Μάθημα : Ιατρική στις Παραστατικές Τέχνες

Εισηγητής: Θάνος Μπίμπας

Συνοπτική περιγραφή: Συνοπτική περιγραφή της λειτουργικής ανατομικής και της στοιχεία εφαρμοσμένης φυσιολογίας της ακουστικής οδού και ειδικότερα του κοχλία και των δομών του. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στον τρόπο με τον οποίο ο κοχλίας μπορεί να αναλύσει τις διάφορες συχνότητες που περιέχονται σε ένα ακουστικό σήμα, καθώς και ο τρόπος που η μηχανική ταλάντωση της βασικής μεμβράνης οδηγεί σε εκπόλωση τα τριχωτά κύτταρα του οργάνου του Corti (μηχανο-ηλεκτρική σύζευξη). Μοριακό, ανατομικό και παθοφυσιολογικό υπόστρωμα της βαρηκοΐας από θόρυβο και μουσική.

Επιλεγμένη βιβλιογραφία

• The structure and the function of the ear. OpenLearn. The Open University
• The cochlea. F. Mammano & R. Nobili

Εισηγητής:Κώστας Παστιάδης
Συνοπτική Περιγραφή: Για να μπορέσει ένας μουσικός ή χορευτής (για παράδειγμα) να επιτελέσει το έργο του στα πλαίσια της τέχνης που θεραπεύει, απαιτείται η συντονισμένη λειτουργία πολλαπλών μονάδων της αντίληψης και της κίνησης. Για έναν επιστήμονα που ασχολείται με την αντίληψη, οι παραστατικές τέχνες λοιπόν αποτελούν το κατεξοχήν πεδίο εφαρμογής των θεωριών και τεχνικών περιγραφής της πρόσληψης ερεθισμάτων και παραγωγής τους. Συχνά, τόσο σε ερευνητικό­εργαστηριακό όσο και κλινικό επίπεδο, καλούμαστε να διακριβώσουμε διάφορες πτυχές της σχέσης μεταξύ ηχητικού ερεθίσματος και της αντίληψής του. Η εφαρμογή όμως στο πεδίο των παραστατικών τεχνών απαιτεί ιδιαίτερες προσεγγίσεις που λαμβάνουν υπόψη και άλλους παρεμβαίνοντες παράγοντες οι οποίοι συνδιαμορφώνουν τα τελικά ευρήματα.

Ενδεικτική βασική βιβλιογραφία
1.    D. Deutsch, Ed., The Psychology of Music, 2nd ed. San Diego: Academic Press, 1999.
2.    E. Zwicker and H. Fastl, Psychoacoustics: Facts and Models (Springer Series in Information Sciences), 2nd updated ed. Springer, 1999.
3.    B. C. J. Moore, An Introduction to the Psychology of Hearing (Fifth Edition), 5th ed. Academic Press, 2003.

Εισηγήτρια: Ελευθερία Ηλιάδου

Συνοπτική περιγραφή: στόχος της συγκεκριμένης διάλεξης είναι διαγνωστική προσέγγιση και η αξιολόγηση των διαταραχών ακοής στους καλλιτέχνες. Η διάλεξη γίνεται διαδραστικά με αναφορά σε κλινικά περιστατικά.

Επιλεγμένη Βιβλιογραφία:

Katz, J., Chasin, M., Kristina, E., Hood, L.J., Tillery, K.L., 2015. Handbook of Clinical Audiology.

Εισηγητής: Νίκος Μαρκάτος

Συνοπτική περιγραφή:
Στη συγκεκριμένη διάλεξη ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αποκατάσταση της
ακοής των μουσικών με έλλειμμα ακοής. Επίσης, αναφέρονται οι βασικές αρχές της
τεχνολογίας των ακουστικών βαρηκοΐας με έμφαση στον τρόπο που διαχειρίζονται
τον ήχο και την μουσική. Τέλος, γίνεται αναφορά στις διαφορές που προκύπτουν
μεταξύ ενίσχυσης της Ομιλίας και της Μουσικής.

