Eνδοπλασματικό δίκτυο

Το ενδοπλασματικό δίκτυο αποτελεί ένα κατεξοχήν μεμβρανώδες όργανο, το οποίο πήρε το όνομά του από τον τρόπο με τον οποίο αυτές οι δομές αναστομώνονται μεταξύ τους για να σχηματίσουν δίκτυο. Η διάταξη των μεμβρανών του ενδοπλασματικού δικτύου ποικίλει σημαντικά από κύτταρο σε κύτταρο, ακόμα και από περιοχή σε περιοχή του ιδίου κυττάρου. Το ΕΔ προσλαμβάνει στο χώρο τη μορφή δικτύου από πολυπτυχωτούς αποπλατυσμένους μεμβρανικούς σχηματισμούς ή επιμήκεις σωλήνες και η έκτασή τους εξαρτάται από τις απαιτήσεις του κυτταρικού μεταβολισμού. Τα μεταβολικώς ανενεργά κύτταρα περιέχουν μικρή ποσότητα ΕΔ, το οποίο αντίθετα είναι πολύ εκτεταμένο στα κύτταρα που συνθέτουν και εκκρίνουν μόρια που περιέχουν πρωτεΐνες. Σε πλήρως διαφοροποιημένα κύτταρα παρατηρούνται δύο εξειδικευμένοι τύποι ενδοπλασματικού δικτύου, το αδρό και το λείο ενδοπλασματικό δίκτυο.