Δομή μαθήματος ΓλωσσάριΦωτογραφικό υλικό Ασκήσεις

Εισαγωγή

Τα κύτταρα αποτελούν τις δομικές και λειτουργικές μονάδες όλων των ζωντανών οργανισμών. Κάθε κύτταρο έχει την ικανότητα να επιτελεί όλες τις βασικές λειτουργίες της ζωής. Τα κύτταρα των πολυκύτταρων οργανισμών, όπως ο άνθρωπος, παρουσιάζουν ως αποτέλεσμα της διαδικασίας εξέλιξης μεγάλη ποικιλία λειτουργικών και μορφολογικών εξειδικεύσεων με τη διαδικασία της ενίσχυσης μιας ή περισσοτέρων βασικών λειτουργιών, οι οποίες είναι κοινές για όλα τα κύτταρα. Έχει αναγνωριστεί από αρκετό καιρό ότι υπάρχουν 2 βασικοί διαφορετικοί τύποι κυττάρων τουλάχιστον από δομική άποψη. Ανάμεσα στους δύο τύπους υπάρχουν τόσες πολλές βιοχημικές ομοιότητες ώστε πολλοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι η μια ομάδα προέρχεται από την άλλη.

Τα προκαρυωτικά κύτταρα, κλασσικό παράδειγμα αποτελούν τα βακτηρίδια. Αυτά τα κύτταρα είναι πολύ μικρά (έχουν μήκος 1-5μ m ) μπορεί να έχουν κυτταρικό τοίχωμα έξω από την αφοριστική μεμβράνη (κυτταρική μεμβράνη) και δεν έχουν πυρηνικό περίβλημα που να χωρίζει το γενετικό υλικό ( DNA ) από τα άλλα κυτταρικά στοιχεία. Ακόμη τα προκαρυωτικά κύτταρα δεν έχουν ιστόνες (ειδικές βασικές πρωτεΐνες) συνδεδεμένες με το DNA τους και απουσιάζουν κατά κανόνα τα οργανίδια με μεμβράνη.

Τα ευκαρυωτικά κύτταρα, αντίθετα, είναι μεγαλύτερα και έχουν ευδιάκριτο πυρήνα που περιβάλλεται από πυρηνικό περίβλημα. Οι ιστόνες είναι ενωμένες με το γενετικό υλικό και στο κυτταρόπλασμα βρίσκονται πολυάριθμα οργανίδια που αφορίζονται με μεμβράνη.

Η διαδικασία με τη βοήθεια της οποίας τα κύτταρα αποκτούν εξειδικευμένη λειτουργία και δομή καλείται διαφοροποίηση. Στον άνθρωπο παρατηρούνται 200 διαφορετικοί μορφολογικοί τύποι κυττάρων που αντανακλούν την μεγάλη ποικιλία στην λειτουργική διαφοροποίηση. Παρόλη όμως τη λειτουργική και μορφολογική ποικιλία όλα τα κύτταρα παρουσιάζουν μια κοινή βασική δομή (εικ.1).

 

 

αρχή  ενοτήτων
επόμενη ενότητα