Επιλεγμένη Βιβλιογραφία / Χρήσιμοι σύνδεσμοι:
 Chasin, M. (2014). The “Best Hearing Aid” for Listening to Music: Clinical Tricks, Major
Technologies, and Software Tips. Taken from:
http://www.hearingreview.com/2014/07/best-hearing- aid-listening- music-clinical- tricks-major-
technologies-software- tips/#sthash.tnSa9wvo.dpuf
 Dillon, H. (2001). Hearing Aids. Stuttgart: Thieme.
 Madsen, S. M. and Moore, C. J. (2014). Music and Hearing Aids. Trends in Hearing 0(0) 1–29.

Εισηγητής: Δημήτρης Δημητριάδης

Περιγραφή:
Η συγκεκριμένη ομιλία θα επικεντρωθεί στη βοήθεια που μπορεί να προσφέρει ο ηχολήπης για τη δημιουργία των κατάλληλων ηχητικών συνθηκών σε χώρους όπου παίζεται ζωντανή μουσική και πιο συγκεκριμένα σε περιβάλλον πρόβας, ηχογράφησης και συναυλίας. Στόχος είναι η προστασία της ακοής των συντελεστών τόσο από ακραία “ηχητικά ατυχήματα”, αλλά κυρίως η εκπαίδευσή τους ώστε να μάθουν να δουλεύουν με τρόπο που θα διασφαλίζει την μακροχρόνια υγεία της ακοής τους.

Επιλεγμένη Βιβλιογραφία:

Βoyce T. (2018), “Introduction to Live Sound Reinforcement: The Science, the Art, and the
Practice”, Friesen Press
White P. (2015), “The SOS Guide to Live Sound: Optimising Your Band's Live-Performance Audio
(Sound On Sound Presents...)”, Focal Press
Davis G., Jones R. (1990), “Sound Reinforcement Handbook”, Hal Leonard Corporation

Εισηγητής: Μίλτος Λογιάδης -Μαέστρος

Εισηγητές: Θάνος Μπίμπας

Συνοπτική περιγραφή: Πως μπορεί ο ανθρώπινος λάρυγγας να παράγει αυτό το καταπληκτικό φάσμα ήχων; Γιατί όταν εισπνεύσουμε ήλιο, η φωνή μας ακούγεται πιο ‘ψηλή’; Πως μπορεί μία soprano να ακούγεται και να διακρίνεται ΄πάνω’ από μία ορχήστρα; Η διάλεξη  αυτή θα επικεντρωθεί στην μικροανατομική των φωνητικών χορδών, στη φυσιολογία και στη μηχανοβιολογία της φώνησης, με ιδιαίτερη έμφαση στην άδουσα φωνή

Επιλεγμένη βιβλιογραφία

• RT Sataloff. Voice Science. Plural Publishing, 2005
• Zarate JM1. The neural control of singing.Front Hum Neurosci. 2013 Jun 3;7:237. 
• Li NY, Heris HK, Mongeau L. Current Understanding and Future Directions for Vocal Fold Mechanobiology. J Cytol Mol Biol. 2013 Apr 1;1(1):001

Εισηγητής: Αλέξανδρος Δελίδης

Συνοπτική περιγραφή: Αναφέρονται οι κλασσικές μέθοδοι εξέτασης του λάρυγγα με άκαμπτα και εύκαμπτα ενδοσκόπια και αναπτύσσονται οι βασικές αρχές της βιντεοστροβοσκόπησης. Αναφέρονται οι εφαρμογές της και οι διαφορές της από την κοινή λαρυγγοσκόπηση. Επιδεικνύονται εικόνες με τα χαρακτηριστικά της βιντεοστροβοσκόπησης. Γίνεται επιγραμματική αναφορά σε άλλες μεθόδους εξέτασης της φωνητικής ικανότητας όπως το φωνητόγραμμα, η ηλεκτρογλωττογραφία, η βιντεοκυμογραφία και η υψηλής ταχύτητας λαρυγγοσκόπηση.

