Mεταφορά με ενδοκυττάρωση/εξωκυττάρωση

Η μεταφορά με ενδοκυττάρωση/εξωκυττάρωση (εικ.4) ενδέχεται να είναι σχετικά μη εκλεκτική διαδικασία και να εξαρτάται από διαμορφωμένες κλίσεις συγκέντρωσης, σε αρκετές όμως περιπτώσεις είναι ανεξάρτητη από τη διαφορά συγκέντρωσης. Υλικά από τον εξωκυπάριο χώρο καθώς επίσης και από την έξω επιφάνεια της μεμβράνης, μπορούν να ενσωματωθούν μέσα στο κύτταρο με μια εγκόλπωση που συμβαίνει στην επιφάνεια του κυττάρου, με ένα μηχανισμό ο οποίος ονομάζεται ενδοκυττάρωση. Το τμήμα της κυτταρικής μεμβράνης εγκολπούμενο, συνενώνεται στα δύο άκρα του και δημιουργεί ένα ενδοκυτταρικό κυστίδιο ή όπως αλλιώς λέγεται, ένα ενδόσωμα, που είναι ένα μικρό, σφαιρικό σωματίδιο το οποίο περιβάλλεται από μεμβράνη. Το υλικό που έχει εγκλειστεί μέσα σε ένα τέτοιο κυστίδιο, στη συνέχεια μπορεί να υποστεί επεξεργασία μέσα στο κύτταρο.

Η εξωκυττάρωση είναι μηχανισμός αντίστροφος της ενδοκυττάρωσης και περιγράφει τη συνένωση ενός κυστιδίου που περιβάλλεται από μεμβράνη, με την επιφανειακή κυτταρική μεμβράνη με σκοπό την απέκκριση του περιεχομένου του στο γύρω εξωκυττάριο χώρο. Αυτή η συνένωση των δύο μεμβρανών έχει επίσης σαν αποτέλεσμα την ενσωμάτωση ενός νέου μεμβρανικού τμήματος στην επιφάνεια του κυττάρου.