ΖΩΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΛΙΘΟΥ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ
Γεωργία Κουρτέση-Φιλιππάκη
Μεταπτυχιακό Σεμινάριο
Ζωτικοί πόροι, οικονομία και επιβίωση κατά την Εποχή του Λίθου στον Ελλαδικό χώρο
Η εκμετάλλευση του φυσικού περιβάλλοντος και των ζωτικών πόρων για τη διαβίωση του ανθρώπου κατά τη Παλαιολιθική και τη Νεολιθική εποχή ήταν ζωτικής σημασίας, τόσο για την επιβίωση καθαυτή μέσω της διατροφής, όσο και ως προς την χρήση των φυσικών πόρων σε άλλες πτυχές της καθημερινότητάς του όπως παραγωγή εργαλείων και άλλων χρηστικών αντικειμένων, κοσμημάτων, ειδωλίων κλπ. Το σεμιναριακό μάθημα εστιάζει στους φυσικούς πόρους και τους τρόπους εκμετάλλευσης αυτών ανά περίοδο. Όσον αφορά τις λίθινες πρώτες ύλες θα εξεταστούν οι πηγές τους (πρωτογενείς, δευτερογενείς), οι τρόποι προμήθειας ανά περίοδο και τα δίκτυα διακίνησής τους. Από την άποψη της οικονομίας/ διατροφής, θα παρουσιαστούν και θα συζητηθούν οι τρόποι προσπορισμού της τροφής ανά περίοδο λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορές των οικονομικών μοντέλων: τροφοσυλλογή και κυνήγι κατά την Παλαιολιθική, καλλιέργεια φυτών και εκτροφή ζώων κατά τη Νεολιθική. Θα αξιοποιηθούν παραδείγματα από συγκεκριμένες περιοχές και θέσεις ανά περίοδο όπως: Λεκάνη του Μέσου Καλαμά Θεσπρωτίας, Φράγχθι και Θεόπετρα (διαχρονική κατοίκηση), Κνωσός, Ντικιλί Τας, Σπήλαιο Αλεπότρυπας Διρού (Νεολιθική), όπου θα παρουσιαστούν και συζητηθούν τα αρχαιολογικά δεδομένα του εργαλειακού εξοπλισμού, της χλωρίδας και της πανίδας, και θα εξεταστεί πώς αυτά τα δεδομένα ανασυνθέτουν την εικόνα της εκμετάλλευσης του φυσικού περιβάλλοντος από τους προϊστορικούς ανθρώπους.
|
Cann J. R. & Renfrew C. 1964. 'The characterization of obsidian and its application to the Mediterranean Region'. Proceedings of Prehistoric Society 30. 111-133. Halstead, P. 2004. Farming and feasting in the Neolithic of Greece: the ecological context of fighting with food. Documenta Praehistorica XXXI, 151-161. Isaakidou, V. 2008. ‘The fauna and economy of Neolithic Knossos’ revisited. In Isaakidou V. and Tomkins, P. (eds), ‘Escaping the Labyrinth: the Cretan Neolithic in context’, Oxbow books, pp. 90-114. Jarman, M. R. 1996. Human influence in the development of the Cretan mammalian fauna, in Reese, D. (ed.), Pleistocene and Holocene Fauna of Crete and its first settlers, Monographs in World Archaeology No 28, Prehistory Press, Madison Wisconsin, 211-230. Κουρτέση-Φιλιππάκη Γ., 2012. 'Λίθινες πρώτες ύλες και προϊστορική κατοίκηση στη Θάσο. Μια νησιώτικη προσέγγιση'. Στο Δέκα χρόνια ανασκαφικής έρευνας στον προϊστορικό οικισμό Λιμεναρίων Θάσου. Πρακτικά ημερίδας. Θάσος 11 Ιουλίου 2003. ΙΗ' ΕΚΠΑ, Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας, Θεσσαλονίκη, 171-186. Kourtessi-Philippakis G., 2014. «Local vs exogène ? L’impact du milieu naturel sur la composition des assemblages lithiques néolithiques en Grèce», in Touchais G. , Laffineur R. , Rougemont F. (eds). «Physis. L’environnement naturel et la relation homme-milieu dans le monde égéen protohistorique», Actes de la 14e Rencontre égéenne internationale Παρίσι, 11-14 Δεκεμβρίου 2012. Liège (Aegaeum 37), 15-22. Kotzamani, G., Livarda, A. In press. People and plant entanglements at the dawn of agricultural practice in Greece. An analysis of the Mesolithic and early Neolithic archaeobotanical remains, Quaternary International. Kyparissi – Apostolika, N. 2000 (Ed.). Theopetra Cave: twelve years of excavation and research 1987-1998. Proceedings of the International Conference, Trikala, 6-7 November 1998, Athens 2000, 181-234. Papathanasiou, A., Parkinson, W., Pullen, D., Galaty, M. and Karkanas P. 2018. Neolithic Alepotrypa Cave in the Mani, Greece. Oxbow books. Stiner, M.C., Munro, M.D. 2011. On the evolution of diet and landscape during the Upper Paleolithic through Mesolithic at Franchthi Cave (Peloponnese, Greece), Journal of Human Evolution 60 (5), 618-636.