Επιλεγμένη βιβλιογραφία

• RT Sataloff. Clinical Assessement of Voice. Plural Publishing, 2005

Εισηγήτρια: Ε. Ηλιάδου

Συνοπτική περιγραφή: Σκοπός της ενότητας αυτής είναι η κατανόηση της παθοφυσιολογίας, των φωνοτραυματικών βλαβών, η κλινική εικόνα και η αντιμετώπιση αυτών

Επιλεγμένη βιβλιογραφία:

• John Rubin,Robert T. Sataloff, Gwen Korovin.Diagnosis and Treatment of Voice Disorders.Plural Publishing, 2014
• Benninger MS. The professional voice.J.Laryngol Otol.2011 Feb;125(2):111-6
• Pedersen M McGlashan J.Surgical versuw non-surgical interventions of vocal cord nodules. Cohrane Database Syst Rev.2012 Jun 13;6

Εισηγητής: Θάνος Μπίμπας

Συνοπτική περιγραφή: Σκοπός της ενότητας αυτής είναι η κατανόηση η περιγραφή των παθολογιών που προκύπτουν από οξεία φωνοτραυματική βλάβη σε τραγουδιστές, η διάγνωση και η αντιμετώπισή τους

Επιλεγμένη βιβλιογραφία

·      Mishra S1, Rosen CA, Murry T. 24 hours prior to curtain. J Voice. 2000 Mar;14(1):92-8.

·      Mishra S1, Rosen CA, Murry T. Acute management of the performing voice Otolaryngol Clin North Am. 2000 Oct;33(5):957-66.

Εισηγητής: Ηλίας Παπαθανασίου

Συνοπτική περιγραφή:
Στο πλαίσιο αυτής της διάλεξης θα παρουσιάσουμε σύγχρονες επιστημονικές
αποδείξεις για την προστασία και αντιμετώπιση της τραγουδιστικής φωνής από
πλευράς του Λογοθεραπευτή. Θα αναφερθούμε επίσης στους τρόπους οπτικής,
ακουστικής και αντιληπτικής αξιολόγησης των διαταραχών φωνής καθώς και στις
τεχνικές θεραπείας και αποκατάστασης τους βασισμένες σε επιστημονικές
μελέτες.

Επιλεγμένη Βιβλιογραφία:
BONE DR., MCFARLANE SC,.VON BERG SL., ZRAICK RI(2015)¨Η φωνή και Η θεραπεία της.
Εκδόσεις Κωνσταντάρας. ( Επιμέλεια Ελληνικής Έκδοσης: Ηλίας Παπαθανασίου)

Εισηγήτρια: Aναστασία Γεωργάκη

Συνοπτική περιγραφή:
Στο πλαίσιο αυτής της διάλεξης θα παρουσιάσουμε σύγχρονες επιστημονικές
προσεγγίσεις για την την ανατομοφυσιολογία της τραγουδιστικής φωνής μέσω
της ακουστικής ανάλυσης και της ψυχοακουστικής προσέγγισης. Θα
αναφερθούμε επίσης στη κατηγοριοποίηση των φωνών ανάλογα με τα ακουστικά
χαρακτηριστικά τους και την διαφοροποίηση των τεχνικών με έμφαση στη
τεχνική του bel canto .

Επιλεγμένη Βιβλιογραφία:
Sundberg, J., & Rossing, T. D. (1990). The science of singing voice. Northern Illinois
University Press
Mendes, Ana P., et al. "Effects of vocal training on the acoustic parameters of the
singing voice." Journal of voice 17.4 (2003): 529-543.
Kob, M., Henrich, N., Herzel, H., Howard, D., Tokuda, I., & Wolfe, J. (2011). Analysing and
understanding the singing voice: recent progress and open questions. Current
bioinformatics, 6(3), 362-374.

