρήση των νέων μέσων (διαδίκτυο, κινητή τηλεφωνία, κ.ά.). Η πολιτική συμμετοχή των πολιτών, ο πολιτικός διάλογος, αλλά και η διάδοση των πολιτικών θέσεων των κομμάτων υφίστανται σημαντικές αλλαγές που επηρεάζουν την εκφορά του πολιτικού λόγου (π.χ., κομματικά προγράμματα, διαφημίσεις, κλπ. ), ενώ οι πολίτες λαμβάνουν ολοένα και περισσότερη προσωποποιημένη ενημέρωση. Στο μάθημα αυτό θα αναλυθούν οι νέες μορφές πολιτικής επικοινωνίας που προήλθαν από τη χρήση των ψηφιακών μέσων ενημέρωσης.

          Επίσης, βασικό στοιχείο της διεξαγωγής του σημερινού πολιτικού διαλόγου συνιστά η ανάλυση των τάσεων του εκλογικού σώματος που διαγράφονται από τη διεξαγωγή σειράς δημοσκοπήσεων πριν από κάθε εκλογική αναμέτρηση, αλλά επίσης, κατά το μεσοδιάστημα ανάμεσα σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις.  Η χρήση των πολιτικών δημοσκοπήσεων από τα ΜΜΕ αποτελεί ένα προσφιλές, επαναλαμβανόμενο και αποδοτικό «εργαλείο» για να αναζωπυρώνουν διαρκώς το ενδιαφέρον για την πολιτική του κοινού τους. Με τον τρόπο αυτό η γνώση, η εμπειρία και οι διάφορες μορφές πολιτικής συνειδητοποίησης αποκτούν ένα «μεσοποιημένο» χαρακτήρα που είναι αποτέλεσμα των μεταβολών στους όρους συγκρότησης των κοινωνικών νοημάτων, της ιδεολογίας και κατά συνέπεια της κοινωνικής οργάνωσης. Τα ΜΜΕ αναλαμβάνουν πλέον καθοριστικό ρόλο στη συγκρότηση των όρων του διαμεσολαβημένου πολιτικού διαλόγου καθώς και στον επηρεασμό της ψήφου μέσω διαφόρων τρόπων προώθησης των πολιτικών μηνυμάτων και του πολιτικού προσωπικού (π.χ., πολιτικές εκπομπές, εκπομπές διαλόγου, δημοσκοπήσεις, ειδήσεις, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μηνύματα στο twitter, κ.ά.).

          Στο εμπειρικό σκέλος του μαθήματος θα παρουσιαστούν τρόποι μέτρησης της κοινής γνώμης (έρευνες, δημοσκοπήσεις, exit polls, ομάδες εστίασης, εστιασμένες συνεντεύξεις, κλπ.) και θα συζητηθεί η σημασία των δημοσκοπήσεων για τη διαμόρφωση και τον επηρεασμό των πολιτικών στάσεων και αντιλήψεων των πολιτών. 

Κύριοι στόχοι του μαθήματος

Από ενασχόληση με τη θεματική του μαθήματος αναμένεται ότι οι φοιτητές/τριες θα:

   −        αποκτήσουν ένα πλήρες, συστηματικό πλαίσιο γνώσεων σχετικά με την έννοια της γνώμης και της κοινής γνώμης, θα εξοικειωθούν με τις έννοιες της δημόσιας σφαίρας – του δημόσιου χώρου και του ρόλου των ΜΜΕ. Επιπλέον, θα κατανοήσουν τη σημασία της έννοιας της κοινής γνώμης  στην πολιτική επικοινωνία ώστε να μπορέσουν να την εντάξουν στο ευρύτερο πολιτικό - πολιτισμικό της πλαίσιο.

   −        εξασκήσουν τις ικανότητές τους για κριτική ανάλυση και συζήτηση σχετικά με τις παραπάνω θεματικές ενότητες, έχοντας εξοικειωθεί με την ορολογία και τις διάφορες θεωρίες, αλλά και τη σχετική επιστημονική βιβλιογραφία. Επίσης θα προβληματισθούν σχετικά με τη λειτουργία των ΜΜΕ ως φορέων διαμεσολάβησης πολιτικών απόψεων και αντιδράσεων του κοινού και θα αναλύσουν τις δυνατότητες χρήσης των νέων ψηφιακών μέσων στην πολιτική επικοινωνία.

   −        αποκτήσουν απαραίτητες γνώσεις για την αξιολόγηση δημοσκοπήσεων και την ανάλυση των σχετικών τάσεων. 

   −        αναπτύξουν τις ικανότητές τους στη γραπτή και προφορική παρουσίαση επιστημονικών επιχειρημάτων.

   −        αποκτήσουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό στο γνωστικό πεδίο της πολιτικής επικοινωνίας.