|
|
|
Λιγότερα
Μεταπτυχιακό Σεμινάριο
Ζωτικοί πόροι, οικονομία και επιβίωση κατά την Εποχή του Λίθου στον Ελλαδικό χώρο
Η εκμετάλλευση του φυσικού περιβάλλοντος και των ζωτικών πόρων για τη διαβίωση του ανθρώπου κατά τη Παλαιολιθική και τη Νεολιθική εποχή ήταν ζωτικής σημασίας, τόσο για την επιβίωση καθαυτή μέσω της διατροφής, όσο και ως προς την χρήση των φυσικών πόρων σε άλλες πτυχές της καθημερινότητάς του όπως παραγωγή εργαλείων και άλλων χρηστικών αντικειμένων, κοσμημάτων, ειδωλίων κλπ. Το σεμιναριακό μάθημα εστιάζει στους φυσικούς πόρους και τους τρόπους εκμετάλλευσης αυτών ανά περίοδο. Όσον αφορά τις λίθινες πρώτες ύλες θα εξεταστούν οι πηγές τους (πρωτογενείς, δευτερογενείς), οι τρόποι προμήθειας ανά περίοδο και τα δίκτυα διακίνησής τους. Από την άποψη της οικονομίας/ διατροφής, θα παρουσιαστούν και θα συζητηθούν οι τρόποι προσπορισμού της τροφής ανά περίοδο λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορές των οικονομικών μοντέλων: τροφοσυλλογή και κυνήγι κατά την Παλαιολιθική, καλλιέργεια φυτών και εκτροφή ζώ
Μεταπτυχιακό Σεμινάριο
Ζωτικοί πόροι, οικονομία και επιβίωση κατά την Εποχή του Λίθου στον Ελλαδικό χώρο
Η εκμετάλλευση του φυσικού περιβάλλοντος και των ζωτικών πόρων για τη διαβίωση του ανθρώπου κατά τη Παλαιολιθική και τη Νεολιθική εποχή ήταν ζωτικής σημασίας, τόσο για την επιβίωση καθαυτή μέσω της διατροφής, όσο και ως προς την χρήση των φυσικών πόρων σε άλλες πτυχές της καθημερινότητάς του όπως παραγωγή εργαλείων και άλλων χρηστικών αντικειμένων, κοσμημάτων, ειδωλίων κλπ. Το σεμιναριακό μάθημα εστιάζει στους φυσικούς πόρους και τους τρόπους εκμετάλλευσης αυτών ανά περίοδο. Όσον αφορά τις λίθινες πρώτες ύλες θα εξεταστούν οι πηγές τους (πρωτογενείς, δευτερογενείς), οι τρόποι προμήθειας ανά περίοδο και τα δίκτυα διακίνησής τους. Από την άποψη της οικονομίας/ διατροφής, θα παρουσιαστούν και θα συζητηθούν οι τρόποι προσπορισμού της τροφής ανά περίοδο λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορές των οικονομικών μοντέλων: τροφοσυλλογή και κυνήγι κατά την Παλαιολιθική, καλλιέργεια φυτών και εκτροφή ζώ