Εισηγητής: Β. Αγγελάκης

Συνοπτική περιγραφή: Στην ενότητα αυτή θα συζητηθούν: α) οι αιτίες για τις οποίες οι επαγγελματίες χρήστες της φωνής (τραγουδιστές, ηθοποιοί, εκπαιδευτικοί, ομιλητές, κλπ.) συχνά καταπονούν το φωνητικό τους όργανο, β) τα μυϊκά αίτια που ευθύνονται για πολλά από τα συνήθη τεχνικά προβλήματα στο τραγούδι, γ) πρακτικές, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν σε μια υγιέστερη και αποδοτικότερη
φωνητική

Ενδεικτική Βιβλιογραφία:
Chapman, J. L. (2016). Singing and teaching singing: A holistic approach to classical voice. Plural
Publishing.
Greene, A. (1976). New Voice. Chappell Music Company.
Lehmann, L. (1902). How to sing: New and rev. ed. New York: The Macmillan Company.
Kob, M., Henrich, N., Herzel, H., Howard, D., Tokuda, I., & Wolfe, J. (2011). Analysing and
understanding the singing voice: recent progress and open questions. Current
bioinformatics, 6(3), 362-374.
Monks, S. (2003). Adolescent singers and perceptions of vocal identity. British Journal of Music
Education, 20(3), 243-256.
Sundberg, J., & Rossing, T. D. (1990). The science of singing voice.
Wolfe, J., Chu, D. T. W., Chen, J. M., & Smith, J. (2016). An Experimentally Measured
Source–Filter Model: Glottal Flow, Vocal Tract Gain and Output Sound from a Physical
Model. Acoustics Australia, 44(1), 187-191.
Morris, R., Harrison, S., & Klieve, H. (2013). The Effects of Accent Method Breathing on the
Development of Young Classical Singers. Griffith University.
Morris, R. (2014). The Role of the Speech and Language Therapist–Speech Pathologist–In the
Modern Singing Studio. In Teaching Singing in the 21st Century (pp. 91-107). Springer,
Dordrecht.

Εισηγητής: Πάνος Δήμας

Συνοπτική περιγραφή: Ο δάσκαλος τραγουδιού είναι πολλές φορές ο πρώτος που εντοπίζει όταν ο -η εκάστοτε καλλιτέχνης (τραγουδιστής-ηθοποιός), φέρει πιθανή βλάβη στις φωνητικές του χορδές. Είναι επίσης εκείνος όπου ο καλλιτέχνης μετά την θεραπευτική αγωγή (πιθανή επέμβαση, αποκατάσταση λόγου μέσω της λογοθεραπείας), αναλαμβάνει την προπόνησή για την επανένταξή του στην επαγγελματική του δραστηριότητα. Οι διαφορετικές τεχνικές τραγουδιού και οι τεχνικές σωματοποίησης της φωνής (πως δηλαδή η φωνή θα στηρίζεται καλύτερα στο σώμα), είναι σύμφωνες με το είδος του θεάτρου που εξυπηρετούν: Κλασσικό τραγούδι - Όπερα, Belting Technique στο Musical Theatre Twang Technique, Estill Technique. Στη διάλεξη αυτή θα γίνει μια προσπάθεια να διασαφηνιστούν οι διαφορές των τεχνικών αυτών καθώς και οι πιθανές βλάβες που μπορούν να δημιουργήσουν στους καλλιτέχνες που εργάζονται με βάση τη φωνή τους.

