ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ Α’ ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2018-19
ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΔΡΟΣΟΥ-ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ-ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗ
ΣΥΝΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ: Χ. ΓΚΟΡΤΣΟΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 05.11.2018-18.01.2019
6Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ, 5-9.11.2018: ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ
- Οι πηγές του τυπικού συνταγματικού δικαίου (τυπικό Σύνταγμα, συντακτικές πράξεις και ψηφίσματα, συνταγματικό έθιμο)
- Πηγές ουσιαστικού συνταγματικού δικαίου (Κανονισμός της Βουλής, νόμος, πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, κανονιστικές πράξεις της διοίκησης)
- Το διεθνές και ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο ως πηγές συνταγματικού δικαίου
- Η νομολογία
- Ο έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων και της διοικητικής δράσης.
7η ΕΒΔΟΜΑΔΑ, 12-16.11.2018: ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ: Συνέχειες και ασυνέχειες στη συνταγματική μας ιστορία
- Οι νομικές πράξεις ίδρυσης του ελληνικού κράτους
- Σύντομο διάγραμμα ελληνικής πολιτικής ιστορίας
- Το Σύνταγμα ως στοιχείο ταυτότητας του νέου ελληνικού κράτους (ενδεικτικά: 1830-1844 και μετέπειτα)
- Το Σύνταγμα του 1864 ως η βασική μήτρα (σχεδόν) όλων των ελληνικών δημοκρατικών συνταγμάτων: δημοκρατική αρχή, μία βουλή, κοινοβουλευτικό σύστημα, διάκριση των εξουσιών, κατάλογος συνταγματικών δικαιωμάτων.
- Τρείς περιπέτειες της κοινοβουλευτικής αρχής: 1875, 1915,1965
- Ο δρόμος και η πορεία του ισχύοντος Συντάγματος: (1975): η συνταγματική οργάνωση της χώρας με την έξοδο από την δικτατορία των συνταγματαρχών, η αναθεώρηση του 1986, οι αναθεωρήσεις των 2001 και 2008. Η γενικά ομαλή λειτουργία των συνταγματικών θεσμών.
- Το Σύνταγμα και η Ευρωπαϊκή Ένωση
- Η οικονομική κρίση (2009 - 2018) και το Σύνταγμα
8η ΕΒΔΟΜΑΔΑ, 19-23.11.2018: ΟΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ - Ο ΛΑΟΣ ΩΣ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΩΜΑ
- Οι γενικές συνταγματικές αρχές: έννοια και γενικό διάγραμμα.
- Η διάκριση των εξουσιών: γενικό διάγραμμα
- Ειδικότερα: η δημοκρατική αρχή ως θεμέλιο του πολιτεύματος
- Η συνταγματική προστασία των ατομικών, πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων ως στοιχείο του συνταγματικού μας πολιτεύματος.
- Η συγκρότηση του λαού ως κρατικού οργάνου: τα προσόντα του εκλογέα
- Οι αρμοδιότητες του εκλογικού σώματος: δημοψήφισμα, βουλευτικές εκλογές
- Η διαδικασία λήψης απόφασης από το εκλογικό σώμα [η ψήφος ως ”λειτουργικό δικαίωμα”, τα χαρακτηριστικά της ψήφου (θεμελιώδεις εκλογικές αρχές), το εκλογικό σύστημα]
- Τα πολιτικά κόμματα. Έννοια, συνταγματική ρύθμιση. Κόμματα και δημοκρατία, δημοκρατία και κόμματα. Ειδικότερα: η δημόσια οικονομική ενίσχυση των πολιτικών κομμάτων. Υποχρέωση ισότιμης ραδιοτηλεοπτικής προβολής.
8η ΕΒΔΟΜΑΔΑ, 26-30.11.2018: ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ – Η ΒΟΥΛΗ (ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ, ΣΥΓΚΛΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΛΥΣΗ)
- Ο συνταγματική θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας ως ρυθμιστή του πολιτεύματος
- Εκλογή, αρμοδιότητες και ευθύνη του Προέδρου της Δημοκρατίας
- Ο πολιτικός ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας στο συνταγματικό μας πολίτευμα.
- Η συγκρότηση της βουλής. Κοινοβουλευτικά κωλύματα και ασυμβίβαστα.
- Σύγκληση και διάλυση της Βουλής
9η ΕΒΔΟΜΑΔΑ, 3-7.12.2018: Η ΒΟΥΛΗ (ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ)- Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
- Η αντιπροσωπευτική αρχή και η νομική θέση του βουλευτή. Βουλευτικές ασυλίες.
- Η εσωτερική οργάνωση και λειτουργία της Βουλής (βουλευτική περίοδος, Σύνοδοι της της Βουλής. Σχηματισμοί της Βουλής (ολομέλεια, τμήματα, επιτροπές).
- Αρμοδιότητες της Βουλής (συνοπτικά: κατηγορίες αρμοδιοτήτων, ειδικότερα: κοινοβουλευτικός έλεγχος, νομοθετική διαδικασία).
- Η κατοχύρωση της κοινοβουλευτικής αρχής στο Σύνταγμα (γενικό διάγραμμα)
- Ο διορισμός και η παύση του Πρωθυπουργού και των Υπουργών.
- Σύνθεση, εσωτερική οργάνωση, αρμοδιότητες και λειτουργία της κυβέρνησης.
- Η ευθύνη των υπουργών.
10η ΕΒΔΟΜΑΔΑ, 10-14.12.2018: ΣΥΝΤΑΓΜΑ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ, ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
- Η οικονομική κρίση (βασικά οικονομικά δεδομένα και θεσμικά χαρακτηριστικά)
- Οι συνταγματικής τάξης επιπτώσεις της αδυναμίας της χώρας να χρηματοδοτεί την ως τώρα λειτουργία της: τα Μνημόνια και οι επιπτώσεις τους στην λειτουργία του πολιτεύματος.
- Η ευρωπαϊκή οικονομική και δημοσιονομική διακυβέρνηση: γενικά χαρακτηριστικά, όργανα και διαδικασίες
- Σύνταγμα και ευρωπαϊκή ολοκλήρωση – Σύνταγμα και παγκοσμιοποίηση
11η ΕΒΔΟΜΑΔΑ, 17-21.12.2018: ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ – ΟΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ - Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ
- Η συνταγματική οργάνωση της δικαιοσύνης
- Οι εγγυήσεις προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας των δικαστών. Οργάνωση και λειτουργία των δικαστηρίων.
- Η πολιτειακή σημασία της δικαστικής ανεξαρτησίας: ο (συνταγματικός) δικαστής ως εφαρμοστής του Συντάγματος και δημιουργός δικαίου
- Οι ανεξάρτητες διοικητικές αρχές
- Η συνταγματική οργάνωση της τοπικής αυτοδιοίκησης
12η ΕΒΔΟΜΑΔΑ: 7-11.1.2018: ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΜΑΣ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ
- Ελεύθερη συζήτηση σχετικά με ζητήματα της λειτουργίας του συνταγματικού μας πολιτεύματος
- Πρακτικές εφαρμογές του πολιτεύματος
13η ΕΒΔΟΜΑΔΑ: 14-18.1.2018: ΣΥΝΟΨΙΖΟΝΤΑΣ
- Επαναληπτικές ασκήσεις