Επιλεγμένη βιβλιογραφία

Richard Miller. On the art of singing. Oxford University Press (1996)

Alfred Tomatis. Το αυτί και η φωνή. Ελληνικά Γράμματα (1999)

Επιλεγμένες ιστοσελίδες

• Belting technique
• Estill Voice International
• Vocal Technique Tips

Εισηγητής: Κώστας Πόταγας

Συνοπτική περιγραφή: Το ερώτημα είναι εάν υπάρχει ένα εξειδικευμένο σύστημα για τη μουσική στον εγκέφαλο, όπως θεωρούμε ότι υπάρχει για τον λόγο, για την αντίληψη του χώρου ή για τη μνήμη. Ενδείξεις γι’ αυτό προέρχονται από τη νευροψυχολογία, από τη μελέτη δηλαδή ανθρώπων με εντοπίσιμες εγκεφαλικές βλάβες και εντοπίσιμες διαταραχές της μουσικής επεξεργασίας. Εάν κάτι τέτοιο όντως συμβαίνει, ποιο είναι τελικά το «μουσικό» μας ημισφαίριο

Επιλεγμένη βιβλιογραφία

Oliver Sacks. Μουσικοφιλία: Ιστορίες για τη Μουσική & τον Εγκέφαλo. Μετάφραση: Κ. Πόταγας, Επιμέλεια: Γ. Παπαδέλης. Εκδόσεις Άγρα, 2011

Εισηγητής: Σ. Παπαγεωργίου

Εισηγητής: Κωνσταντίνος Κοντοάγγελος

Συνοπτική περιγραφή: Βασικά ψυχοπαθολογικά προβλημάτων στους καλλιτέχνες. Μείζονες ψυχιατρικές διαταραχές διάσημων καλλιτεχνών και η συσχέτιση αυτών με τη δημιουργικότητα τους και το συνολικό έργο τους

Εισηγήτρια: Σ. Τεστεμπάση

Εισηγήτρια: Ε. Κοντογιάννη

Εισηγητής: Α. Φιλίππου

Εισηγητής: Γ. Κουτεντάκης

Εισηγήτρια: Χ. Τρούλη

Συνοπτική Περιγραφη
Το ανω ακρο και κάτω άκρο και η εννοια της κινητικης και νευρομυικης αλυσιδας απο τον κορμο μεχρι τα άκρα. Οι διαταραχες που παρουσιαζονται στο ανω ακρο στους μουσικοούς και του κάτω άκρου στους χορευτές και πως προσεγγιζουμε την δαγνωση τους.

Επιλεγμένη βιβλιογραφία:
TUBIANA, R. and CHAMAGNE, P. (1988) Functional Anatomy of the Hand. Medical Problems of Performing Artists,
3(3), pp. 83.
TUBIANA, R. (1988) Movements of the Fingers. Medical Problems of Performing Artists, 3(4), pp. 123.
TUBIANA, R. et al (1989) Fundamental Positions for Instrumental Musicians. Medical Problems of Performing
Artists,4(2), pp. 73.

Εισηγητής: Χρήστος Νικήτας

Συνοπτική περιγραφή: Η συγκεκριμένη διάλεξη αφορά τη περιγραφή του λειτουργικού
ελλείμματος των επαγγελματιών καλλιτεχνών, αποτέλεσμα μυοσκελετικών διαταραχών
σχετιζόμενων με την εργασίας τους. Βασικά σημεία της διάλεξης θα είναι η υποκειμενική
και αντικειμενική αξιολόγηση του ελλείμματος, η ανάπτυξη του φυσικοθεραπευτικού
πρωτοκόλλου αποκατάστασης καθώς και ο σχεδιασμός στρατηγικών πρόληψης.

Επιλεγμένη Βιβλιογραφία:
Chan C, Ackermann B. Evidence-informed physical therapy management of performance-
related musculoskeletal disorders in musicians. Front Psychol. 2014 Jul 8;5:706.
Haider HF, Hoare DJ, Costa RFP, Potgieter I, Kikidis D, Lapira A, Nikitas C, Caria H, Cunha NT,
Paço JC. Pathophysiology, Diagnosis and Treatment of Somatosensory Tinnitus: A Scoping
Review. Front Neurosci. 2017 Apr 28;11:207.

Εισηγήτρια: Ε. Χατζηράλη

Εισηγήτρια: Ι. Ρούσσου